تاریخ بروزرسانی : 1401/04/14
نام بسته درسی: طراحی سازه های هیدرولیکی
————————
فهرست:
International Commission on Large Dams (ICOLD)
سدهای بتنی
سدهای بتن غلتکی(RCC)
مطالعات ساخت سد
مطالعات آثار زیست محیطی (EIA)
مطالعات منابع آب
اهداف سد
سیستم انحراف
طراحی سیستم انحراف
انواع سرریزها
تخلیه آب مازاد بر ظرفیت مخزن یک سد
طر احی هیدرولیکی سرریزها
مستهلککنندههای انرژی
ارتفاع آزاد بروی سد
مجاری تخلیه کننده سد
استهلاک سیلاب
نیروگاهها
نیروگاههای تلمبه ذخیرهای
هیدرولوژی رسوب
بخشی از بسته درسی طراحی سازه های هیدرولیکی:
مقدمه:
هر سازهای که در تماس با آب باشد تحت عنوان سازۀ هیدرولیکی شناخته می شود. از انواع سازههای هیدرولیکی میتوان سد، آبگیر، اسکله، دایک یا گوره، لاک در مجرای عبور کشتی، پمپ و توربین را نام برد.
– دایک یا گوره سازهای است که بر روی رودخانه انحرافی احداث می شود تا مسیر مجرای رودخانه را محدود نمایند.
– لاک مجرایی است که با استفاده از آن یک کشتی از تراز بالاتر به تراز پائین تر می رسد.
در اینجا عمده توجه بر روی سدها می باشد و سازههای دیگری هم به عنوان مکمل عملیات سدسازی مورد نیاز است که به طراحی هیدرولیکی آنها پرداخته می شود.
برای ساخت سد به یک فضای خشک احتیاج است؛ اگرچه در رودخانههای فصلی، در طول یک یا دو فصل رودخانه خشک است اما برای تأمین ایمنی بایستی آب را از محوطۀ ساخت سد دور کنیم.
بعد از ساخت و آبگیری از سد، با احداث سازه های مناسب باید شرایطی فراهم شود که آب اضافه بر سطح نرمال آب در پشت سد بطور ایمن از سد خارج گردد. این کار با استفاده از سریز یا تخلیه کننده های تحتانی انجام می شود.
– در سد های خاکی آب بدون در نظر گرفتن سازه مناسب به هیچ وجه نباید از روی سد سریز شود چراکه موجب تخریب آن می شود. در سدهای بتنی عبور آب از روی سد در شرایطی که پیش بینی برای عبور آب اضافه صورت نگرفته باشد می تواند برای سد خطرناک باشد اما سد را تخریب نمی کند. سد کرخه و پانزده خرداد سدهای خاکی هستند.
آب پس از پائین آمدن از سازه، انرژی فوقالعادهای دارد که بر سر راه خود همهچیز را تخریب می کند پس به سازهای جهت استهلاک انرژیِ ناشی از جریان خروجی از مخزن نیاز است. سدها همانند همۀ سازههای مخزنی دیگر دارای یک سازه تخلیه کننده تحتانی است که در شرایط اضطراری مورد استفاده قرار میگیرد. یکی از این شرایط اضطراری زلزله است که در اینصورت با استفاده از این تخلیهکنندههای تحتانی آب پشت سد تخلیه می گردد. این تجهیزات مصارف دیگری مانند آبگیری نیز دارند.
– سازههای آبگیری[1] از سد سازه هایی هستند که برای مصارفی چون آشامیدنی، انرژی و غیره مورد استفاده قرار میگیرند.
– توربینها برای تولید انرژی به کار برده میشوند.
International Commission on Large Dams (ICOLD)
اهداف ساخت سد میتواند ذخیره آب به منظور تأمین آب شرب یا کشاورزی و یا تولید انرژی باشد. با ذخیره آب توزیع زمانی آب در منطقه تغییر خواهد کرد (شکل1) به عنوان مثال یک رودخانه فرعی که در تمام طول سال خشک است در طول یک روز ناگهان ده هزار متر مکعب آب از آن عبور میکند ولی با احداث سد میتوان در تمام روزهای سال، آبی با دبی ، به عنوان مثال، معادل پنجاه متر مکعب در رودخانه برقرار شود. سد شهید عباسپور به منظور تنظیم توزیع زمانی آب تأسیس شده است.
نوشتههای تازه