سرفصل های درس آلودگی صنعتی

نام بسته درسی : درس آلودگی صنعتی

—————————————————-

فهرست:

آلودگی صنعتی                                                                                                                                    

Hg در محیط آبی                                                                                                                                

راه های مقابله                                                                                                                                      

عمده‌ترین مصارف PCB                                                                                                                         

معایب PCB                                                                                                                                       

اثرات PCB                                                                                                                                          

Hg جیوه                                                                                                                                           

مصارف صنعتی جیوه                                                                                                                              

سم‌زدایی Hg                                                                                                                                      

سرب pb                                                                                                                                            

راههای حذف آلاینده در بدن؟                                                                                                                

تست خون                                                                                                                                         

فلز سنگین                                                                                                                                        

اشکال TDI                                                                                                                                       

ارسنیک                                                                                                                                            

بیش‌ترین خطر As                                                                                                                             

سم‌زدایی                                                                                                                                           

انواع متالوآنزیم‌ها                                                                                                                                

ازون                                                                                                                                                

صنعت کاغذ                                                                                                                                      

لندفیل پسماند شهری                                                                                                                           

واکنش‌های لندفیل                                                                                                                             

ترکیبات الی                                                                                                                                       

ترکیبات معدنی                                                                                                                                  

کنترل شیرابه                                                                                                                                     

ژئولوژی- ژئومورفولوژی                                                                                                                        

نمودار فرایند کمپوستیک                                                                                                                      

خواص مواد کمپوست                                                                                                                           

پلاسما                                                                                                                                             

آلاینده‌های فلوگاز (Flue gas)                                                                                                               

کنترل‌ آلاینده‌های هوا                                                                                                                          

صنایع مس                                                                                                                                        

طراحی محصولات                                                                                                                               

برنامه های اختیاری EPA                                                                                                                      

پنج محور پیشگیری از آلودگی چیست                                                                                                      

پایش های انالیز محیطی                                                                                                                       

انواع انالیز مواد                                                                                                                                   

برچسب زنی زیست محیطی                                                                                                                    

ارزیابی ریسک یا ارزیابی خطر Risk Assessment                                                                                    

چرخه ارزیابی خطر                                                                                                                              

منشا کربنات کلسیم                                                                                                                            

توسعه پایدار                                                                                                                                      

انواع آلودگی صنعتی                                                                                                                            

الودگی اب                                                                                                                                         

اقدامات زیست محیطی برای صنایع                                                                                                         

صنایع چوب                                                                                                                                      

صنایع الومینیوم                                                                                                                                  

صنایع غذایی                                                                                                                                     

مراحل تصفیه فاضلاب                                                                                                                           

صنایع روکش و آبکاری                                                                                                                         

پساب                                                                                                                                               

تصفیه فاضلاب                                                                                                                                   

روش‌های مختلف تصفیه                                                                                                                     

تصفیه زیستی                                                                                                                                   

اتسخر هوازی                                                                                                                                  

فرایند لجن فعال                                                                                                                                

تعریف سیمان                                                                                                                                  

آلاینده‌های زیست محیطی                                                                                                                   

صنایع گچ

برای دریافت نسخه کامل این بسته درسی 

به شماره 09306406058 پیام دهید.

بخش هایی از بسته درسی آلودگی صنعتی

 آلودگی صنعتی

آلودگی صنعتی همه جا موجود است. جایی که پسماند شهری خالی می‌کنند؛ 80% آلودگی صنعتی دارد. جایی که بتوان انواع آلودگی صنعتی را در مورد محل جمع‌آوری پسماندها به دست اورد.

یکی از معضلات اساسی ایران در محیط زیست بخش پسماند است. فرهنگ استفاده از مواد غذایی، ظرف و ….. دارای مشکل است .صنعت برای رفاه است.حذف NGO اطلاع‌رسانی به مردم است. NGO یک سازمان عام المنفعه است.

جیوه

عناصر Xenobiotic: عناصر با ترکیباتی که در بدن موجود زنده یافت می‌شوند ولی به دلیل متابولیسمی هیچ نقش مفیدی ندارند. مثل برخی مواد آلی (عناصری مثل Mo، ، fe، zn، k در متابولیسم بدن نقش دارند ولی برخی عناصر در بدن نقشی ندارند و در بدن مضر هستند به هر مقدار که باشند.

سه عنصر سرب و جیوه و cd در بین عناصر سنگین جزء عناصر ژئوبیوتیک‌اند.

در بین عناصر ژئوبیوتیک که در بدن هستند غیر از عناصر رادیو اکتیو که برای بدن انسان مضرند. سیستمی‌ترین Hg است.

اصلی‌ترین معادن جیوه در اسپانیا و ایتالیاست که به صورت سولفید جیوه است.یک منبع طبیعی آن آتش‌فشان‌هاست که مقدار زیادی بخار جیوه دارد. – بعد آتش‌سوزی جنگل‌هاست که مقدار اندک جیوه چوب آزاد می‌شود.عمده‌ترین منابع آن انسان است. یک بخش آن به صورت متمرکز در استخراج طلاست که با جیوه پیوند می‌دهد و بعد راه را جدا می‌کنند. صنایع الکترونیکی مثل لپ‌تاپ، لامپ کم‌مصرف، در فشارسنج، دماسنج به صورت متمرکز در استخراج طلا- در سموم کشاورزی و آفت‌کش‌ها جیوه استفاده شده است.

جیوه در سه حالت در محیط یافت می‌شوند. تنها عنصری است که به صورت تنفسی هم مضراست برای بدن (به صورت گاز که باشد) در دمای اتاق می‌تواند تبخیر شود. معدنی و آلی است . در صنایع کلروآلکالی برای تهیه سود سوزآور در پتروشیمی به صورت متیل جیوه است. (در ماهشهر)

از منابع دیگر آمالگام دندان است که 50% آن جیوه است. که در آن جیوه عنصری هست. در دهان تبخیر می‌شود یا به بافت یا هر چیز زنده جذب می‌شود یا با بزاق وارد دستگاه گوارشی می‌شود متناسب با تعداد دندان پر کرده و زمان گذشته شده در قسمت‌های مختلف بدن و مقادیر مختلف جمع می‌شود.پس جیوه را آمالگام می‌تواند به اقصی نقاط دنیا وارد کند. جیوه آن به صورت عنصری و مغذی است. در مناطقی که بهداشت کم‌تر است و تعداد دندان پرشده بیش‌تر باشد. آلودگی آن بیش‌تر می‌شود.به صورت متیل جیوه در مناطقی که پتروشیمی هست بیش‌تر است.

در واکسن‌ها هم جیوه به عنوان عامل حفاظتی اضافه می‌شود و مخصوصاً روی کودکان اثر می‌گذارد. (کودکان از طریق سیستم شیر مادر و از طریق واکسن جیوه را وارد بدن می‌کنند)

جیوه در سه حالت یافت می‌شود. هر چه جیوه در مسیر آلی پیش رود سمی‌تر می‌شود. به طوری که متیل جیوه سمی‌ترین نوع ترکیب جیوه است. جیوه در محیط پراکنده می‌شود قابلیت متیلاسیون دارد یعنی ترکیبات معدنی به آلی تبدیل می‌شود توسط بسیاری از باکتری‌ها و قارچ‌ها (Hg معدنی- Hg آلی)

درصد باکتری‌ها:  اولین عنصری که قابلیت تبدیل آزاد جیوه دارند – حداقل 20 باکتری و قارچ می‌توانند آن‌را تبدیل کنند مثل اکسید زیلوس  (عمل میتلاسیون Hg در آب)

1- جیوه در جهت آلی زود سمی‌تر می‌شود

2- جیوه در جهت آلی باعث افزایش شدت پتانسیل جذب آن در بدن می‌شود. و به صورت متیل بالاترین حالت جذب را در بدن دارند (بالای 90% متیل جیوه از طریق گوارش جذب انسان می‌شود) در محیط آبی که جیوه عمدتاً از صنایع کلرالکلی تولید می‌شود. از نفت و محصولات آن و پساب صنعتی هم وارد می‌کند.

Hg در محیط آبی

• صنایع هالکالی- نفت و محصولات آن
• پساب صنعتی

در محیط آبی بیش‌تر به صورت متیل است و بقیه به صورت عنصری است.

در آب وارد بدن ماهی می‌شود و ماهی می‌تواند پیش از 90% جیوه را وارد بدن کند و بعد وارد بدن انسان می‌شود موادی که در اینها برای آن مشخصاً اعلام خطر شده به ویژه برای خانم های باردار شخصاً برای میزان مصرف ماهی و غلظت جیوه آن هشدار داده شده است.

افرادی که در معرض جیوه شغلی هستند.

یک قطره متیل جیوه انسان را به کجا می‌برد (قابلیت جذب پوستی هم دارد)

عمده‌ترین نگرانی ناشی از مصرف آبزیان است.

جیوه به صورت عنصری سمی نیست ولی هوای اتاق را بگیرد یا در دهان، کم‌کم تبخیر می‌شود. جیوه اگر با جاروبرقی جمع شود از‌طرف دیگر بخارات جیوه را آزاد می‌کند. اگر از ریه جذب شود وارد کورتکس مغز می‌شود. متیل جیوه از بند ناف جنین راحت وارد جنین می‌شود.

(واحد وزنی جیوه فلاسک است. هر فلاسک جیوه حدود 5/35-5/32 kg است)

راه‌های مقابله

بنمایی: egentهایی هست مثل EDTA که با Hg پیوند می‌دهد. از لحاظ گیاهی یکی سیر خیلی مناسب است که میزان بالایی دفع سمیت جیوه دارد. با گروه سولفیدی که در پیاز و سیر است پیوند می‌دهد گیاه بعد جلبک کلرلّا است که برای تصفیه جیوه بدن خیلی خوب است. روش‌های مدل سونا که به صورت عرق کردن دفع می‌شود. بعد از عرق باید حتماً دوش گرفته شود وگرنه جذب بدن می‌شود (جیوه براساس وزن تربیان می شود برخلاف بقیه چیزها. چون چیزی است که ما آن‌را مصرف می‌کنیم و به صورت تازه می‌خوریم پس باید غلظت در بافت را به صورت تازه بیابیم)

حدمجاز جیوه را 2 جور می‌دهند- حد مجاز این‌که در ماهی چقدر باشد؟ در انسان چقدر باشد؟

حد مجاز در بدن انسان mg/kg5/0 تا حداکثر 1Mg/kg وزن بدن در روز در انسان 70kg در هفته 490mg

Mg5/0 حداکثر مجاز ورود جیوه به بدن انسان در هفته است

در ماهی چقدر باشد که در این حد مجاز انسان تجاوز نکند؟

اگر یک پرس ماهی 250 گرم باشد 1mg/kg در روز را در انسان رعایت کنیم.

ممنوعیت مصرف – جایی که حتی یک بار هم از حد آستانه تجاوز کند.

محدودیت مصرف- تعداد دفعات در ماه تنظیم شود

عدم محدودیت مصرف- غلظت جیوه بر آستانه مجاز

اگر غلظت متیل جیوه در ماهی 1mg/kg باشد اگر  در هفته یعنی 300gr ماهی بخوریم 0/3mg وارد بدن می‌شود که اگر 90% جذب بدن شود 0/27mg= که یعنی 270mg اگر استاندارد که 500 است پس ما  حدوداً 2 بار می‌توان ماهی خورد در هفته .حداکثر گفته‌اند در روز 8/1 باشد. خانم باردار این ماهی را یکبار بیش‌تر نباید بخورد.

اگر انتشار جیوه مثل سرب بود. به دلیل سمیت آن، نیمی از مردم مرده بودند.

حداکثر مجاز ماهی مصرفی برای کودکان 2/85gr و بزرگسالان 28/5gr می‌باشد

هر سال در دنیا یک کنفرانس آلودگی جیوه تشکیل می‌شود

متیل جیوه فرار نیست ولی عنصر جیوه فرار است.

یک ترکیب شیمیایی صنعتی است که شدیداً در کره زمین پراکنده است. شاخصی از ترکیبات کلردار ترکیبات پلی‌کلره پی فنیل‌اند. بر اثر وارد کردن گاز کلر در حلقه بی‌فنیل در مجاورت پودر آهن به ترکیب pcp تولید می‌شود برای اولین بار در 1926 توسط کمپانی مونساتو در آمریکا تولید شد.

در مجموع 209 ایزومر دارد. این ایزومرها حاصل این‌اند که از 1 تا 10 اتم کلر در کدام قسمت حلقه پی‌فنیل جایگزین شوند از این 209 تا 3 تا مونو هستند (مونوکلر بی‌فنیل) 12 تادی، 24 تری، 42 تتا، 46 هگزا، 42 تاهیتا، 26 تاآلتا، 12 تانزنا، 3 تادی، 1 تا دکا

براساس شماره ایزومر، ترکیب شناخته می شود:

🔵 در آلمان کلومنی

🔵 امریکا آروکلر

🔵 در ایتالیا پرانول

🔵 فرانسه فرکلرور فن کلر

🔵 برزیل آسکارن

🔵 روسیه سامفن Sovcol

🔵 ژاپن کان کلر

در هر کشوری به نام مختلفی خوانده می‌شود (نام صنعتی) نام علمی: PCB

در 1950 سالانه 1 میلیون تن PCB تولید می‌شود

حداکثر 9/2 ترکیب دارد.

PCB با اهداف صنعتی وارد بازار شد. قیمت ارزان داشت، غیرخورنده است (مقاوم در برابر اسید و باز با اسید و باز واکنش نمی‌دهد) فراریت کم و معافیت کم، غیر آتش‌زا اثرات حاد acut کم، عواملی که PCD را در بخش زیادی از صنایع وارد کردند.

با توجه به تعداد اتم cL از ترکیبات کربنی تا مایع با وزن‌های متفاوت را شامل می‌شود.

pcB از لحاظ ایزومر درصدش بسته به نوع تولیدش متفاوت است. 6 تا ترکیب آن در همه جای دنیا وجود دارد. (بسته به شدت گاز کلر ورودی ترکیبات مختلف درصدهای متفاوتی دارند)

بسته به نوع مصارف آن در صنعت خریداری می‌شوند.

عمده‌ترین مصارف PCB:

در ترانسفورماتورهای برق PCB هست چون فراریت کم، پایداری بالا، غیر‌آتش‌زا و غیر خورنده و پمپ‌های خلأ، روغن هیدرولیک، مواد افزودنی در چسب، منسوجات، لاک، صنایع رنگسازی، آسفالت نرم کننده، مایعی که سبب کاهش داغ کردن دستگاه‌های اره‌ای در صنایع‌اند مثل چاپ و کپی، کائوچو

6 تا ترکیب شاخص (در هر جایی ردپای PCD را اندازه بگیریم این 6 تا هستند):

28-52، 101، 138، 153، 180 در همه‌ی تحقیق‌ها به دنبال سطح زیر پیک این 6 تا هستند بیانگر آلودگی PCD در محیط زیست‌اند

28: ترکیب تری کلروبی‌فنیل                  101: پنتا

52: تترا                                          180: هپتا

138: هگزا                                       150: هگزا

اولین بار در 1966 در محیط زیست اثرات مخرب آن شناخته شده است و در 1973 مصارفش در سیستم‌های باز ممنوع شد و صرفاً محدود به سیستم‌های بسته گردید.

سیستم باز سیستمی است که PCB به طور مستقیم از آن به محیط زیست (آب، خاک، هوا ….) وارد می‌شود مثل صنایع چسب لاستیک، آسفالت

سیستم بسته مثل آنجایی که در محیط بسته است، روغن ترانسفورماسیون، پمپ خلأ، روغن هیدرولیک

یکی از مشکلات کشورهای جهان سوم- وقتی چیزی با اهدافی وارد محیط زیست شد و کشورهای تولید کننده به جایی رسیدند که مصرف آن باید محدود شود، از آن به بعد حتی با قیمت گران‌تر به کشورهای جهان سوم می‌فروشند.

معایب PCB

1) پایداری و مقاومت،بسیار بالا در محیط زیست، بعضی از آن‌ها تا 200 سال باقی می‌مانند

2) قابلیت انتشار در زنجیره غذایی دارد،

3) حلالیت بسیار بالا در چربی وبافت‌های چرب،دانه‌های روغنی

4) اثرات مزمن آن بسیار شدید است.

5) مشکلات بسیار جدی برای حذف.

6) پراکندگی در خودروهای مختلف زیست محیطی.

اثراتی که در طول زمان حادث شوند، اثرات مزمن گویند. (انسان- به طور مستمر در معرض آن قرار می‌گیرد و بعد منجر به اثرات نامطلوب بهداشتی میشود) بسیاری از آلاینده ها اثرات حاد و مزمن دارند و بسیاری فقط یکی را دارند.

اثرات مزمن و کوتاه مدت فوری اثر نمی‌کند.

مواد مزمن

– carcinogen سرطان‌زا  شاخص‌ترین

Mutagen جهش‌زا  تغییرات ناگهانی

Trutogen ناهنجاری‌زا  (عموماً از نسلی به نسل بعد منتقل می‌شود و عموماً در مادران و در بارداری) در انسان بخصوص در جنین و نوزادان  مهمترین دارویی که اثر ترایتورن داشت، قرص تالیدومید است که برای جلوگیری از حالت تهوع مادران باردار می‌خورند که بسته به این‌که چه زمانی می‌خورند، باعث نداشتن دست و یا پا یا هر دو می‌شد.

در اثرات فرضی تدریجاً غلظت‌ آلودگی باید به حدی برسد تا اثر را نشان بدهد و عوارضی را بروز دهد. حد مجاز را برای همین تعیین می‌کنند تا در طول عمر میانگین یک انسان غلظت آن به حد بروز سرطانزایی نرسد (حد مجاز: اثر سوئی بر انسان نداشته باشد)

ترکیبات سرطانزای حاد فقط در مواد رادیو اکتیو است. اکثر ترکیبات سرطان‌زا، مزمن است.

در خوراک و جوجه و مرغ موجب مسمومیت 14 هزار نفر در 1968 شد (مسومیت PCB) در ژاپن (تاب) در چربی حلالیت بالایی دارد. آلاینده‌ای که در چربی بالا ذخیره می‌شود. در بافت‌هایی که درصد چربی بالایی دارند ذخیره می‌شود.

عدد PCB دریک بالاترین عدد قابل انتظار ماست ولی یک‌جا بالاتر هم هست. در دنیا بالاترین آلودگی PCB ، در اکوسیستم خشکی، حوالی مناطق تولید کننده PCB جایی که خیلی مصرف بی‌شمار است یعنی محل انتشارشان.

در اکوسیستم آبی عمدتاً در حوالی ماهیانی است که محیط زیست آن‌ها نزدیک بنادر است. بنادر جزء آلوده‌ترین قسمت‌های سواحل دریایند. چون محل توزیع و انتقال کالا از تمام جهان است. به دلیل نشت و سوراخ و …. که در کشتی ممکن است رخ دهد. PCB وارد آن‌جا شده و کشتی را که با آب بشویند وارد دریا می‌شود عوض کردن روغن کشتی‌ها به دریا امروزه ممنوع شده.

در کشورهای صنعتی مثل ژاپن که تولید کننده‌اند و صادر کننده PCB هستند ماهیانی که در بنادر آن‌ها هستند خیلی آلوده‌اند.در بین ماهیان هر کدام چربی بیش‌تر داشت، آلودگی PCB بیش‌تری دارد. مارماهی جز ماهی‌های چرب است.

دفع باقی مانده PCB مشکل است باید سوزانده شود و در دمای بالاتر از  باشد. چون اگر این کار نشود، در پروسه احتراق ناقص آن 2 ترکیب دیگر ایجاد می‌شود که از خود PCB خطرناک‌‌ترند  PCDD یعنی کلرودی بنزو دی‌اکسین PCDF یعنی کلرودی تیردفوران

یکی از ایزومرهایش سمی‌ترین ترکیب است که تا حالا ساخته شده (یعنی تتراکلرودی نیترودی‌اکسین) است

1)از طریق سوختن ناقص PCB سوختن ناقص زباله تولید می‌شوند.

2) استفاده از سیلیکات سدیم

در انسان زمانی‌که کل وزن بدن انسان به mg200 در کل وزن برسد، اثرات خود را بروز می‌دهد

آلاینده‌های آلی مدل PCB در بدن توسط انزیمی به نام سیتوکروم پی 450 مونواکسیژناز (450-p) کارش حذف آلاینده‌های آلی از جمله PCB از بدن موجود زنده است (سم‌زدایی می‌کند). در کبد تولید می‌شود. به  و آب تبدیل می‌کند

روی 25 نفر تحقیق کردند در همان حادثه ژاپن 15 نفر سرطان گرفتند که البته ترکیبات PCDD و PCDF هم در آن‌ها اندازه‌گیری شده بود.

ترکیب شماره 126 و 153 با هم به صورت mix، قابلیت سرطان‌زایی خیلی بالایی دارند.

PCB در مواد غذایی چرب‌تر اندوختگی بیش‌تری دارد.

PCB در جامعه‌ی جنس ماده کم‌تر از جنس نر است. (یک مرغ تخم‌گذار نسبت به مرغ گوشتی به نسبت تعداد تخم PCB آن کم می‌شود. مادری که شیر می‌دهد در هر دوره شیردهی 3% PCB از بدن آن دفع می‌شود و به فرزند می‌رسد) در جیوه هم همین‌طور است.

اثرات PCB

در انسان‌هایی که متولد میشندن، سه مشخصه در ژاپن داشتند که مشهورتر است. فیبروز و سفت شدن و منقود شدن پوست بدن و چسبیدن انگشتان به هنگام تولد و در موارد دیگر بخشی از مخچه در خارج از مخچه قرار می‌گیرد (ناهنجاری‌زا)

یکی از مواد تراتوژن در نوزادان PCB است. در ایران اولین گزارش راجع به PCB در شماره 48 مجله دانشکده منابع طبیعی در PCB بوده است که از دکتر اسماعیلی روی نزولات تهران با همکاری انستیتو آلودگی هوای شهر.

در آن مقطع آلودگی PCB در تهران 4ng/L بوده است که هر 6 ترکیب را داشته ( ترکیبات PCB)

(pcB به طور طبیعی تولید نمی‌شوند. منشأ اولیه آن اعمال انسانی است)

یک مشکل در آلودگی صنعتی این است که جامعه‌ی عمومی مردم این مشکل را نمی‌دانند. تعلیم لازم نشده  منجر به وارد شدن آلودگی موضعی موردی بسیار بالا می‌شود مثل ژاپن. (ژاپن از لحاظ فضا محدود و از لحاظ صنعتی و حجم تولید بسیار بالاست)

برای دریافت نسخه کامل این بسته درسی 

به شماره 09306406058 پیام دهید.

برای مشاوره اینجا بزنید