تاریخ بروزرسانی : 1399/01/24
نام بسته درسی: فیزیولوژی دستگاه عصبی ، عضلانی
————————————————————————
فهرست:
فصل اول – فعالیت ورزشی
آمادگی بدنی
وضعیت کنونی فیزیولوژی ورزشی بهعنوان یک رشته و حرفه
پیش نیازهای مطالعه فیزیولوژی ورزشی
پژوهش در فیزیولوژی ورزشی
انواع پژوهش
فعالیت ورزشی- چالش کنترل هومئوستازی
هومئوستاز
حالت پایدار
دستگاههای کنترلی بدن
بازخورد منفی
نکات کلیدی
فصل دوم – کارسنجی و کالری سنجی
کارسنجی
عضلات
ساختمان عضله
نکات کلیدی
فصل سوم – اعصاب و سازگاری عصبی عضلانی
اساس ساخت و عمل عصب
دستگاه عصبی مرکزی
انواع گیرنده ها، انواع سیناس ها
انواع گیرنده ها
کنترل عصبی حرکات
اندازه گیری انرژی، کار و توان
سازگاری عصبی عضلانی
انواع تمرین
عملکرد عصبی عضلانی و سازگاری با فعالیت ورزشی
تحریک حرکت
انقباض عضله اسکلتی
ظرفیتهای آنزیمی و بیوشیمیایی تار عضلانی
سازگاریهای عصبی عضلانی ناشی از فعالیت ورزشی
سهم سوخت و ساز انواع تار عضلانی به هنگام فعالیت ورزشی
فعالیت ورزشی یکنواخت و فعالیت ورزشی شدید
فعالیت دستگاه عصبی مرکزی، عملکرد عصبی عضلانی و قدرت عضلانی
تراکم مویرگی
آتروفی ناشی از عدم استفاده
نکات کلیدی
فصل چهارم – هورمون ها و دستگاه قلبی، عروقی و تنفسی
هورمون ها
طبقه بندی هورمون ها
غده تیروئید
غده پاراتیروئید
غده فوق کلیوی
کلیه
لوزوالمعده یا پانکراس
پاسخ های هورمونی نسبت به فعالیت
دستگاه قلبی، عروقی و تنفسی
نکات کلیدی
فصل پنجم – سازگاريهاي ريوي با فعاليت ورزشي
ساختار اصلي ريهها و گردش خون ريوي
حجمها و ظرفيتهاي ريه
انتشار گازها
تنفس داخلي
سازگاريهاي کوتاهمدت عملکرد ريوي هنگام فعاليت ورزشي
آستانه تهويهاي
نکات کلیدی
فصل ششم – سازگاريهاي عصبي غدهاي با فعاليت ورزشي
دستگاه عصبي غدهاي
غدد بدن
آيا همه هورمونها از غدد ترشح ميشوند؟
طبقهبندي هورمونها
هورمونهاي آميني و پپتيدي
سازوکارهاي پاسخ سلولي
هورمونهاي استروئيدي
سازگاريهاي کوتاهمدت دستگاه عصبي غدهاي با فعاليت ورزشي
متابوليسم انرژي
فعاليت ورزشي فزاينده و شديد
فعاليت ورزشي درازمدت
تعادل مايعات
فعاليت ورزشي درازمدت و دهيدراسيون
هموديناميک عروقي
سنتز پروتئين و هورمونهاي توليد مثل
هنگام فعاليت ورزشي
هنگام بازيافت
مخدرهاي اندوژني
متابوليسم انرژي و فراخوان سوخت
سازگاريهاي درازمدت دستگاه عصبي غدهاي با فعاليت ورزشي
هورمونهاي توليد مثل
آمنورة ورزشي
عملکرد بيضهها
مروري بر پاسخهاي غدد درونريز به فعاليت ورزشي
نکات کلیدی
فصل هفتم – کنترل عصبی حرکت
پیامهای عصبی در دو مسیر منتقل میشوند
پتانسیل استراحت
پتانسیل عمل
انتشار پتانسیل عمل
انتقال تکانه ی عصبی از یک نرون به نرون بعدی
به وجود آمدن یک تکانه
پیوند عصبی عضلانی
فصل هشتم – تمرينهاي ويژة رشته ورزشي و عملکرد ورزشي
تعريف آمادگي و تمرين
اصول مهم تمرين و واژهشناسي تمرين
برنامهريزي محرک اضافهبار
کاهش حجم تمرين پيش از مسابقات
نکات کلیدی
فصل نهم – تغذيه و فعاليت ورزشي
تغذيه
تأمين نيازمنديهاي تغذيهاي بدن
فعاليت ورزشي زيربيشينه درازمدت
نکات کلیدی
فصل دهم – سازگاری با ورزش و تنظیم بدن در گرما، سرما، ارتفاع، عمق دریا
اثرات ورزش روی دستگاه های مختلف بدن
قبل ازتمرین، بعد از تمرین
اثر ورزش روی سلامتی، بیماری و امادگی جسمانی
اثر عوامل محیطی بر عملکرد ورزشی
ورزش و تعادل اسیدی و بازی
اسید، باز، تامپون
اثرات ورزش بر تعادل اسیدی و بازی
نکات کلیدی
بخش هایی از بسته درسی فیزیولوژی دستگاه :
فصل اول: فعالیت ورزشی
زمانی که عضلات اسکلتی را برای تولید حرکت یا حفظ یک وضعیت بدنی معین منقبض میکنیم، در این حالت معمولاً گفته میشود که فعال هستیم . این وضعیت عکس حالت غیر فعال است، که در آن عضلات اسکلتی را به طور ارادی منقبض نمیکنیم. فرهنگ لغت وبستر سه تعریف مهم برای فعالیت ورزشی دارد:1)«….استفاده منظم یا مکرر از یک قابلیت ذهنی یا بدنی»، «تلاش بدنی به منظور گسترش و حفظ آمادگی بدنی»، 3)«…آنچه اجرا یا تمرین میشود تا توان یا مهارتی ویژه گسترش یابد، بهتر شود، یا به نمایش درآید». بنابراین، واژه فعالیت ورزشی را میتوان برای نشان دادن فعالیتی به کار گرفت که برای گسترش، حفظ، یا بیان نوعی ویژه از آمادگی بدنی انجام میشود.
این مفاهیم هدفمند و سازمان یافتهی فعالیت ورزشی است که آن را از فعالیت عادی مجزا میکند. زمانی که قدم زنان خیابانی را طی میگنیم تا نامهای را پست کنیم، ما فعال هستیم، اما از آنجایی که این عمل را صرفاً برای انجام کاری غیر از آمادگی بدنی انجام میدهیم، با تعریف فعالیت ورزشی مطابقت ندارد. همچنین، زمانی که کارگران اجسام را بلند میکنند یا یا ناچار به انجام انقباضهای مکرر عضلانیاند(برای مثال، کارگران حمل اسباب و اثاثیه، کشاورزان، کارگران ساختمانی، باغبان)، آنان نیز فعالند، ولی در حال انجام دادن فعالیتهای ورزشی نیستند. این نارسایی معنای واژه فعالیت ورزشی باعث شده است تا واژه فعالیت بدنی استفاده گستردهتری یابد. فعالیت بدنی به فعالیتی گفته میشود که بدن برای هدفهای دیگری بجز گسترش آمادگی بدنی انجام میدهد. عجیب آنکه، پژوهشها نشان دادهاند که آمادگی بدنی بر اثر فعالیت بدنی منظم گسترش مییابد، درست شبیه آنچه از انجام فعالیتهای ورزشی حاصل میآید. بنابراین، افرادی که از نظر بدنی در شغل و روش زندگی خود فعالند، میتوانند آمادگی بدنی نیز داشته باشند، بی انکه لازم باشد آنچه ما را به عنوان فعالیت ورزشی میشناسیم، انجام دهند. با وجود این، همانگونه که در بسیاری از فصلهای این مجموعه نیز بیان خواهد شد، در جوامع صنعتی و پیشرفته امروزی، افراد به شیوه زندگی خاصی گرایش پیدا کردهاند آمادگی بدنی، ضروری است که فعالیتهای ورزشی بیشتر شود.
آمادگی بدنی :
آمادگی بدنی درست مثل فعالیت ورزشی، واژهای مبهم است و به تعریف و توضیح نیاز دارد. آمادگی به معنی توانایی تحمل یک فشار معین است. در نتیجه، مفهوم آمادگی باید در مورد فشارهای ویژه به کار رود. بنابراین، آمادگی بدنی به معنی آمادگی برای انجام فعالیت بدنی است.
بنابراین، افراد میتوانند واژه آمادگی بدنی را در ارتباط با قدرت عضلانی، توان عضلانی، استقامت عضلانی، استقامت عضلانی تنفسی، نعطاف پذیری، ترکیب بدنی و چابکی به کار برند. همانطور که در فصلهای مربوط به متابولیسم، تمرین و تغذیه نیز بحث خواهد شد، این اجزای آمادگی بدنی به ما کمک میکند تا مواردی از قبیل چگونگی تامین انرژی مورد نیاز انقباض عضلانی از سوی بدن، و چگونگی سازماندهی فعالیت ورزشی برای گسترش اجزای خاص آمادگی بدنی را بهتر درک کنیم.
تمرین ورزشی :
برای گسترش اجزای خاصی از آمادگی بدنی میتوان فعالیتهای ورزشی را به روشی منظم و سازمان یافته اجرا کرد. استفاده مکرر از فعالیت ورزشی به منظور گسترش آمادگی بدنی را اصطلاحاً تمرین ورزشی میگویند. این مفهوم به دو دلیل اهمیت دارد: نخست، مشخص میکند که جلسههای ورزشی معین باید تحریک لازم را برای گسترش اجزای آمادگی بدنی تامین کند. دوم، زمانی که بدن به طور عادی در معرض فعالیت ورزشی قرار میگیرد، باید عملاً بتواند عملکردهای معین را گسترش دهد. این مشخصات هنگامی که ما در صدد مطالعه پاسخهای بدن به فعالیت ورزشی در فیزیولوژی ورزش هستیم، مفیدند.
انجام فعالیتهای ورزشی همچنین میتواند به عنوان یک محرک باعث شود تا بسیاری از ساختارها و کنشهای بدن تغییر کنند؛ این تغییرات حتی پس از اتمام فعالیت ورزشی در بدن باقی میمانند. برای مثال، بلند کردن اجسام سنگین سرانجام باعث خواهد شد تا عضلات حجیمتر و قویتر شوند؛ راه رفتن معمولی یا انجام دوهای نرم وسبک(جاگینگ) باعث گسترش ظرفیت عضلات فعال برای مصرف اکسیژن و رهایش انرژی و افزایش کل حجم خون خواهد شد.
زمانی که این تغییرات و سازگاریها از یک جلسه فعالیت ورزشی تا جلسه دیگر حفظ شوند و در نتیجه مدت زمان طولانیتری در بدن باقی بمانند، این نوع سازگاریها را سازگاریهای تدریجی (دراز مدت) میگویند. گسترش سازگاریهای بلند مدت ممکن است چندین هفته طول بکشد(برای مثال، افزایش اندازه عضله)، در حالی که سازگاریهای دیگر فقط به چند روز زمان نیاز دارند. (برای مثال، گسترش توانایی برای مصرف اکسیژن) که حتی ممکن است بعد از یک یا دو جلسه فعالیت ورزشی به وجود آیند.
*قدرت عضلانی: عبارت است از ظرفیت عضلات برای تولید نیرو به هنگام انقباض.
*توان عضلانی:عبارت است از ظرفیت عضلات برای تولید نیرو به هنگام انقباضهای سریع.
*استقامت قلبی- عروقی: عبارت است از ظرفیت ریهها برای تبادل گازها و ظرفیت قلب و عروق برای به گردش در آوردن خون در سرتاسر بدن.
*انعطاف پذیری: عبارت است از توانایی به حداکثر رساندن دامنه حرکتی مفصل.
*ترکیب بدن: به بخشهایی از بدن گفته میشود که از چربی، مواد معدنی، پروتئین و آب تشکیل شده است. در بیشتر آزمایشگاهها بدن را به دو بخش تودهی بدون چربی (پروتئین، مواد معدنی و آب) و توده چرب تقسیم میکنند.
*چابکی: عبارت است از توانایی تغییر سریع مسیر حرکت
فیزیولوژی ورزشی:
فعالیت ورزشی و بدنی، مفاهیم متعددی در خصوص ساختار، کنش(عملکرد) و تندرستی بدن دارند. عجیب نیست که این رشته مهم و گسترش یافته علمی و آموزشی با رشته علمی دیگری که فیزیولوژی ورزشی خوانده میشود، تلفیق میگردد. طبق تعریف، فیزیولوژی ورزشی رشتهای است که به مطالعه چگونگی تغییر ساختار و کنش بدن بر اثر فعالیتهای ورزشی میپردازد.
این تعریف گسترده چندان راه گشا نیست، چون میتوان کاوشهای علمی و پژوهشی درباره فعالیت ورزشی و ساختار و کنش بدن انسان را در سطح کل بدن، دستگاههای بدن، اندامها، بافتها، سلولها و مولکولهای زیر سلولی، انجام داد.
با افزایش هزینه انرژی، فعالیت ورزشی باعث افزایش کنش دستگاههی مختلف بدن مانند-قلبی عروقی، تنفسی، عصبی عضلانی، عضلانی اسکلتی، عصبی هرمونی، ایمنی و غیره- میشود. از آنجا که خواست ما درک بیشتر از نحوهی تاثیر فعالیتهای ورزشی بر هر یک از این دستگاهها بوده، لذا پژوهشهایی انجام شده تا ما بهتر درک کنیم که چگونگه فعالیتهای ورزشی، ریخت(مرفولوژی) و کنش بافتهای بدن را به روشی اختصاصی تغییر میدهند. عضله اسکلتی نمونه خوبی است که در مطالعههای پژوهشی فراوان بررسی شده است. فعالیت ورزشی باعث افزایش انقباض عضله اسکلتی میشود و تمرینهای ورزشی میتوانند شکل و کنش عضله اسکلتی را تغییر دهند. برای درک این مطلب، پژوهشگران به مطالعه نحوه تاثیر فعالیتهای ورزشی بر فعالیت و غلظت آنزیمهای متابولیسمی و نحوه تغییر سنتز پروتئینهای عضله بر اثر فعالیتهای ورزشی و همچنین نقش هرمونها و اعصاب در تنظیم این تغییرات پرداختهاند.
وضعیت کنونی فیزیولوژی ورزشی بهعنوان یک رشته و حرفه
امروزه از فعالیتهای ورزشی به عنوان یک روش درمانی در دوره توانبخشی آسیبها و بیماریها و نیز به عنوان راهبردی پیشگیرانه برای مقابله با بیماری قلبی و عروقی تصلب شرایین(آترواسکلروزی) استفاده میشود. توجه جامعه پزشکی به فیزیولوژی ورزشی به پیدایش و گسترش رشته فرعی تخصصی منجر شده که به فیزیولوژی ورزشی بالینی موسوم است، و کتابهای درسی گوناگونی نیز برای رفع این نیاز نوشته یا در حال نگارش است.امروزه فعالیت ورزشی، یا فقدان آن، یک عامل خطر مستقل در بیماریهای قلبی عروقی شناخته شده است. هرچند برآورد دقیق سهم فعالیتهای ورزشی در بهداشت، تندرستی و کامیابی دشوار است، ولی شواهد نشان میدهد که فعالیتهای ورزشی و فعالیتهای بدنی منظم بر طول عمر میافزایند و خطر مرگ و میر ناشی از بیماریهای قلبی عروقی را کاهش میدهند.
فیزیولوژی ورزشی،رشتهای است که به مطالعه تغییرات ساختاری و عملکردی بدن بر اثر فعالیت ورزشی میپردازد.
پیش نیازهای مطالعه فیزیولوژی ورزشی
یک دانشجو برای تکمیل مطالعات خود در خصوص فیزیولوزی ورزشی، ناگزیر به درک آناتومی، فیزیولوژی دستگاههای بدن، بیولوژی سلولی، شیمی و بیوشیمی و بیولوژی مولکولی است.
پژوهش در فیزیولوژی ورزشی
هنگام مطالعه هر رشته علمی، درک اینکه چگونه پژوهش باید انجام شود تا به گسترش آن رشته بیانجامد، چه کسی پژوهش را هدایت میکند، و محل انتشار نتایج آن از اهمیت برخوردار است.
انواع پژوهش
پژوهش در زمینه فیزیولوزی ورزشی را میتوان به چند روش دسته بندی کرد. بروکس پژوهش را با توجه به هدف آن طبقهبندی کرده است. پژوهش ناب پژهشی است که با هدف درک بیشتر فیزیولوژی انجام میشود، و پژوهش کاربردی که از یافتههای پژوهش ناب برای درک بیشتر فعالیتهای ورزشی استفاده میکند. از پژوهش ناب به عنوان پژوهش بنیادی نیز یاد میشود.
به علاوه پژوهش دیگری موسوم به پژوهش بالینی در فیزیولوزی ورزشی وجو دارد. پژوهش بالینی زیر شاخه پژهش کاربدی است و به عنوان پژوهشی تعریف شده است که در امور پزشکی و بالینی کاربدرد دارد. برای مثال، پژوهش درباره تمرینهای ورزشی و آثار آن بر کلسترول سرم را میتوان پژوهش بالینی دانست، همچنین میتوان درباره نحوه تاثیر داروهای تجویز شده خاص بر افراد مبتلا به بیماریهای قلبی پژوهش کرد تا معلوم شود چگونه این داروها بر تحمل آنان در مقابل فعالیت ورزشی اثر میگذارند.
نوشتههای تازه