تاریخ بروزرسانی : 1402/01/23
نام بسته درسی : درس طرح آزمایش ها
———————————————————-
فهرست:
فصل اول – مفاهیم و اصطلاحات پایه
تعاریف و اصطلاحات
میانگین
واریانس
ارتباط بین درجۀ آزادی و فرمول ss ها
اشتباه آزمایشی
طرح های آزمایشی و فرضیات آماری
تجزیۀ واریانس
مفروضات تجزیۀ واریانس
تکنیک های مورد استفاده در کرت های زراعی
برخی از قوانین جمع در آمار
برخی از قوانین ریاضی مورد استفاده در محاسبات آماری
کاربرد نقطه به عنوان اندیس
فاکتور تصحیح
ضریب تغییرات
خطای استاندارد
میانگین مربعات خطای آزمایشی
تبدیل داده های آماری
تبدیل جذری
تبدیل لگاریتمی
تبدیل زاویه ای
تبدیل معکوس
فصل دوم – طرح های آزمایشی پایه و مقایسات میانگین
تعاریف و اصطلاحات
طرح های کاملا تصادفی
تجزیۀ آماری طرح کاملاً تصادفی متعادل
طرح کاملاً تصادفی نامتعادل
تجزیه آماری طرح کاملاً تصادفی نامتعادل
فصل سوم – طرح بلوکهای کامل تصادفی و مربع لاتین
طرح بلوکهای کامل تصادفی
موارد استفاده طرح بلوکهای کامل تصادفی
مزایا طرح بلوکهای کامل تصادفی
معایب طرح بلوکهای کامل تصادفی
تجزیۀ آماری طرح بلوکهای کامل تصادفی
مدل آماری طرح بلوکهای کامل تصادفی
طرح مربع لاتین
مزایا طرح مربع لاتین
معایب طرح مربع لاتین
تجزیۀ آماری طرح مربع لاتین
مدل آماری طرح مربع لاتین
طرح مربع لاتین مکرر
تجزیۀ آماری طرح مربع لاتین مکرر
سودمندی نسبی در طرح های آزمایشی پایه
فصل چهارم – آزمون های مقایسه میانگین
آزمون حداقل اختلاف معنی دار (LSD)
آزمون دانکن
آزمون توکی
آزمون استیودنت- نیومن- کیولز (S.N.K)
آزمون شفه
آزمون دانت
فصل پنجم – کرت های گمشده در طرح های پایه
نحوۀ برآورد کرت های گمشده یا واحدهای آزمایشی از بین رفته
برآورد کرت گمشده در طرح بلوک های کامل تصادفی
نحوۀ محاسبه مقایسات میانگین در طرح بلوک های کامل تصادفی
برآورد کرت گمشده در طرح مربع لاتین
نحوۀ محاسبه مقایسات میانگین در طرح مربع لاتین
فصل ششم – داده های چند مشاهده ای در طرح های پایه
تعاریف و اصطلاحات
مدل آماری طرح کاملاً تصادفی چند مشاهده ای
مدل آماری طرح بلوکهای کامل تصادفی چند مشاهده ای
مدل آماری طرح مربع لاتین چند مشاهده ای
فصل هفتم – آزمایشات فاکتوریل و اختلاط در آن
تعاریف و اصطلاحات
انواع آزمایشات فاکتوریل
اثرات تشکیل دهندۀ تیمار در آزمایشات فاکتوریل
نحوۀ محاسبۀ تعداد اثرات تشکیل دهنده تیمار
نحوۀ نشان دادن تیمارها در آزمایشات فاکتوریل 2n
نحوۀ محاسبۀ اثرات ساده، اصلی و متقابل در آزمایشات فاکتوریل
نحوۀ تشخیص وجود یا عدم وجود اثر متقابل
تجزیۀ آماری آزمایشات فاکتوریل
مدل آماری آزمایشات فاکتوریل در قالب طرح پایه کاملاً تصادفی
مدل آماری آزمایشات فاکتوریل در قالب طرح پایه بلوک های کامل تصادفی
مدل آماری آزمایشات فاکتوریل در قالب طرح پایه مربع لاتین
نحوۀ محاسبۀ مقادیر خطای استاندارد برای انجام مقایسات میانگین
نحوۀ تجزیۀ تیمار به اثرات تشکیل دهنده با استفاده از روش فاکتوریل
نحوۀ تعیین ضرایب تیمارها
تعاریف و اصطلاحات مربوط به اختلاط در آزمایشات فاکتوریل
موارد استفاده اختلاط
انواع اختلاط
روش انجام عمل اختلاط در آزمایشات فاکتوریل
نحوۀ تشخیص دادن اثر یا اثرات اختلاط یافته در آزمایشات فاکتوریل در تست ها
تجزیۀ آماری طرح های اختلاط یافته
حالت اختلاط کامل
حالت اختلاط ناقص
اختلاط مرکب
فصل هشتم – مقایسات گروهی و تفکیک ss ها
تعاریف و اصطلاحات
انواع مقایسات گروهی
نحوۀ انجام مقایسات گروهی
نحوۀ انجام مقایسات گروهی در آزمایشات فاکتوریل
تفکیک ss به اجزاء رگرسیونی
نحوۀ انجام محاسبات آماری
فصل نهم– طرح کرت های خرد شده
تعاریف و اصطلاحات
نحوۀ پیاده کردن و روش تصادفی کردن در طرح کرت های خرد شده
نحوۀ انتساب تیمارها به واحدهای آزمایشی در طرح کرت های خرد شده
مزایا طرح کرت های خرد شده
معایب طرح کرت های خرد شده
تجزیۀ آماری طرح کرت های خرد شده
مدل آماری طرح کرت های خرد شده در قالب طرح پایه کاملاً تصادفی
مدل آماری طرح کرت های خرد شده در قالب طرح پایه بلوک های کامل تصادفی
مدل آماری طرح کرت های خرد شده در قالب طرح پایه مربع لاتین
ضریب تغییرات در طرح کرت های خرد شده
فصل دهم – انواع طرحهای کرت خرد شده
تعاریف و اصطلاحات
طرح کرت های دو بار خرد شده
طرح اسپلیت پلات فاکتوریل
طرح فاکتوریل اسپلیت پلات
طرح کرت های نواری
طرح اسپلیت پلات در زمان
اصطلاح پولینگ
مرور و جمع بندی
آزمون خودسنجی
منابع و مآخذ
پیوست
تعاریف و اصطلاحات
علم[1]
عبارت است از شناخت واقعیت ها و برای شناخت واقعیت فرضیهای2 را منظور و آزمایشی را انجام می دهیم. اگر در این آزمایش فرضیه اثبات شد، میتوان گفت که فرضیه صحیح بوده است.
تئوری (نظریه)[2]
فرضیه ای که چندین بار به اثبات برسد به صورت یک تئوری یا نظریه در می آید.
آزمایش[3]
به کلیه عملیاتی که برای رد یا قبول یک فرضیه و یا کشف واقعیتی بر روی تعدادی فرد انجام میشود، آزمایش گفته می شود.
آزمایش ها به 2 دسته مقایسه ای و مطلق تقسیم بندی می شوند:
در آزمایشات مقایسه ای دو یا چند ماده با هم بررسی و مقایسه میشوند. در صورتی که در آزمایشات مطلق، فقط روی یک ماده (مثلاً یک واکنش شیمیایی) بررسی انجام میگیرد.
(به طور کلی در طرح های آزمایشی بیشتر از آزمایشات مقایسه ای بحث می شود).
طرح های آزمایشی[4]
طرح های آزمایشی الگوهای ابداع شده ای هستند که برای انجام آزمایشات مقایسه ای مورد استفاده قرار می گیرند.
نمونه[5]
بخشی از جامعه که معرف آن جامعه باشد. همچنین نمونه ای که اولاً نماینده جامعه و ثانیاً تصادفی انتخاب شده باشد، یک نمونه خوب می باشد.
نمونه تصادفی[6]
هرگاه هر یک از اعضای جامعه شانس یکسان و برابری را برای انتخاب شدن در نمونه داشته باشند.
جامعه[7]
به مجموعه ای از افراد که حداقل دارای یک صفت مشترک باشند جامعه گفته میشود.
شاخص های آماری[8]
به شاخص هایی که بیانگر خصوصیات یک جامعه یا نمونه می باشند، شاخص های آماری گفته می شود. به شاخص های جامعه، پارامتر و شاخص های نمونه، آماره گفته می شود. مقدار پارامترها همواره ثابت ولی مقدار آماره ها متغیر میباشند.
تیمار[9]
به هر یک از عوامل مورد مطالعه در آزمایش و همچنین عواملی که اثر آنها بر روی صفت یا صفات مختلف در آزمایش مورد مقایسه قرار میگیرند، تیمار گفته می شود.
به طور مثال: مقادیر مختلف کود، سموم حشره کش، جیره های غذایی دام، زمان های مختلف آبیاری و غیره، به عنوان تیمار در آزمایش وارد می شوند. در بعضی مواقع تیمار را واریانت نیز مینامند.
تکرار[10]
به تعداد دفعاتی که یک تیمار در یک آزمایش مورد بررسی قرار میگیرد، تکرار گفته میشود.
ماده آزمایشی[11]
به قسمتی از آزمایش که زمینۀ آزمایش را تشکیل و اثرات تیمار بر روی مورد بررسی و ارزیابی قرار میگیرد، ماده آزمایشی گفته می شود. که میتواند قسمتی از یک منطقه (خاک منطقه) و یا گروهی از افراد یک جامعه (یک سم) باشد.
واحد آزمایشی[12](کرت یا پلات[13]):
کوچکترین قسمت از ماده آزمایشی که یک تکرار از یک تیمار تحت آزمایش قرار گرفته را واحد آزمایشی میگویند.
واحد آزمایشی را اصطلاحاً کرت یا Plot مینامند که مربوط به بخش کشاورزی و آزمایشات کشاورزی است. درآزمایشات علوم دامی (دامپروری)، یک واحد آزمایشی عبارت است از یک رأس دام یا طیور و یا یک مجموعه دام.
مزرعه[14]
به مجموعه کرت ها یا پلات های به کار رفته در یک آزمایش، مزرعه گفته می شود.
متغیر[15]
به صفتی که مورد اندازه گیری قرار میگیرد، متغیر می گویند. به عبارت دیگر به هر چیزی که مقادیر متفاوت یا مختلفی به خودش در قالب اندازه گیری، شمارش و یا هر شکل دیگر مشاهده میگیرد و با علائمی مثل X، Y، Z و … نشان میدهند، متغیر گفته می شود. زیرا افراد مختلفی از نظر آن ویژگی مورد اندازه گیری قرار میگیرند.
معمولاً متغیرها را با یک شماره به عنوان اندیس نشان میدهند.
[1] Science
[2] Hypothesis
[3] Theory
[4] Experiment Designs
[5] sample
2Random Sample
[7] community
[8] Statistics Indexes
[9] Treatment
[10] Replication
[11] Experimental Material
[12] Experimental Unit
[13] Plot
[14] Field
[15] Variable
[16] Average=Mean
[17] Variance
نوشتههای تازه
آخرین دیدگاه ها