تاریخ بروزرسانی : 1402/06/10
————————————————————————————————————–
فهرست:
فصل اول : سازمان گیاهان و سلول گیاهی
فصل دوم : خواص آب و روابط آبی گیاه
فصل سوم : نور و رنگدانهها (مقدمهای بر زیست شناسی نور) و فتوسنتز
فصل چهارم : انتقال مواد محلول از عرض غشاء
فصل پنجم : تنفس سلولی ، بازیابی انرژی موجود در مواد فتوسنتزی
آزمون خودسنجی با پاسخ
منابع این بسته درسی
فصل اول
سازمان گیاهان و سلول گیاهی
فیزیولوژی گیاهی چیست؟ فیزیولوژی از لغات یونانی physis به معنای طبیعت و logesبه معنی بحث کردن تشکیل شده است. پس فیزیولوژی گیاهی بحثی است درباره طبیعت. وظیفه یک متخصص فیزیولوژی گیاهی این است که اعمال حیاتی گیاه را از دیدگاه قوانین شناخته شده شیمیایی و فیزیکی شرح دهد.
سلول گیاهی :
واحد بنیادی عمل کننده در گیاهان و تمام موجودات زنده سلول است. ساختار یک گیاه منعکس کننده تعداد، مورفولوژی و ترتیب قرار گرفتن هر یک از سلولهای آن است.
سلول، محلولی آبگونه از مواد شیمیایی است که پروتوپلاسم نامیده میشود و پروتوپلاسم توسط یک غشای پلاسمایی احاطه شده است.
غشای پلاسمایی + پروتوپلاسم ß پروتوپلاست
اهمیت غشای پلاسمایی این است که این غشا، مرز بین زنده وغیر زنده را مشخص میکند. غشای پلاسمایی دارای خاصیت نفوذ انتخابی است و نه تنها به لحاظ فیزیکی سلول را محدود میکند بلکه تبادل مواد را نیز کنترل مینماید.
وقتی ما برش عرضی سلول را در یک میکروگراف الکترونی بررسی کنیم اندامکهای مختلفی میبینیم. یکی از این اندامها هسته است که حاوی اطلاعات ژنتیکی و مرز کنترل سلول است. باقی مانده پروتوپلاسم به استثنای هسته (شامل سایر اندامها) سیتوپلاسم نامیده میشود.
غشاهای بیولوژیکی ß عمدتاً از چربیها و پروتئینها با مقادیر کمتر کربوهیدرات تشکیل شده اند.
غشاهای دو لایه ß فراوان ترین چربیهای موجود در غشاهای سلول فسفولیپیدها هستند.
فسفو لیپیدها ß مولکولهای آمفی پاتیک هستند، دارای دو دنباله هیدروکربنی غیر هیدروفوبیک (آبگریز) و سر قطبی هیدروفیلیک (آب دوست) هستند.
این ساختمان دو لایهای دو خاصیت دارد:
این غشاهای دو لایهای فسفولیپیدی دارای نسبت بالایی از اسیدهای چرب غیر اشباع هستند. انتشار فسفولیپید از یک طرف غشای دو لایه به طرف دیگر فلیپ ـ فلاپ (flip – flop) نامیده میشود که حادثه بسیار نادری است. چون سر آبدوست هیچ گاه در قسمت مرکزی آبگریز حل نمیشود از این رو از فلیپ ـ فلاپ جلوگیری میشود. برخی چربیها و سایر مولکولهای آب گریز خیلی سریع از سطح غشا عبور میکنند این حرکت، انتشار جانبی (Lateral oliffusion) نامیده میشود.
q نکته : غشای دو لایه به اکثر محلولهای قطبی یا دارای بار الکتریکی که تقریباً تمام یونها و مولکولهایی که به طور طبیعی با سلول در ارتباطند را در بر میگیرند غیر قابل نفوذ است. سه استثنای مهم برای این قانون آب، دی اکسید کربن و اکسیژن است. چون به راحتی از غشاء رد میشود.
پروتئینهای غشا :
50% وزن اغلب غشاها را تشکیل میدهند و در برخی غشاهای داخلی نظیر میتوکندریها بیشتر است.
پروتئین :
اندامهای درون سلولی :
قسمت درونی سیتوپلاسم یک سلول به تعدادی قسمت مجزا از هم سازماندهی شده که این حجرههای محدود شده توسط غشا، اندامک نامیده میشود. قسمت مایع که اندامک در نظر گرفته نمیشود سایتوسول نامیده میشود.
سایتوسول ß مقادیر زیادی pro و سایر مواد حل شده و خصوصیات فیزیکی یک ژل را دارد.
1ـ واکوئل ß ویژگی سلول بالغ گیاهان عالی وجود واکوئل بزرگ مرکزی است (80 تا 90% حجم سلول). غشای واکوئل تونوپلاست نامیده میشود. واکوئل حاوی یونهای مصرفی مختلف به اسیدهای آلی، قندها،آنزیمها و محصولات متابولیکی ثانویه شامل رنگیزهها هستند. مواد محلول موجود در واکوئل ابزاری برای جذب آن هستند. سلولهای جوان در حال تقسیم تعداد زیادی واکوئل کوچک دارند.
2ـ هسته ß مرکز اطلاعات سلول است که حاوی DNA میباشد. DNA شامل ژنهایی است که اطلاعات را برای سنتز RNA فراهم میکند. RNA به سیتوپلاسم فرستاده میشود و در آنجا سنتز پروتئین صورت میگیرد.
DNA و pro مربوط به آن در سلولی که در حال تقسیم نیست کروماتین نامیده می شود در این سلولها اجسام لکه مانند متراکم که هستک (Nueleoli) میباشد وجود دارد.
هستک ß محل ساخته شدن ریبوزوم است.
هسته توسط پوشش دو لایه احاطه میگردد. از حفرات هسته برای صدور RNA به سیتوپلاسم استفاده میشود.
3ـ شبکه آندوپلاسمی ß (ER) = (Endoplasnic Reticulum) غشای تک لایه و پیچ خوردهای که به غشای خارجی پوشش هسته متصل است به قسمت اعظم سطح سایتوسولی ERها ریبوزوم متصل است که به آنها شبکه آندوپلاسمی خشن (Rough ER) میگویند پروتئینهای سنتز شده روی آن قرار دارد. از آن جا pro به داخل شبکه آندوپلاسمی صاف (Smooth ER) حرکت میکند که فاقد ریبوزوم است. در ER ، پروتئین تغییر مییابد و قندها به آن اضافه میشوند تا گلیکوپروتئین تشکیل شود.
ER صاف محل اصلی بیوسنتز لیپید وتشکیل غشا است.
4ـ دستگاه گلژی ß متشکل از تودهای از کیسههای غشایی پهن است به نام سیسترنه. وظیفه گلژی ادغام زنجیرههای کربوهیدرات و فرآوری گلیکوپروتئینهایی است که از ER منتقل میشوند. گلیکوپروتئینهای تعدیل شده، گلژی را به صورت کیسههای ترشحی ترک میکنند. محتوای این کیسهها به اندامهای پروتئینی تحویل داده میشوند.
وظیفه دیگر گلژی در سلول گیاهی سنتز پلی ساکاریدهایی است که ماده زمینه دیواره سلولی را تشکیل میدهند.
فصل اول
1)پکتات کلسیم ـ پکتو سلولزی ـ فیبریل
2) پکتات ـ لیگنین
3) پکتو سلولزی ـ پکتات کلسیم ـ سلولز
4) پکتاز ـ پکتات کلسیم ـ سلولز
1)واکوئل 2) میتوکندری 3) کلروپلاست 4) هسته
1)واکوئل 2) هسته 3) سیتوپلاسم 4) دیواره غربالی
نوشتههای تازه