سرفصل های درس مکانیزاسیون

نام بسته درسی : سرفصل های درس مکانیزاسیون

———————————————————–

فهرست:

🔴 کلیات و  مفاهیم

🔴 زیر ساختارهای توسعه مکانیزاسیون

🔴 کاربری انرژی، کار و توان در مکانیزاسیون

🔴 مدیریت و کاربری ماشین‌ها و تجهیزات در مکانیزاسیون

🔴 عوامل اقتصادی و مدیریتی فنی در مکانیزاسیون

🔴 انتخاب و ارزیابی فنی ماشین‌ها

🔴 طرح پروژه‌های مطالعاتی و کاربردی در مکانیزاسیون

🔴 منابع

 بخش هایی از بسته درسی مکانیزاسیون

برای دریافت نسخه کامل این بسته درسی

به شماره 09306406058 پیام دهید.

 تعریف جامع مکانیزاسیون

مکانیزاسیون کشاورزی مجموعه‌ای از علوم و فنون کاربردی است که مطالعه، شناخت و بکارگیری انواع مختلف ماشین و ابزار نیروی محرک، در مراحل مختلف تولید و فرآوری محصولات کشاورزی را شامل می‌شود. این مجموعه که با توجه به ابعاد فنی و اقتصادی و اجتماعی بکار گرفته می‌شود، دربرگیرنده فناوری و طراحی و تولید انبوه، تغییر در ساختار فنی، بهسازی، تعمیر، سرویس، انتخاب، کاربرد و تعویض انواع ماشین‌ها و تجهیزات می‌باشد.

تعریف دیگری نیز می‌توان از مکانیزاسیون کشاروزی ارائه کرد: مکانیزاسیون، استفاده از تجهیزات و ادوات مکانیکی و به عبارت کلی‌تر  استفاده از فناوری روز در کشاورزی برای افزایش بهره‌وری است. در کلام دیگر، مکانیزاسیون، استفاده از فناوری روز در کشاورزی برای رسیدن به توسعه پایدار است. توجه به موارد زیر به فهم بهتر موضوع کمک می‌کند:

1ـ در بعد مدیریتی مکانیزاسیون، با توجه به اینکه استفاده از این وسایل برای یک واحد زراعی و یا برای یک مجموعۀ بزرگ مثل یک کشور باشد می‌توان به بحث خرد و کلان پرداخت. در بحث خرد با توجه به معنی خاص مکانیزاسیون؛ تعداد و کیفیت وسایل و ابزار، چگونگی استفاده از آنها، محاسبه هزینه‌ها و چگونگی تامین آنها (خرید، اجاره، شراکت) و نیز تطابق آنها با سایر تجهیزات در یک مزرعه مطرح است. در این مقوله هدف، مدیریت فنی ماشین‌های کشاورزی که شامل انتخاب، عملیات ماشینی مزرعه، تعمیر و نگهداری موثر و جایگزینی به موقع ماشین‌آلات می‌باشد و اگر معنای عام مکانیزاسیون مد نظر باشد بحث خرد و مکانیزاسیون علاوه بر مدیریت فنی و ماشینی شامل مدیریت زراعی، اقتصادی در یک واحد زراعی نیز خواهد بود.

معرفی جامع و تخصصی رشته مهندسی مکانیزاسیون کشاورزی

در بحث کلان با توجه به معنی خاص مکانیزاسیون؛ ضرورت و لزوم این موضوع (مکانیزاسیون) برای کشور، تولید یا وارد کردن انواع ماشین‌ها و فناوری‌های مختلف آموزشی و ترویجی و پذیرش اجتماعی آنها، ارائه خدمات فنی و پشتیبانی برای آنها در کل کشور، اثرات کلی آنها در کشور و بر روی ساختار اجتماعی و تولیدی و سایر ساختارها مطرح است و اگر معنای عام مکانیزاسیون مدنظر باشد بحث کلان در مکانیزاسیون علاوه بر پرداختن به این سوالات و محدودیت‌ها در قسمت فنی و ماشینی، به تمام جوانب دیگر و تلاش برای ارائه جواب‌هایی مناسب برای آنها خواهد پرداخت.

2ـ عبارت «رعایت تمام جوانب یا رسیدن به توسعه پایدار» در تعریف ارائه شده ضرورت تحقیق و مطالعه و مراقبت در این زمینه را بیش از پیش آشکار می‌سازد. کشاورزی از جمله محیط زیست، جامعه‌شناسی و همچنین از تجربه‌های سایر کشورهای پیشرو در این مورد استفاده کرد.

3ـ افزایش بهره‌وری که در تعریف ارائه شده آمده است شامل افزایش بهره‌وری زمین، نیروی انسانی، قدرت و کیفیت ماشینی، شناخت و کنترل عوامل ناشناخته و افزایش کارائی سیستم‌های جانبی می‌باشد که هر کدام نقش بسزایی در افزایش تولید پایدار دارند.

در بحث خرد و یا به عبارتی در مدیریت خرد، اکثر کارها اجرایی است و مدیریت فنی و تکنیکی حاکم است. در این زمینه مدیر با خودِ کار و کارگران سر و کار دارد. بنابراین تجربه کاری و داشتن دانش فنی و کاربردی، سهم بسزایی در موفقیت در این حالت دارد. در واقع مدیر نفی و تکنیکی همان کشاورز صاحب زمین و یا مهندس‌یار کشاورزی است که بر نحوه انجام کارها و تقسیم آنها و حتی گاهی اوقات تذکر بعضی نکات عملی به کارگران، تهیه جداول زمانی و بر بسیاری کارها از این قبیل نظارت دارد. ولی در بحث کلان و یا به عبارتی مدیریت کلان، بیشتر فعالیت‌هایی مطالعه و ارزیابی است و این موضوع به مسائل و تصمیم‌گیری‌های بلند مدت یک مجموعه و یا یک کشور می‌پردازد. در این حالت، بیشتر، مدیریت استراتژیکی حاکم است و به مسائل کلانی از قبیل تغییر و یا توقف فعالیت‌ها، ایجاد شرکت‌ها و فعالیت‌های جدید برای حل مشکلات و مسائل موجود، پیش‌بینی بازار در سال‌های آینده و تهیه برنامه‌های بلند مدت پرداخته می‌شود. در این حالت تصمیم‌گیری‌ بسیار مهم و حساس است و یک اشتباه ممکن است خسارات جبران‌ناپذیری را باعث شود.

در بحث خرد چون منابع اطلاعاتی و فنی مشخص و در دسترس می‌باشد، تصمیم‌گیری برنامه‌ریزی‌ شده‌ای صورت می‌یگرد. در حالی که در بحث کلان چون منابع برای تصمیم‌گیری کافی نمی‌باشند و مسائل پیچیده و بعضی از پارامترها نامشخص است، تصمیم‌گیری بر اساس استقراء و آزمون و خطا صورت می‌گیرد. منابع تصمیم‌گیری در بحث کلان شامل نتایج و جداول خلاصه شده از فعالیت‌های مدیریت‌های خرد و نیز منابع خارجی از جمله گزارش‌های مختلف دولتی، بررسی جمعیت‌شناختی، انتشارات بازرگانی، بررسی‌های بازار، موسسات خصوصی، موسسات پژوهشی و رسانه‌های عمومی می‌باشد. حال اهمیت و حساس بودن تصمیم‌گیری در مدیریت کلان از یک طرف و از طرفی دیگر خصوصیات خاص تصمیم‌گیری غیربرنامه‌ریزی شده که در مدیریت کلان مطرح است ضرورت مطالعه، تحقیق و توجه به نتایج فعالیت‌ها و طرح‌ها، رعایت تمام جوانب در کارها، توجه به تجربه‌های داخلی و خارجی را بیش از پیش نشان می‌دهد.

تاریخچه توسعه مکانیزاسیون در ایران

کشور ایران از زمان ورود موثر مکانیزاسیون در کشاورزی در قرن نوزدهم دچار تغییر و تحولات زیادی بوده که این تحولات خصوصاً در سطح حکومتی سبب گردیده که توسعه مکانیزاسیون از یک روند منطقی برای پیشرفت پیروی ننماید. شرایط ویژه کشور از جمله منابع نفت و گاز موقعیت ویژه جغرافیایی خصوصاً در تقابل شرق و غرب و سایر عوامل داخلی و خارجی سبب گردید که رشد صنعت و فناوری و در نتیجه مکانیزاسیون در آن روند کُندوگاه همراه با رکود باشد.

اولین گاوآهن فلزی برگردان‌دار دامی در زمان ناصرالدین شاه قاجار به ایران وارد شد و در ارومیه مورد استفاده قرار گرفت. اولین نمایشگاه ماشین‌های کشاورزی در سال 1300 شمسی در تهران برگزار گردید و نمونه‌هایی از ماشین‌های کشاورزی به نمایش گزارده شد.

اولین تراکتور نفتی ساده به دستور رضاخان در سال 1308 برای مدرسه فلاحت خریداری گردید تا دانشجویان بتوانند با طرز کار آن آشنا و در مزارع استفاده کنند. با وقوع جنگ جهانی دوم مشکلات داد و ستد با کشورهای فروشنده و همچنین اثرات این جنگ در امور داخلی کشور، عملاً این طرح متوقف و بهره‌برداری از آن نیز متوقف ماند.

پس از جنگ، کم‌کم سرمایه‌داران و بعضی از شرکت‌ها شروع به وارد کردن تراکتور در ایران نمودند. ابتدا روستاییان از پذیرفتن تراکتور و ماشین‌های کشاورزی در مزارع خود، خودداری می‌کردند و اعتقاد داشتند که برکت کشاورزی در سُم گاوها می‌باشد. ولی به تدریج که با نتایج کار آنها آشنا شدند تا حدودی ماشین‌ها را پذیرفتند.

در سال 1316«شرکت شیار و ماشین‌های کشاورزی» تشکیل شد. این شرکت ماشین‌ها و تراکتورهای کشاورزی را وارد می‌نمود و با بستن قراردادهایی از طریق پیمانکاری برای صاحبان مزارع کار می‌کرد.

موضوعات پایان‌نامه مهندسی کشاورزی

در سال 1355 دولت کمک‌هایی برای واردکنندگان تراکتور و ماشین‌هایس کشاورزی در نظر گرفت و بانک کشاورزی تعدادی تراکتور چرخ لاستیکی و کمباین وارد نمود و به اقساط کوتاه مدت به مالکین و صاحبان موسسات کشاورزی فروخت. آغاز فعالیت بنگاه توسعه ماشین‌های کشاورزی از سال 1331 در واقع سرآغاز ماشینی کردن کشاورزی ایران به شمار می‌رود. این موسسه از سال 1331 تا سال 1336 خود راساً اقدام به وارد کردن تراکتور و ماشین‌های کشاورزی می‌نمود و آنها را به اقساط به فروش می‌رساند. اما از سال 1336 تا 1345 بنگاه مستقیماً اقدام به وارد کردن تراکتور نمی‌کرد، بلکه اعتبار وامی به اقساط 4 تا 6 ساله به متقاضیان خرید تراکتور می‌داد تا آنها مطابق سلیقه و امکانات خود اقدام به خرید تراکتوروکمباین و سایر ادوات کشاورزی بنمایند. این طرز کار سبب شد که به تدریج مارک‌های مختلف تراکتور و کمباین به تعداد کمی وارد کشور شود و چون برای فروشندگان، تامین لوازم یدکی و نیز تعمیرات لازم، مقرون به صرفه نبود، اغلب این وسایل در مدت کوتاهی از کار افتاده و بی‌استفاده ماند.

برای دریافت نسخه کامل این بسته درسی

به شماره 09306406058 پیام دهید.

در سال 1345 قراردادی با کشور رومانی منعقد شد که طی آن مقرر گردید تعدادی تراکتور یونیورسال با توان 40 و 65 اسب بخار و تعدادی گاوآهن، دیسک، کودپاش، بذرپاش، دروگر و سایر ادوات خریداری‌ شده و از طریق بنگاه توسعه ماشین‌های کشاورزی توسط عاملین فروش دراختیار کشاورزان گذارده شود. طبق این قرارداد مقرر شد که در مراکز عمده فروش، اقدامات لازم برای تاسیس نمایندگی‌های لوازم یدکی و تعمیرگاه‌های ثابت و سیار به عمل آید. به موازات این قرارداد از سال 1346 اقدام به ساخت ساختمان کارخانه تراکتورسازی تبریز شد که از سال 1349 بهره‌برداری از آن آغاز شد و قطعات تراکتور از رومانی وارد و در آن کارخانه مونتاژ گردید. این کار از سال 1353 اقدام به وارد کردن تراکتورهای مسی فرگوسن نمود که در حال حاضر ساخت این تراکتورها در کارخانه در کارخانه تراکتورسازی تبریز انجام می‌گیرد.

در سال 1352 کارخانه جاندیر اراک به مونتاژ تراکتور، کمباین و سایر ادوات کشاورزی جاندیر پرداخت. این کار در سال 1349 با نام شرکت «ایران جاندیر» به ثبت رسیده بود و هم‌اکنون با نام «شرکت کمباین‌سازی ایران» به ساخت کمباین و بیلر (بسته‌بند علوفه) مشغول است.

چگونگی مکانیزاسیون کشاورزی قبل از اصلاحات ارضی در ایران

حدواً تا قبل از سال 1341 شمسی نظام حاکم بر کشاورزی ایران یک نظام ارباب رعیتی بود. در این نظام مالک و مباشر او، واسطه‌های بیندولت و رعیت و عامل اجرای طرح‌های دولت بودند. طی این دوره اولین تراکتور برای مدرسه عالی فلاحت وارد ایران شد (1308). در سال 1316 اولین طرح مکانیزاسیون ایران پی‌ریزی شد. در این طرح تغییرات معینی در رابطه با اداره املاک دولتی و موقوفات صورت می‌گرفت و برنامه‌هایی جهت اعمال ماشین در کشاورزی مد نظر قرار گرفت. با وجود اینکه با این طرح پایگاه اقتصادی اجتماعی رعایا تغییر بنیادی پیدا نکرد، ابتدا کمی باعث پیشرفت در کشاورزی شد. به علت وقوع جنگ جهانی دوم این طرح متوقف گردید پس از جنگ این طرح با واردات تراکتور و ادوات برای شخم و دیسک زدن و برنامه‌هایی جهت اعمال ماشین در کشاورزی ادامه یافت. در سال 1333 وزارت کشاورزی، اداره کل مهندسی زارعی را تاسیس کرد. این اداره به ایجاد مزارع نمایشی و دایر کردن دوره‌هایی برای تربیت متخصصان دست زد. در واقع هدف اصلی اداره مهندسی زراعی تشکیل مزارع مکانیزه و آشنا کردن کشاورزان با نحوه کارهای مکانیزه زراعی از قبیل تسطیح اراضی و تاثیر استفاده از تراکتور در کشاورزی بود. در کل، اهداف دولت و سیاست‌‌های آن در بخش کشاورزی خصوصاً در این دوره و نیز در دوره‌های بعد ایجاد شرایطی برای پذیرش اجتماعی ماشین در کشاورزی و سعی درتوسعه روند استفاده از آن بود.

اصلاحات ارضی

اصلاحات ارضی در ایران که تحت عنوان انقلاب سفید در سال 1341 شمسی صورت پذیرفت، در اوایل کار با تقسیم زمین بین مالک و رعیت به نسبت تقسیم محصول انجام گرفت. به عنوان مثال اگر مالکی قبلاً 500 هکتار زمین داشت و محصول بین او زارع به نسبت 3 به 2 تقسیم می‌شد با توجه به این طرح 300 هکتار به مالک و 200 هکتار به زارع یا زارعین تعلق می‌گرفت. با توجه به این روش هریک از زارعین صاحب زمین‌هایی برای کشاورزی می‌شدند. البته این اقدامات دولت دارای معایب و مزایایی بود که به صورت اجمالی ذکر می‌گردد. از مزایای این نوع اصلاح اراضی این بود که کشاورزان با رغبت بیشتری روی زمین خود کار می‌کردند اما از معایب این کار، تبدیل زمین به قطعات کوچک بود که برای مکانیزه کردن زمین و فعالیت‌های  کشاورزی مشکلاتی ایجاد می‌کرد. از طرف دیگر همین قطعات زمین در سال‌های بعد به عنوان ارث، بین فرزندان زارع به قطعات کوچکتری تقسیم می‌شد. عیب دیگر اینکه در پی این اقدام اگر چه زارعین صاحب زمین شدند ولی اکثر آنها سابقه مدیریت یک مزرعه را نداشتند (یعنی فقط در کارهای معدودی از مزرعه مهارت داشتند مثل آبیاری، شخم‌زنی و یا غیره). و از آن مهمتر بنیه و پشتوانه مالی وجود نداشت تا در مواقع لازم به آنها کمک کند تا بتوانند فعالیت خود را به طور مستمر و با بازدهی خوب ادامه دهند.

پکیج های آمادگی آزمون زبان موجود شده است که نیازی به تهیه پکیج های جداگانه نخواهید داشت ، مباحث بصورت فیلم آموزشی و نکته محور بوده که توسط مدرس تا یکسال پشتیبانی مستقیم خواهید داشت + سوالات جدیدترین آزمون ها با شما تمرین می شود. برای کسب اطلاعات بیشتر پیام دهید 09306406058
پکیج MSRT / پکیج EPT / پکیج Tolimo / پکیج UTEPT / …

برای مشاوره اینجا بزنید