کد خبر: 2708

تاریخ بروزرسانی : 1401/08/15

سرفصل های درس آسیب شناسی اجتماعی

منابع آزمون دکتری

درس آسیب شناسی اجتماعی

نام بسته درسی: درس آسیب شناسی اجتماعی

———————————-

فهرست:

فصل اول : آسیب شناسی اجتماعی

فصل دوم : کج رفتاری اجتماعی

فصل سوم : کج رفتاریهای اقتصادی

فصل چهارم : خشونت

فصل پنجم : خودکشی

فصل ششم : اعتیاد به مواد مخدر

فصل هفتم : چالشهای اخیر پیش روی نظام کنترل اجتماعی

فصل هشتم: بهنجاری نظم و نابهنجاری رفتار

فصل نهم: کج رفتاریهای سایبری

بخشی از بسته درسی اسیب اجتماعی:

فصل اول : آسیب شناسی اجتماعی

برخی ،افراد بشر را حیوانات اجتماعی خطاب کرده اند،کیفیتی که «بشریت » یا «انسانیت» نامیده شده در ظرف زندگی اجتماعی تحقق و فعلیت می یابد؛ زیرا رفتار و شخصیت افراد در اجتماعات انسانی و متاثر از آنها شکل می گیرد . جامعه بسیار پیش از آنکه ما به دنیا بیایم وجود داشته و شاید سالیان درازی پس از رفتن مانیز برقرار باشد. جامعه به زندگی ما آرامش و جهت و معنی میدهد و ما نیز متقابلاً  به شیوه های مختلف جامعه ای را که برای نسل آینده خواهیم گذاشت تغییر شکل می دهیم . ما را تنها به دلیل اینکه زندگی اجتماعی را راحت تر یافته ایم حیوان اجتماعی نگفته اند،بلکهت بیشتر به این دلیل است که بدون جامعه دوان نیاورده و باقی نخواهیم نخواهیم ماند. هیچ کودکی بدون توجه و مراقبت دیگران به بلوغ نخواهید رسید و هیچ بزرگی بدون به کارگرفتن خزانه اطلاعاتی ای که از طریق جامعه درباره جهان آموخته و به او انتقال یافته است،‌زنده نخواهند ماند. تقریباً‌هر کاری را که انجام می دهیم به طریقی اجتماعی است یعنی، آن را از دیگران یاد گرفته ایم،آن را با دیگران انجام داده ایم و به طریقی به عده ای دیگر نیز مربوط می شود.

به ندرت کسانی کوشیده اند از جامعه فرار کنند. اما همانها نیز انبانی از فنون ، ایده ها و شناختهایی را که از دیگران یاد گرفته اند و با خود به عزلتگاه خویش برده اند. به بیان دیگر اینها د رهمان نهان خاانه خویش نیز( اما در خاطره هایشان ) با جامعه زندگی می کنند.

آسیب شناسی

آسیب شناسی عبارت است از مطالعه بنیان کارکردهای نابسامان در علوم پزشکی . به بیان دیگر مطالعه فرایندها و علل امراض است . البته ،‌همان طور که گاهی تشخیص دقیق مرض و  تعیین فصل ممیز آن با تندرستی کاری است دشوار، به همان نحو هم جامع شناسی که این اصطلاح را به کار گرفته و آسب شناسی اجتماعی را عنوان کرده و در معرض وضعیت بهنجار و مطلوب حیات اجتماعی –وضعیتی که انحراف از آن آسیب تلقی می شود – با دشواریهایی مواجه  خواهد بود.

بنابراین، آسیب شناسی اجتماعی عبارت است از مطالعه نابسامانی و ا ختلال و عدم هماهنگی و تعادل در کارکردهای مربوط به کالبد حیات اجتماعیی انسانها . آشکار است که اصطلاح آسیب شناسی، ازدیدگاهی کارکردی، از علوم زیست شناختی به عاریت گرفته شده است؛اما در مباحث  جامعه شناختی، هدف آسیب شناسی اجتماعی را با تسامح شناخت کج رفتاری،‌ علل وعوامل ،انواع و پیامدهای آن می دانند.

کج رفتاری اجتماعی

طبق درس آسیب شناسی اجتماعی بر اصل منظم بودن جامعه تاکید شدد . بیشتر مردم اکثراوقات نسبت به هنجارهای اجتماعی هم نوایی دارند و از این رو زندگی اجتماعی، الگویی نسبتاً منظم و قابل پیش بینی خواهد داشت؛ اما در عین حال این تصور همیشه درست نیست . اگر به دنیای اطراف خود نگاه کنیم ،متوجه خواهیم شد که همان قدر که مردم از هنجارها پیروی می کنند، تخطی و سرپیچی از قوانین اجتماعی نیز مشاهده می شود. کسانی دزدی می کنند ،تجاوز می کنند،بر سر دیگران کلاه می گذارند و تقلب می کنند. لباسهای عجیب و غریب می پوشند،‌آرایشهای عجیب و غریب می کنند و با لهجه های عجیب و غریب حرف می زنند ،‌هروئین می کشند، مشروب می خورند،قمار بازی میکنند، به ادیان و فرقه های دیگر متمایل می شوند، ناراحتیهای ورانی پیدا می کنند و زن و بچه های خود را می کشند و مواردی از این قبیل. بنابراین یک تصویر کامل از جامعه، باید هم شامل هنجار شکنیها و هم نمایشگر هم نوایی با مقرارت اجتماعی باشد . هر جا قوانینی برای رفتار مناسب و صحیح اجتماعی وضع شده باشد،حداقل به صورت غیر مستقیم به کج رفتاری و انحراف نیز اشاره شده است . صرف تعریف و تعیین رفتارمقبول به طور خودکار طبقه دیگری از وقایع یعنی رفتار غیر مقبول را به ذهن متبادر می سازد.

معرفی جامع و تخصصی رشته مددکاری اجتماعی

مفاهیم کج رفتار و کج رفتاری ( کج رو و کج روی ) مشخصاً‌به «انسانها » و «اعمالی » اطلاق می شود که مردم قویاً آنها را رد می کنند. البته فصل مشترک عدم مقبولت ،‌چندان به نفس «عمل » متکی نیست و تاکید اصلی بر تعریف گروههای اجتماعی خاص در مواقع مشخص از آن « عمل » قرار دارد. یعنی کج رفتاری از واکنش اجتماعی به یک عمل یا طریق زندگی ،‌که از هنجارهای اخلاقی یا مقررات نهادی مقبول جاری تخطی کرده ،روشن می شود. از سوی دیگر تنها چیزی ( صفتی ) کته همه کج رفتاران در آن با هم شریک اند این است که کار آنان به عده ای دیگر آزار و آسیب می رساند . یعنی آنچه اینها را «کج رفتار » می کند،| از توجه به «دیگران » شناخته می شود، نه از مطالعه « خود» این افراد. جامعه شناسان کج رفتاریهای افراد را به سه دسته تقسیم می کنند :‌1)کج رفتاری خاص[1] (کارکردی )[2]  ،‌3) کج رفتاری ارزشی.[3]

الف)کج رفتاری خاص . هر  گونه صفتی ( ویژگی ) است که به لحاظ آماری غیر معمول یا متفاوت و به لحاظ رفتاری غیر تیپیک باشد؛ مثلاً کوتوله سیرک ،‌بازیکن بسکتبالی که 2 متر و 30 سانتی متر قد دارد ،نابغه ، کسی که اختلال  روانی دارد،آدم چپ دست،آدم خیلی چاق یا خیلی لاغر و دانشجوی شاگرد اول . این افراد همه طبق تعریف فوق کج رفتار حساب می شوند؛ اما آشکار است که چنین تعریفی، چندان دقیق و درست نیست . چون ایرادادت زیر به آن وارد است:

1.رفتار ( به لحاظ آماری ) غیر معمول، لزوماً به وسیله دیگران رفتار غیر اخلاقی حساب نمی شود.[4]

2.حتی اگر رفتار (به لحاظ آماری ) غیر معمول، ابعاد اخلاقی هم داشته باشد چنین رفتاری را فقط وقتی در گروه کج رفتاریها می گذاریم که قانون آنها را ممنوع کرده باشد.

3.غالب رفتارهایی که( به لحاظ آماری ) کج رفتاری خوانده می شوند و به هیچ روی جامعه را «تهدید » نمی کنند و به کسی «آزار» نمی رسانند و خود به خود از قلمرو کج رفتاریها خارج خواهند شد.

4.ایرادی که حتی افراد معمولی نیز بر این تعریف خواهند گرفت این است که اخلاق[5]را نمی توان با سرشماری تعریف کرد و تشخیص داد . اینکه چند نفر چه نوع عملی را انجام می دهند ،‌ملاک درستی و نادرستی آن عمل نمی تواند باشد. چه بسا اگر به این شیوه عمل شود یک کج رفتاری به علت وجود ا ستقبال و تعداد زیاد کج رفتاران، «بهنجار» تلقی و یک بهنجار به علت عدم استقبال و تعداد کم ،‌کج رفتاری به حساب آید به بیان دیگر باید توجه دا شت که اکثریت لزوماً‌ذی حق نیست .

البته در تحقیقات جامعه شناختی بعضاً به لحاظ سهولت کار، چنین برخوردهای آماری را شیوه ای مفید و معتبر برای تعریف« کج رفتاری »  یافته اند.

ب)کج رفتاری رفتاری( کارکردی). رفتاری است که مردم آن را برای کل جامعه یا افراد معینی مضر می دانند و در نتیجه چنین رفتاری را مجاز نمی شمارند . این گونه رفتار، رفتاری است که معمولاً  آن را «جنابی » یا «مجرمانه »[6]  می نامند. بسیاری از جامعه شناسان معتقدند باید تمام توجهات به این رفتار معطوف باشد و کج رفتاری فقط همینهاست . با این تعریف تجاوز، قتل،‌آدم ربایی، سرقت مسلحانه، زنای با محارم ،خیانت و … کج رفتاری است .

برای دریافت بانک تست کنکور دکتری ادوار گذشته + تست های تالیفی
به همراه پاسخ / به شماره 09306406058 پیام دهید.

این گونه اعمال رفتاری است که مردم اجازه ارتکاب آن را نمی دهند و اکثریت اعضای جامعه معتقدند تخلف از ارزشهای مسلط جامعه است . بعضی نیز، این گونه رفتار را تهدید برای بقای جامعه می دانند، صرف نظر از اینکه واقعاً تهدید باشد یا نباشد . البته بعضی جامعه شناسان مدعی اند اگر بدانیم ارزشهای یک جامعه یا خطراتی که آن را تهدید می کند چیست آن وقت خواهیم دانست کدام رفتار کج رفتاری یا «ضد » آن ارزشهاست ، مثلاً‌ارزش جامعه ،‌آزادی بیان را تضمین می کند ،‌اما پلیس به تظاهرات مردم حمله می کند و افراد را کتک می زند . جامعه شناسان این رفتار پلیس را کج رفتاری می داند،زیرا انحرافی است از ارزشهای جامعه و حتی مخالف مقرراتی است که طرز برخورد پلیس با یک تظاهرات و گردهمایی را مشخص می کند . حال آنکه ، توده مردم احتمالاً‌رفتار پلیس را در این مورد کج رفتاری نمی دانند.(تحقیق و تاثیر تحولات اجتماعی درآن)

از سوی دیگر، توده مردم ممکن است که کسانی را که تریاک می کشند کج رفتاری بدانند و عمل آنها را تهدید برای بقای جامعه تلقی کنند، حال آنکه جامعه شناس احتمالاً‌ مسئله و مشکلی عمیق تر مثل مفاسد اقتصادی را تهدیدی جدی تر برای جامعه می داند و توجه خود رابیشتر بر مفسدان اقتصادی متمرکز و معطوف می دارد.

دو ایرادمهم به این گونه که به کج رفتاری رفتاری معتقدند وارد شده است یعنی دو اشتباه در این گونه برخوردشان با کج رفتاری وجود دارد:

  1. فرض کرده اند که نوع رفتار معینی ذاتاً انحرافی است . یعنی خود رفتار صفتی دا رد که آن را انحراف است . یعنی خود رفتار صفتی دارد که آن را انحراف (کج رفتاری )یا غیر آن را هم نوایی می سازد.
  2. آنها که تعریف رفتاری کج رفتاری را به کار می گیرند، احتمالاً‌فرض کرده اند که مردم در مورد ارزشهای جامعه توافق دارند( حتی بیش از آنکه واقعیت دارد یعنی بیش از آنکه در واقع امر توافق وجود دارد).

ج) کج رفتاری ارزشی . بر فرایندی که یک گروه طی آن موفق می شود ایده های اخلاقی خود را برجامعه و قوانین آن تحمیل کند تاکید دا رد. این امر ممکن است حتی در صورتی اتفاق بیفتد که افراد و گروههای بساری در جامعه نیز چنین رفتاری را انحراف ندانند. به بیان دیگر، از این دیدگاه ، رفتار انحرافی رفتاری است که یک گروه ذی نفع1[7] جامعه را به پذیرش رسمی انحرافی بودن آن نوع رفتار مجبور میکند. این گروه معتقدند که هیچ رفتاری ذاتاً انحرافی نیست و هیچ رفتاری در همه زمانها و مکانها کج رفتاری محسوب نمی شود.

این گروه کج رفتاری را برچسبی 2[8]می دانند که بعضی مردم بر رفتاری که مورد تاییدشان نیست می زنند. بنابراین کج رفتاری در واقع، صفت تعریفی است که از نوعی رفتار می شود نه صفت خود آن رفتار. به بیان دیگر صاحب نظران این دیدگاه مدعی اند رفتار تنها به این دلیل کج رفتاری محسوب می شود که «منع قانونی» دارد و عقیده ندارند که « رفتاری خاص» تنها به دلیل «انحرافی »بودن آن ممنوع شده است . این البته به این می ماند که بگوییم «مرغ چیزی است که تخم مرغها جهت تولید مثل خود از آن استفاده میکنند»

در سالهای اخیر،شیوه «ارزشی » یا «انگ زنی » برخورد با کج رفتاری را بخصوص جامعه شناسانی که به کشاکشهای سیاسی علاقه مندند به کارگرفته اند . در کشاکش سیاسی،‌یک گروه سعی می کند که برطرف مقابل خود برچسب کج رفتار یا «مجرم » بزند، حال آنکه او (طرف مخالف) خود را بیشتر «معترض » ،‌« قربانی » و امثال آن و هر چیزی را به جز کج رفتار می داند.

جامعه شناسان چندان توجهی به کج رفتاری خاص ندارند و در تحقیقات و نظریه ها بیشتر بر جوانب اخلاقی یا قانونی رفتار تاکید می کنند. شیوه برخورد رویکرد کج رفتاری «رفتاری » با کج رفتاری در شناخت آن دسته از رفتارهای انحرافی است که کل جامعه در مورد آن تاحدود زیادی توافق داشته اند و نظام قانونی( حقوقی) ،‌محلی برای گذشت یا اعمال نظر شخثی در مورد آن باقی نگذاشته است . مثلاً کودک آزاری، تجاوز جنسی، سرقت مسلحانه و قتل رفتارهایی هستند که آحاد مردم آنها را محکوم می کنند . پلیس و قاضی هم مجاز نیستند در مورد بازداشت و کیفر افرادی که مرتکب چنین اعمالی شده اند هیچ تردیدی به خود راه دهند.

شیوه برخورد «ارزش گذارانه » با رفتار، بیشتر در زمینه رفتارهایی مفید است که توافق قابل ملاحظه ای در جامعه در مورد اینکه آن رفتارها را باید به دست قانون سپرد یا نه وجود ندا شته است. مثلاً در جوامع غربی قماربازی، همجنس گرایی ،سقط جنین، استفاده از مواد مخدر و نوشیدن بیش از حد مشروبات الکلی، رفتارهایی هستند که عمودم مرد م آن را گناه یا غیر اخلاقی نمی دانند. در ا یران نیز برخورد با مسئله حجاب و بی حجابی ، انقلابی و ضد انقلاب ،‌دموکراسی و مسائلی نظیر مالیات،عدالت،اصلاحات و امثال آن تا کنون بسیار مورد بحث موافقان و مخالفان بوده و برچسبهایی نیز برای نام گذاری هر دو گروه به کارگرفته شده است.

در مورد مثالهای قبلی ( قمار بازی، همجنس بازی و غیره در جهان غرب) بحث نه تنها بر سر این است که آیا این گونه رفتار نادرست و انحرافی است یا نه، بلکه حتی بر سر این مسئله نیز اختلاف نظروجود دارد که اگر این گونه رفتارها نادرست وانحرافی است،آیا لازم است که این انحرافی بودن ،«قانونی » شود یا خیر. البته دست پلیس و دادگاهها هم در برخورد با عاملان این گونه رفتار خیلی باز است. یعنی پلیسی که شاهد قتل باشد، جز بازداشت قاتل هیچ راهی ندارد اما پلیس دیگری که با یک بزهکار یا مست یا کسی که ماری جوانا کشیده و غیره مواجه می شود می تواند:

⭐ الف) مسئله را به کلی نادیده بگیرد.

⭐ ب) به متخلف اخطار بدهد.

⭐ ج) متخلف را بازداشت کند.

برای دریافت بانک تست کنکور دکتری ادوار گذشته + تست های تالیفی
به همراه پاسخ / به شماره 09306406058 پیام دهید.

انتخاب یکی از سه راه برخورد فوق با متخلف بستگی به نگرش پلیس دا رد. فشار اجتماعی، تعصب شخصی و عوامل متعدد دیگر باعث می شود متخلفی به زندان برود و شخص دیگری که عین همان رفتار را انجا م داده از مجازاتهای معمول فرار کند.

آشکار است که دو شیوه « رفتاری » و «ارزش گذاری» در برخورد با رفتارانسانها، هیچ یک به تنهایی کامل نیست و نمی تواند تحلیلی دقیق و علمی از مسئله کج رفتاری ارائه کند. اما مجموعه دو دیدگاه بیان شده مبین واقعیتهای بیشتر و مشخص تری است

هاوارد بکر1[9]( 1973) که از نقطه نظر تضادی[10] به مسئله نگاه کرده معتقد است که بعضی از انسانهای مقتدر می توانند به راحتی « انگ » کج رفتاری به دیگران بزنند . از این دیدگاه فی نفسه چیزی به نام کج رفتاری و جود ندارد زیرا هر کس از دیدگاه کسانی دیگر کج رفتار محسوب می شود و کج رفتار کسی است که دیگران این برچسب را به او زده اند . رابرت مرتن[11] (1968) که از نقطه نظر کارکردی[12] به قضیه نگاه کرده است کج رفتاری را در قالب آنچه او آن را « بی هنجاری »[13] می نامد (یعنی وضعیتی که در آن هنجارهای اجتماعی معنا و اثر خود را از دست دا ده اند ) توضیح می دهد . وی مدعی است که از آنجا که مردم در حالت انومیک به وسیله هنجارها هدایت نمی شوند،ممکن است رفتارشان به صورت انحرافی در آید . مرتن معتقد است که کج رفتاری حاصل وضعیت خاص بی سازمانی اجتماعی[14] است یعنی حالتی که بین «اهداف مقبول اجتماعی »[15] و در دستر بودن وسایل مقبول اجتماعی[16] جهت رسیدن به آن اهداف شکاف عمیقی وجود دارد.

کی اریکسون[17] (1962) انحراف را عملی می داند که مردم احساس می کنند باید به آن واکنش نشان دهند و در مورد آن اقدام کنند . بعضی از جامعه شناسان هم کج رفتاری را به رفتارهایی مانند روسپی گری و دزدی که به نظر می آید بعضی مردم به انتخاب خود به آن دست می زنند محدود کرده اند.

گروهی ،کج رفتاری را صفتی دانسته اند که انسان هیچ کنترلی بر آن ندارد. مثلاً فرد دیویس[18]  (1985) سیاهان و افراد فلج را کج رفتار دانسته است و یا اروین گافمن[19] (1979) جذامیان و کسانی را که زخمها و داغهای عمیقی د رصورت دارند کج رفتار می داند.

به هر حال ،کج رفتاری ،رفتاری است که با هنجارهای اجتماعی هم  نوایی ندارد. اما نکته مهم این است که قوت و اهمیت همه هنجارهای اجتماعی یکسان نیست و به همین دلیل نیز تخطی از آنها به طور یکسان کج رفتاری محسوب نمی شود و تحمل یا صرف نظر کردن از بعضی تخلفات به اهمیت هنجار مربوط بستگی دارد.

مثلاً‌ واکنش مردم در مقابل کسانی که با تاخیر سر قرارخود می آیند یا پنج بار در روز غذای کامل می خورند، یاگهگاهی لباسهای عجیب و غریب می پوشند با واکنش آنها مثلاً در مقابل دزدان یا مدعیان پیغمبری و یا آدم کشان بسیار متفاوت است . بنابراین ،‌تعریف رفتار انحرافی نه تنها بستگی به این دارد که هنجار چه کسانی شکسته شده بلکه دقیقاً به نوع هنجار شکسته شده نیز بستگی دارد. تخلف از شیوه های قومی[20] یا عادات روزانه مردم چندان با واکشنهای شدیدی مواجه نخواهند شد . معمولاً در نظام کنترل اجتماعی برخورد با کسانی که عادات مقبول زندگی روزمرده مردم را بجا نمی آورند (نظیر کسانی که لباسها و آرایشهای عجیب و غریب دارند)در حد عدم تایید این گونه رفتار است . البته بعضی مردم ممکن است این قبیل آدمها را به جلسات خود دعوت نکنند و اگر مصدر کاری باشند،استخدام این گونه افراد را مشروط به رعایت آداب معمول اجتماع کنند.

نوع دیگراز هنجارهای اجتماعی، آداب و رسوم است1[21] که جامعه انجام آن را برای ادامه حیات خود ضروری می داند . در نتیجه تخطی از این هنجارها موضوع جدی تر و مجازات متخلفان نیز شدید تر است  . کسانی که آداب و رسوم گروه خاص را نادیده بگیرند باید خود را برای جریمه های مالی و فیزیکی آماده کنند . مثلاً در کشورهای غربی کسانی که عقاید سیاسی افراطی دارند از ادارات دولتی و حتی شرکتهای خصوصی اخراج شده ،‌در لیست سیاه قرار می گیرند.

اما قوانین،[22] هنجارهایی هستند که دولت به وسیله نظام مجازاتهای رسمی 4[23] به اجرا می گذارد. تخلف از قوانین (مثل تجاوز، قتل و خیانت ) آن چنان برای جامعه مخاطره آمیز و تهدید کننده است که متخلفان را زندانی کرده ، حتی در صورت لزوم آنها را می کشند.

نکته مهم این است که بیشتر مردم گهگاه کج رفتاری می کنند بدون اینکه از طرف مجریان قانون برای آنها مزاحمتی ایجا د شود . هر کسی سرانجامی زمانی هنجاری را شکسته است  یا می شکند،‌اما معمولاً بین انواع مختلف کج رفتاران و انواع مختلف هنجارها تفاوت قائل می شوند . با همه هنجارشکنان نیز به دلیل هنجارشکنی آنها به طور مساوی برخورد نمی شود. معمولاً عذرهایی از قبیل جوانی، اختلال روانی  و دیوانگی ،مردم و مجریان قانون را برای اعمال مجازات هنجار شکنان تحت تاثیر قرار می دهند . ویژگی عمده ای که به کلیه کسانی که به طور جدی به‌عنوان کج رفتار قلمداد شده اند نسبت داده می شود «بدنامی»1[24] یعنی بی آبرویی اجتماعی است که کج رفتاران را از  کسانی که بهنجار یا نرمال تلقی می شوند جدا می کند . اروینگ  گافمن مدعی است که شخص بدنام، در نتیجه ارزیابی منفی دیگران «هویت مخدوش» 2[25] پیدا کرده است .

پیش از به پایان رسانیدن این مبحث، بهتر است دو بعد متفاوت رفتار انسان یعنی بعد رفتاری و بعد هنجاری رفتار نیز روشن شوند.

بعد رفتاری یعنی رفتار واقعی و آنچه انسانها در عمل انجا م می دهند و بعد هنجاری یعنی رفتار ارزشی ان گونه که انسانها باید عمل کنند . قوانین راهنمایی و رانندگی در این زمینه مثال خوبی است . سرعت مجاز در جاده ها دارای هنجارهایی است که عدم هم نوایی با آن از نظر قانونی مجازات دارد، اما از نظر رفتاری ،‌اکثر مردم غالباً  از بیشتر هنجارهای مخربوط به سرعت مجاز، حداقل کمی تجاوز می کنند و ماموران هم آن را نادیده می گیرند. بنابراین کسی که همیشه همه هنجارهای راهنمایی و رانندگی را به دقت رعایت می کند هنجارهای رفتاری را شکسته است.

معرفی جامع و تخصصی رشته مددکاری اجتماعی

ازآنچه تا کنون مطرح شده نتیجه می شود که :

  1. کج رفتاری عبارت است از رفتاری که تخطی از هنجارهای اجتماعی و انتظارات جامعه محسوب می شود و در نتیجه بسیاری از مردم آن را منفی ارزیابی می کنند.
  2. جامعه را نمی شود دقیقاً‌به دو دسته « کج رفتاران » و «هم نوایان » تقسیم کرد. اگر چه بیشتر مردم ، معمولاً نسبت به هنجاری که اهمیت دارد هم نوایی نشان می دهند ،اما می شودادعا کرد که بیشتر مردم در طول عمر خود یک یا چند هنجار اجتماعی عمده را نادیده گرفته اند.

فکر میکنید که اگر تمام کسانی را که از قوانین مربوط به روابط جنسی بین زن و مرد تخلف کرده اند، اگر تمام کسانی را که وقتی چیزی دزدیده اند ،‌تمام کسانی را که موقعی تقلب کرده اند، تمام کسانی که گاهی رشوه گرفته اند، تمام کسانی را که مواد مخدر مصرف کرده اند و مانند اینها را ازجمعیت افرادی که همیشه با تمام هنجارهای اجتماعی هم نوایی کرده اند کم کنید ، کسی باقی می ماند:

 گر حکم شود که مست گیرند                                                             در شهر هر آن که هست گیرند.

از همین رو مردم ،‌با تلاشی که در اختفای کج رفتاریهای خود می کنند،از بدنام شدن خویش جلوگیری می کنند و گاهی نیز اصلاً خود را کج رفتار تلقی نمی کنند.

3.کج رفتاری نسبی است . جامعه شناسان مدعی اند که هیچ رفتاری ماهیتاً منحرف و کج نیست . عمل وقتی انحرافی محسوب می شود که جامعه آن را انحراف تعریف کرده باشد و این تعریفها معمولاً از یک زمان به زمان دیگر، از جایی به جای دیگر و ا ز گروهی به گروه دیگر تفاوت دارند . از همین روست که :

✍️ الف) کج رفتاری بر حسب نوع جامعه نسبی است . یعنی رفتاری که در یک جامعه مستوجب مجازات است ممکن است درجامعه دیگر نادیده گرفته یاحتی مستحقق پاداش تلقی شود.

✍️ ب) کج رفتاری از نظر زمانی نسبی است . یعنی رفتاری که در یک زمان معین از تاریخ انحراف محسوب می شود، در زمانی دیگر نادیده گرفته یا حتی تشویق شود.

✍️ ج) کج رفتاری از نظر مکانی نسبی ا ست . اگر پزشکی جراح با همان لباس سبز رنگ و بلند جراحی، ماسک سفید و کلاه و کفش پارچه ای اتاق عمل به میوه فروشی  مراجعه کند واکنش مردم چگونه خواهد بو. اگر راننده ای در لاین چپ اتوبان تهران – کرج به جای 80 تا 100 کیلومتر ،‌با سرعت20 کیلومتر در ساعت رانندگی کند ،جریمه خواهد شد و از ادامه حرکت او جلوگیری می شود.

✍️ د) کج رفتاری از نظر مقامی نسبی است . در جریان واتر گیت، ریچارد نیکسون ، رئیس جمهور وقت امریکا که مجرم اصلی بود بخشوده شد اما زیردستان او سالها زندانی کشیدند . مشابه این اتفاقات در کشور ما نیز روی داده است.

✍️ هـ) کج رفتاری بر حسب نتیجه ای که آشکارا از آن حاصل می شود نسبی است . اعمال فقط هنگامی به عنوان کج رفتاری مجازات می شوند که علناً به نتایج خاص منتهی شوند . ممکن است کسی در منزل خود مشروب خورده باشد اما تا زمانی که اقدام به رانندگی نکند و مستی او در نحوه رانندگی اش بروز نکند، ماموران با وی کاری ندارند.

معرفی جامع و تخصصی رشته مددکاری اجتماعی

[1] CONCRETE DEVIANCE

[2] Behavioral deviance

[3] Evaluative deviance

[4] Immoral

[5] morality

[6] criminal

[7] Interest group

[8] iable

[9] Howard Becker (1973)

[10] Conflict perspective‌

[11] Robert Merton

[12] Functionalist perspective

[13] anomie

[14] Social disorganization

[15] Socially accepred goals

[16] Socially accepted means

[17] Key Erickson

[18] Fred Davis

[19] Erving Goffman

[20] folkways

[21] mores

[22] laws

[23] Formal sanction

[24] stigma

[25] SPOILED IDENTITY

مشاوره برای آزمون دکتری

برای مشاوره اینجا بزنید

خدمات کنکور دکتری 
معرفی موسسات آموزشی آزمون دکتری
0 0 رای ها
امتیاز بدهید
guest
0 نظرات
بازخورد (Feedback) های اینلاین
مشاهده همه دیدگاه ها
0
افکار شما را دوست داریم، لطفا با ما در میان بگذارید.x