کد خبر: 2022

تاریخ بروزرسانی : 1401/05/22

سرفصل های درس آب و هوا شناسی ایران

منابع آزمون دکتری

نام بسته : درس آب و هوا شناسی ایران


برای دریافت فایل کامل این بسته درسی با شماره 09306406058 تماس بگیرید

فهرست:

فصل اول: عوامل محلی

1-1- مقدمه

1-2- تنوع، ویژگی ذاتی آب و هوای ایران

1-3- عوامل کنترل کننده آب و هوای ایران

1-4- عوامل محلی

1-4-1- انرژی تابشی خورشید

1-4-2- موقعیت جغرافیایی

1-4-3- ناهمواریها

1-4-4- پوشش گياهي

فصل دوم : عوامل بیرونی

2-1- مقدمه

2-1-1- رودباد جنب حاره

2-1-2- پرفشار جنب حاره

2-1-3- بادهای غربی

2-1-4- فرود بلند مدیترانه

2-1-5- سیستم های سینوپتیک برون حاره

فصل سوم : همسایگان

3-1- مقدمه

3-1-1- فرابار سیبری

3-1-2- بادهای موسمی

3-1-3- بیابانهای عربستان وشمال آفریقا

3-1-4- دریای مدیترانه

3-2- توده های هوای موثر بر آب و هوای ایران

3-2-1-  دوره گرم

3-2-2-  دوره سرد

بخش دوم :پراکندگی مکانی عناصر آب و هوایی

فصل چهارم : دما

4-1- دمای سالیانه

4-1-1- نوسان سالانه دما

4-1-2- تغییرات فصلی دما

4-1-2-1-  تابستان

4-1-2-2- زمستان

4-2- نواحی حرارتی ایران

4-3- نوسانات زمانی دما

فصل پنجم : فشار

5-1- تغییرات سالانه فشار

5-1-1-  زمستان

5-1-1-1- سطح بالا

5-1-2- تابستان

5-1-2-1- سطح زمین

5-2- باد

5-2-1- باد شدید

فصل ششم: رطوبت

6-1- رطوبت

6-2- نم نسبی

6-3- منابع رطوبتی

6-4- ابرناكي

فصل هفتم : بارش

7-1- مقدمه

7-2- الگوي مكاني بارش در ايران

7-3- الگوي زماني بارش در ايران

7-4- روزهاي باراني

7-5-روزهاي برفي

7-6- روزهاي تندري

7-7- رژيم هاي بارش ايران

7-8- پهنه بندي نواحي بارشي ايران

7-8-1-  بخش بسيار كم بارش

7-8-2-  بخش كم بارش

7-8-3-  بخش نيمه پربارش

7-8-4- بخش پربارش

فصل هشتم: نواحی آب و هوایی ایران

8-1- مقدمه

8-2- نواحي اقليمي ايران به روش نوين

آزمون خودسنجی  با پاسخ

 بخش هایی از بسته درس آب و هوا شناسی ایران :

بخش اول : عوامل کنترل کننده آب و هوای ایران

فصل اول : عوامل محلی

1-1- مقدمه

يكي از عوامل مهم زندگي انسان آب و هوا است. از اين رو، جغرافي دانان همواره به عنوان يكي از اجزاي اصلي چشم انداز جغرافيايي، به آن نگاه مي كنند. آن ها مطالعه ويژگي هاي آب و هوا را به صورت علمي و دقيق در محدوده خويش قرار داده اند تا جايي كه امروزه آب و هواشناسي، به صورت يك رشته كاملاً محرز علمي درآمده است.

    وضعيت هوا كه تحت تأثير عواملي مانند دما، رطوبت، فشار، ابرناكي، تابش و باد است (علائم سينوپتيكي) درزندگي روزانه تأثير دارد؛ ولي عاملي كه مهم تر است حاكميت يكي از اين عوامل است كه وضع هوا را مشخص مي كند. مثلاً مي گوييم امروز هوا سرداست، امروز هوا گرم است، يعني دراين وضع و شرايط سرد بودن هوا، كاهش درجه دماي هوا حاكميت بيشتري داشته، در صورتي كه در هواي سرد، باد، ابر و رطوبت نيز وجود داشته است.

1-2- تنوع، ویژگی ذاتی آب و هوای ایران  

کشور ایران سرزمینی بسیار متنوع است این گوناگونی در تمام ویژگی های جغرافیایی آن از مسائل انسانی گرفته تا خصوصیات طبیعی به چشم می خورد. اقوام مختلف ایرانی به زبان های متفاوت تکلم می کنند. سلسله جبال سر به فلک کشیده البرز با ارتفاع بیش از 5700 متر درست در کنار جلگه ساحلی دریای خزر جایی که از سطح دریاهای آزاد پایین تر است قرار دارد. در داخل فلات ایران مناطق کوهستانی اطراف، شوره زارهای مرکزی را از هر طرف محاصره کرده اند. با کم ترین مسافت از جنگل های سرسبز شمال یا زاگرس به سرزمین های استپی نیمه بیابانی و حتی بیابانی می رسیم. شاید بتوان گفت که بهترین جلوه گاه این همه تنوع و گوناگونی، آب و هوای کشور می باشد. هیچ کدام از ویژگی های جغرافیایی به اندازه پراکندگی مکانی و زمانی عناصر آب و هوایی تنوع نشان نمی دهد در حالی که زندگی آذربایجانی ها با برف و گرما و سرما آمیخته شده است. ساحل نشینان دریای عمان و خلیج فارس در طول عمرشان ممکن است یک بار برف را ندیده باشند. پر باران ترین منطقه کشور در جنوب غربی دریای خزر سالانه حدود دو هزار میلیمتر باران دریافت می کند، در عین حال در چاله های مرکزی ایران در منطقه دشت لوت حداکثر بارندگی سالانه حدود 50 میلیمتر است. تفاوت مکانی بین بالاترین و پایین ترین دمای روزانه کشور اغلب روزها حدود 40 درجه است. در مناطق شمالی کشور تمام ماه های سال بارندگی دارند در صورتی که در قسمت های جنوبی کشور مثل زابل و بندر عباس حدود 8 ماه از سال بدون بارندگی می باشد و فقط در چند ماه دوره سرد مقدار کمی بارندگی اتفاق افتاده است.در درس آب و هوا شناسی ایران می خوانیم در نواحی شمالی مثل اردبیل و انزلی شدت بارش پر باران ترین روز سال 4/6 درصد می باشد. در سواحل جنوبی کشور تقریباً هیچ موقع از سال دما زیر صفر نمی رود، در صورتی که در آذربایجان یا خراسان تعداد روزهای یخبندان به سه تا پنج ماه می رسد. در مجموع می توان گفت که در جنوب مدار 32 درجه شمالی بویژه در مناطق پست، برف بسیار نادر است. برای مثال در زاهدان بعد از 23 سال در دی ماه 1369 برف بارید اما قسمت عمده بارندگی مناطق کوهستانی آذربایجان برف می باشد. تنوع ویژگی ذاتی آب و هوای ایران است و هیچ کدام از عناصر آب و هوایی تصویر همگنی نمی دهد. این ناهمگنی و نا یکنواختی عناصر آب و هوایی در پوشش گیاهی، نوع خاک و روش زندگی مردم اثر گذاشته است، به طوری که جنگل ها و مراتع سرسبز مجاور بیابان های عریان و بی حاصل، کوههای پوشیده از برف در کنار چاله های خشک، دره های رسوبی پر جمعیت مجاور دشت های بی آب و غیر قابل استفاده و عاری از سکنه قرار گرفته اند. به طور حتم عامل این همه تنوع نمی تواند یکی باشد. عامل هواهای سرد شمال کشور با عامل هواهای بسیار گرم جنوب فرق دارد. مسلماً در طول سال عوامل متعددی بر اقلیم ایران حاکم هستند. بدون شناخت این عوامل بررسی، تجزیه و تحلیل و پیش بینی شرایط آب و هوایی کشور ممکن نیست بر اساس این شناخت علت و معلولی است که می توان تغییرات اقلیمی ایران را بر اساس قانونمندی و مدلهای علمی استدلال نمود.

برای دریافت فایل کامل این بسته درسی با شماره 09306406058 تماس بگیرید

1-3- عوامل کنترل کننده آب و هوای ایران

عوامل آب و هوایی ایران به دو دسته محلی و بیرونی تقسیم می شوند. عوامل محلی آن هایی هستند که در محل موجودند و از سالی به سال دیگر تغییر نمی کنند. مثلاً زاویه تابش خورشید ظهر در اول مهر همه ساله در تاکستان 54 درجه است و هیچ سالی تغییر نمی کند یا این که ارتفاع شهر سنندج از سطح دریا حداقل برای چندین هزار سال ثابت است.در مجموع موقعیت جغرافیایی زاویه تابش و مدت تابش را معین می کند و اگر تنها عامل اقلیمی باشد همه سال ها در روز اول مهر، مقدار انرژی تابشی شهر تاکستان یکسان می ماند. ناهمواری زمین دما و جهت تابش خورشید را کنترل  می کند. مثلاً در هر 1000 متر افزایش ارتفاع، درجه حرارت به طور متوسط 6 درجه سلسیوس کاهش  می یابد. در نتیجه هوای ایستگاههای مرتفع همیشه خنک تر از ایستگاه های پست  می باشد و یا این که فشار هوا در بالای کوههای کم تر از دره های اطراف می باشد. دمای یک ایستگاه در روز معینی از سال برای همه سال ها یکنواخت نیست و از سالی به سال دیگر فرق می کند. عوامل محلی در طول شب حاکمیت  کم تری را از خود نشان می دهند، و عوامل دیگر دماهای شب را کنترل می کند که از سالی به سال دیگر فرق می کند. بنابراین عوامل محلی به تنهایی نمی تواند وضعیت آب و هوایی ایران را تبیین کند و بایستی نقش عوامل بیرونی را هم در نظر گرفت. عوامل بیرونی آن هایی هستند که در داخل ایران مستقر نیستند و از بیرون وارد کشور شد. اقلیم آن را کنترل می کنند با توجه به عوامل بیرونی می توان استدلال کرد که در سالهای 1336 یا 1337 توده هوای سردی از بیرون وارد ایران شده است و هوای تهران را سرد نموده است یا این که در سال 1335 بر اثر ورود یک توده هوای گرم هوای روز تهران تا 20 درجه سلسیوس بالا رفته است. عوامل بیرونی ذاتی کشور ایران نیستند و فراوانی وقوع آن ها نیز همیشه ثابت نیست. ورود آن ها به ایران تابع سیستم های آورنده آن هاست. یک سال بیشتر می آیند و سال دیگر ممکن است اصلاً نیایند. مثلاً یک سال ممکن است بر اثر ورود فراوان سیکلون های مدیترانه بارندگی زیاد رخ دهد و سالی دیگر به دلیل نیامدن آن ها هیچ بارندگی اتفاق نیفتد. عوامل بیرونی به دو دسته تقسیم   می شوند. دسته اول آن هایی هستند که بر اثر گسترش سیستم های فشار نواحی مجاور ایران مانند فرابار سیبری، فروبار دره کنگ، یا گسترش هوای گرم عربستان به ایران وارد می شوند. در درس آب و هوا شناسی ایران می خوانیم  مثلاً اغلب اوقات مرکز کم فشار روی دره کنگ سبب نفوذ هوای گرم و مرطوب خلیج بنگال به جنوب شرقی ایران می گردد و باران های موسمی را به وجود  می آورد. هوای سرد سیبری در طول فصل سرد بر اثر گسترش فرابار سیبری به ایران وارد می شوند و هوای سرد و خشک را به خراسان و چاله های مرکزی ایران می آورد. دسته دوم عوامل بیرونی آن هایی هستند که از سرزمین های دورتر مانند دریای مدیترانه، اقیانوس اطلس، شمال سیبری و… به ایران می آیند. این عوامل به وسیله سیستم های فشار سیاره ای به ایران می رسند. عمده ترین این عوامل عبارتند از: سیکلون های مدیترانه، موج های کوتاه بادهای غربی، آنتی سیکلون های بدون حاره ای، رودبار جبهه قطبی، جبهه قطبی و غیره. تمام این سیستم ها در داخل بادهای غربی تشکیل می شوند و حرکت می کنند و ورود آن ها به ایران به پیشروی و گسترش بادهای غربی بسته است. ورود این عوامل بارندگی های داخل ایران را سبب می شود. در صورت عدم ورود این سیستم ها نه هوای مرطوب به ایران می رسد و نه عامل صعودی وجود دارد که هوای مرطوب را بالا ببرد. بنابراین قسمت عمده بارندگی های ایران معلول ورود این عوامل می باشد. عوامل محلی عبارتند از: تابش خورشید، ناهمواری ها و پوشش طبیعی زمین. مقدار تابش به وسیله زاویه تابش، مدت تابش و وضعیت جو تعیین می گردد. عوامل تعیین کننده زاویه تابش ، عرض جغرافیایی و جهت ناهمواری ها می باشد . در صورتی که مدت تابش فقط به وسیله عرض جغرافیایی تعیین می گردد و وضعیت جو بر اساس ضخامت آن یعنی ارتفاع از سطح دریا و نوع ترکیبات جو مانند بخار آب، ابر، گاز کربنیک و هواویزها و غیره تعیین می گردد. پوشش طبیعی روی زمین، آلبدوی عوارض، گرمای ویژه و راه غالب خروج انرژی دمای هوا را کنترل می کند. در بین همسایگان، اثرات آب و هوایی سیبری، اقیانوس هند، بیابان عربستان مملو تر از سایرین است. اثرات سرزمین های دور هم از طبق عناصر اصلی گردش عمومی هوا وارد ایران  می گردند.

 

مشاوره برای آزمون دکتری

برای مشاوره اینجا بزنید

خدمات کنکور دکتری 
معرفی موسسات آموزشی آزمون دکتری
0 0 رای ها
امتیاز بدهید
guest
2 نظرات
بازخورد (Feedback) های اینلاین
مشاهده همه دیدگاه ها
شهناز
میهمان
شهناز
6 دی ، 1399

سلام همین متن به صورت کامل رو میخواستم ک مربوط ب آب و هوا هست

2
0
افکار شما را دوست داریم، لطفا با ما در میان بگذارید.x