کد خبر: 3309

تاریخ بروزرسانی : 1401/09/17

سرفصل های درس سیستم اطلاعات جغرافیایی و سنجش از دور

منابع آزمون دکتری

نام بسته درسی: سامانه های اطلاعات جغرافیایی GIS

————————————————————-

فهرست:

  • مزاياي عکس­هاي هوايي نسبت به نقشه
  • معايب عکسهاي هوايي نسبت به نقشه
  • ويژگي­هاي عکس­هاي هوايي
  • اطلاعات حاشيه­اي عکس­هاي هوايي
  • علائم گوشه­اي و حاشيه عکس
  • پوشش مشترک Overlap عکس­هاي هوايي          
  • موزاييک عکس­هاي هوايي
  • انواع موزاييک عکس­هاي هوايي
  • موزاييک کنترل شده
  • موزاييک هاي بدون کنترل
  • موزاييک­هاي نيمه کنترل شده
  • کاربرد موزاييک عکس­هاي هوايي
  • مزايا ومعايب موزاييک عکس­هاي هوايي
  • فتوگرامتري
  • مشکلات اساسي نقشه­برداري زيرزميني
  • بخش­های فتوگرامتري
  • عکسبرداري هوائي
  • انواع دوربين­هاي عکس­برداري هوائي
  • زاويه ديد دوربين
  • هواپيما
  • انواع عکسبرداريهاي هوائي
  • اصول تفسير عکس­هاي هوائي
  • تاريخچه عكسهاي هوايي در ايران
  • محدوديت­هاي نقشه­هاي سنتي
  • نقشه­هاي رقومي
  • روش های تهیه نقشه های رقومی
  • برخی از كاربردهاي نقشه­هاي رقومي
  • مقايسه نقشه­هاي سنتي و رقومي
  • سيستم اطلاعات جغرافيايي يا  Geographic Information System (GIS)
  • داده
  • اجزاء GIS

v  وظایف اصلی یک سیستم اطلاعات مکانی (GIS)

ورود اطلاعات

دستکاری اطلاعات

  • اطلاعات
  • مدیریت

v  پرسش و پاسخ و تجزیه و تحلیل اطلاعات

  • منابع تولید کننده اطلاعات مورد نیاز یک سیستم GIS
  • مراحل راه اندازي و بكارگيري GIS
  • ایجاد و پیاده سازی موفق GIS
  • انواع داده ها در GIS
  • انواع داده­هاي مكاني
  • داده­هاي برداري و انوع ساختار هاي آن
  • ویژگی­های داده برداری

برخی از فرمت­های برداری

  • داده­هاي رستری (Raster)
  • ویژگی­های داده شبکه­ای (رستری)
  • برخی از فرمت­های رستر
  • مدل رقومي سطح زمين DTM
  • مراحل مختلفي در مورد يك DTM
  • منابع جمع­آوري داده­ها در DTM
  • روش نقشه برداري زميني
  • روش نقشه برداري هوايي (فتوگرامتري)
  • نقشه­هاي كارتوگرافي ديجيتايز شده
  • روش­هاي نمونه برداري داده هاي ارتفاعي
  • روش منظم Regular Sampling
  • روش مرحله اي Progressive Sampling
  • روش نمونه­برداري انتخابي
  • نمونه­برداري تركيب (Composite Sampling)
  • درون­يابي (Interpolation)
  • عوامل موثر در انتخاب روش انترپولاسيون
  • ساختارهاي DTM
  • ساختار شبكه منظم يا Grid Model Structure
  • ساختار شبكه نامنظم مثلثي (TIN) Triangulate Irregular Network Model Structure
  • اجزاي يك TIN
  • رقومي سازي Digitizing
  • ضرورت رقومی سازی
  • عارضه­ها روي نقشه
  • انواع علائم و نمادها
  • انواع دستگاههاي Digitizer
  • روش­هاي رقومي­سازي
  • توابع GIS
  • مدل سازي درGIS
  • تعاريف سنجش از دور Remote Sensing
  • ويژگيهاي داده­هاي ماهواره اي
  • دید وسیع و یکپارچه
  • چند طیفی بودن تصاویر
  • پوشش تکراری و به روز بودن
  • تنوع اشکال و فرمهای اطلاعات
  • توان تفکیک طیفی، زمینی، زمانی و رادیومتری براي تصاوير ماهواره­اي
  • پروژکسیون
  • پروژکسیون TM
  • پروژکسیون UTM
  • طبقه­بندي سنجنده­ها براساس منبع انرژي
  • طبقه­بندي سنجنده­ها بر اساس بازده اطلاعاتي
  • مدار ماهواره‌ها

v  ماهواره‌های مدار پایین زمین

v  ماهواره‌های مدار قطبی

v  ماهواره‌های مدار زمین‌ایست

v  ماهواره‌های مدار بیضوی

  • انواع قدرت تفکیک برای تصاویر ماهواره ای
  • مهمترين امواج مورد استفاده در سنجش از دور
  • ماوراي بنفش
  • طيف مرئي
  • مادون قرمز
  • امواج مايكروويو
  • امواج راديویي يا راداري (Radio Detection & Ranging )
  • بارز سازی یا آشکار سازی تصاویر Image Enhancement
  • افزایش کنتراست تصاویر
  • استفاده از فیلتر
  • تجزیه و تحلیل مؤلفه های اصلی تصویر
  • استفاده از نسبت­های طیفی
  • بررسی تفکیک­پذیری طیفی پدیده­ها
  • روش­های طبقه­بندی داده­های ماهواره­ای
  • طبقه­بندی نظارت شده
  • طبقه­بندی نظارت نشده
  • برآورد دقت طبقه­بندی
  • طبقه­بندي ماهواره­ها بر اساس نوع مدار
  • ماهواره­هاي خورشيد آهنگ Sun synchronous
  • ماهواره­هاي زمين آهنگ Geo- synchronous  
  • ماهواره­هاي سري Land sat
  • ماهواره اسپات
  • ماهواره ايكونوس (IKONOS)
  • ماهواره QuickBird
  • ماهواره هاي IRS
  • ماهواره ترا (TERRA)
  • سنجنده استر
  • ماهواره WorldView-1
  • ماهواره WorldView-2
  • ماهواره GeoEye-1
  • ماهواره­هاي هواشناسي
  • سيستم تعيين موقعيت جهاني GPS
  • آزمون خودسنجی با پاسخ

بخش هایی از بسته درسی سامانه های اطلاعات جغرافیایی GIS :

 تاريخچه عکس­برداري هوايي

با اختراع هواپيما و جنگنده­هاي نظامی و پيشرفت­هاي هوايي در طول جنگ­هاي اول و دوم جهاني و نياز به تهيه نقشه­هاي دقيق به منظور هدفهاي نظامي، عکس­برداري هوايي رو به توسعه گذاشت. گفتني است که استفاده عظيم از عکس­هاي هوايي در امور نظامي در طول جنگ جهاني اول بود، در حالي که براي مصارف غير نظامي از جنگ جهاني دوم به طور وسيع آغاز شد.

باتوجه به نيازهاي روز افزون سازمانهاي نظامي ونقشه­برداري به نقشه مناطق مختلف بعد از سال1950ميلادي علم فتوگرامتري روبه پيشرفت نهاد وتکنيک­هاي جديد تبديل عکس به نقشه به وجود آمد، به طوري که امروزه تقريباً کليه کشورها از عکسهاي هوايي براي تهيه انواع نقشه در سطوح مختلف استفاده مي­کنند. درايران نيز تهيه عکسهاي هوايي وتبديل عکس به نقشه ازهمان زمان شروع شد. سازمان جغرافياي نيروهاي مصلح و سازمان نقشه­برداري کشور، بزرگترين سازمانهاي دولتي هستند که عهده­دار تهيه نقشه­هاي سراسر کشور در سطوح مختلف و براي هدفهاي نظامي وغيرنظامي مي­باشد.

يکسال بعد از اولین عکسبرداری از روي عکس نقشه تهيه شد گاهي نقشه­برداري ازروي عکس­هاي هوايي که در روي زمين برداشت ميشود تهيه ميشود ولي غالبا نقشه از روي عکس­هايي که توسط هلي­کوپتر و هواپيما و اخيرا ماهواره برداشته ميشود تهيه مي­شود امروزه نقشه­برداري هوايي به علت مزاياي آن مورد استفاده زياد نقشه­برداران مي­باشد زيرا در مدت کمي مي­توان از وسعت زيادي، عکس برداشت و ضمنا بيشترين اطلاعات را از جزئيات زمين بدست آورد در اراضي با وسعت زياد تهيه نقشه با روش عکس­برداري هوائي ارزانتر از نقشه برداري  عادي تمام مي­شود. عکس هوايي غالباً به ابعاد 230×230 ميلي متر تهيه مي­شود ولي گاهي عکس هائي به ابعاد 90×90و200×200و300×300 ميلي متر و غيره نيز گرفته ميشود در روي عکس­هاي هوايي تاريخ برداشت زمان (ساعت دقيق) و فاصله کانوني عدسي دوربين و ارتفاع از سطح دريا شماره رديف و شماره عکس و محل عکس­برداري ونام اداره و يا شرکت عکس­برداري ديده مي­شود.

 مزاياي عکس­هاي هوايي نسبت به نقشه

  • عکسهاي هوايي تصاويرحقيقي عوارض هستند و آنها را به شکل واقعي به ما نشان مي­دهند.
  • عکسهاي هوايي جديدترين و تازه ترين اطلاعات و تغييرات سطح زمين را نشان ميدهند.
  • جزئيات عوارض و پديده­هايي که در عکس­هاي هوايي مشاهده مي­شوند، در نقشه وجود ندارد.
  • عکس­هاي هوايي ساده­تر، سريعتر و ارزانتر از نقشه­ها تهيه مي­شوند.
  • از نقاطي که به علل جغرافيايي يا نظامي غير قابل دسترسي بوده و نميتوان نقشه تهيه کرد مي­توان عکس تهيه کرد.

معايب عکسهاي هوايي نسبت به نقشه

  • مقياس عکسهاي هوايي در همه جاي آن کاملاً يکسان نيست و از مرکز عکس به طرف حاشيه، مقياس تغيير ميکند در حالي که در نقشه مقياس ثابت است.
  • براي استفاده از عکسهاي هوايي نيازمند آموزشهاي تخصصي­تري نسبت به استفاده از نقشه مي­باشد.
  • براي استفاده از عکس­هاي هوايي ،نياز به وسايل و امکانات مخصوص مي­باشد، در حالي که استفاده از نقشه با وسايل ساده ميسر است.
  • اطلاعات حاشيه عکسهاي هوايي مانند اطلاعات حاشيه نقشه کامل نيست.
  • درعکسهاي هوايي ممکن است عوارض کوچک به وسيله عوارض و پديده­هاي بزرگتر يا به وسيله سايه عوارض پوشيده و پنهان شوند.

ويژگي­هاي عکس­هاي هوايي                       

اطلاعات حاشيه­اي عکس­هاي هوايي

اندازه متعارف عکس­هاي هوايي معمولاً 23×23 سانتيمتر است. براي شناسايي و تفضيل عکس­هاي هوايي اطلاعاتي بر روي آنها درج مي­شود که عبارتند از:

1) شماره عکس و شماره خط پرواز:  در گوشه چپ اولين عدد سمت چپ شماره خط پرواز يا شماره سري عکس ديده مي­شود. هرامتدادي را که هواپيما هنگام عکس­برداري طي مي­کند يک خط پرواز گويند.عدد دوم شماره عکس را در خط پرواز نشان مي­دهد.

2) فاصله کانوني: اين رقم براي محاسبه مقياس عکس و همچنين تنظيم دستگاه تبديل عکس­هاي هوايي به نقشه به کار مي­رود و معمولاً بر حسب ميليمتر تا صدم آن در حاشيه نوشته يا چاپ مي­شود و با علامت Fنشان داده مي شود.

3) ارتفاع پرواز : علامتي در حاشيه عکس است که مي­تواند ارتفاع پرواز هواپيما را نسبت به سطح درياي آزاد نشان دهد. البته براي تعيين ارتفاع هواپيما تا زمين و منطقه مورد عکس­برداري بايد ارتفاع منطقه عکس­برداري را از سطح درياي آزاد با ساير مناطق مشخص نمود.

4 )تاريخ و زمان عکسبرداري: معمولاً تاريخ و ساعت عکسبرداري در روي عکس مشخص مي­شود که براي اطلاع از زمان دقيق عکسبرداري و شناخت ساير عوارض و پديده­ها به کار برده مي­شوند.

5 )تراز دوربين: در بيشتر دوربين­هاي عکسبرداري هوايي­، تراز يا حباب مدوري با تعدادي خطوط دايره­اي وجود دارد که مي­توان به کمک آن ميزان انحراف تقريبي دوربين را بدست آورد.

6 )شماره طرح يا بلوک: در سازمان نقشه برداري کشور،تمام ايران بلوک بندي و به هر بلوک شماره اي اختصاص داده شده است. بنابراين، شماره بلوک محل عکس­برداري را نشان مي­دهد که در روي دوربين منعکس است.

 

مشاوره برای آزمون دکتری

برای مشاوره اینجا بزنید

خدمات کنکور دکتری 
معرفی موسسات آموزشی آزمون دکتری
0 0 رای ها
امتیاز بدهید
guest
0 نظرات
بازخورد (Feedback) های اینلاین
مشاهده همه دیدگاه ها
0
افکار شما را دوست داریم، لطفا با ما در میان بگذارید.x