سرفصل های درس برنامه ریزی و کاربرد آن در توسعه روستایی

نام بسته درسی : برنامه ریزی و کاربرد ان در توسعه روستایی

—————————————————————————————————-

فهرست:

مقدمه برنامه ریزی 

مفاهیم برنامه ریزی

مفهوم جریان و مداومت در برنامه ریزی

ارشاد و هدایت در برنامه ریزی

دورنگری و هدف گیری در برنامه ریزی

تفکر و عقلانیت در برنامه ریزی

تعاریف برنامه ریزی

برنامه ریزی ترویجی

برنامه، طرح، پروژه

Cpm

برنامه ریزی ترویجی

برنامه ریزی برای توسعه

توسعه پروژه رهیافت همه جانبه

مراحل مختلف برنامه ریزی

اهمیت برنامه ریزی در ترویج

رهیافتهای مشارکت

مراحل مشارکت مردم و عوامل طرح برنامه های ترویجی

مراحل طرح و اجرای برنامه های ترویجی

وسیله جمع آوری اطلاعات

تعیین برنامه

ارزشیابی

انواع ارزشيابي

عناصر اساسي در ارزشيابي برنامه

مفاهيم ارزشيابي از ديدگاه صاحبنظران

الگوهاي ارزشيابي آموزشي

معيارهاي تعيين ارزشيابي

مدلهاي ارزشيابي

ارزشيابي اثربخشي

اثربخشي

ابزار و روشهاي ارزشيابي

ارزیابی طرحهای کشاورزی و روستایی

اهمیت و اهداف ارزیابی طرح

تعاربف و مفاهیم طرح و پروژه

کارکردهای ارزیاب و ارزیابی

کارکردهای ارزیابی

انواع ارزیابی یا ارزشیابی

ارزیابی پروژه با معیار زمان

تحلیل سطحی اثرات یک طرح عمرانی

تحلیل عمقی اثرات یک طرح عمرانی

نمونه گیری در ارزیابی

ابعاد نمونه در ارزیابی

انواع نمونه گیری

روشهای جمع آوری داده ها و اطلاعات

مطالعات مقدماتی

انواع روش جمع آوری

منابع در کتابخانه ها

انواع پرسش

عوامل درگیر در مصاحبه

مصاحبه

مقیاسها

طیف ها

جمع بندی گزارش ارزیابی پروژه

تجزیه و تحلیل ارزیابی پروژه کشاورزی

روشهای ارزیابی سرمایه گذاری پروژه

معیار تصمیم گیری در سرمایه گذاری پروژه

تهیه آمار و اطلاعات پروژه های کشاورزی

الگوهای بهره برداری

ارزیابی پروژه کشاورزی

مشکلات موجود در ارزیابی و ارزشیابی پروژه های کشاورزی و روستایی

نکات مهم

آزمون خودسنجی با پاسخ

منابع و ماخذ

 بخش هایی از بسته درسی برنامه ریزی و کاربرد ان در توسعه روستایی

 مقدمه

برنامه ریزی یعنی نقشه کشیدن برای نیل به مقصد برای دستیابی به خواسته ها. یا به تعبیر دیگر برای برنامه ریزی طرح تدابیری که به نحو احسن یا مناسب ترین صورت ار منابع موجود به جهت نیل به هدف های مطلوب استفاده کرد. برنامه ریزی راهی است برای هدایت حساب شده فعالیت انسان به سوی منظور مشخص یا برنامه ریزی یعنی نقشه کشیدن برای آینده و پیش بینی راه دستیابی به آن.

• مفاهیم برنامه ریزی

در برنامه ریزی چند مفهوم زیر مستتر است: جریان و مداومت، ارشاد و هدایت، دورنگری و هدف گیری، تفکر و عقلانیت.

• مفهوم جریان و مداومت در برنامه ریزی

از آنجاییکه برنامه ریزی به نوشتن برنامه تمام نمی شود بلکه فراگردی است که باید مداومت داشته باشد. و با توجه به بازتاب نتایج فعالیت های انجام شده اطلاعات و یافته های جدید، تغییرات فن و تکنولوژی، پیشرفت دانش و معرفت، دگرگونی منابع و امکانات و تحول اولویت ها و مقاصد دائم ارزیابی شود و تکمیل گردد.

• ارشاد و هدایت در برنامه ریزی:

برنامه ریزی متضمن ارشاد، هدایت و مداخله در فعالیت های جمعی است و بدین جهت بسته به چگونگی و میزان اعمال نفوذش اشکال گوناگون به خود می گیرد. مانند برنامه ریزی متمرکز الزامی، برنامه ریزی ارشادی، ترغیبی و برنامه ریزی برای حل مشکل و موردی.

• دورنگری و هدف گیری در برنامه ریزی:

برنامه ریزی فعالیتی است جهت دار و دورنگر بدین جهت بسته به چگونگی اتخاب هدف ممکن است فعالیتی باشد آینده نگر، آینده ساز یا آینده گزین. اگر هدف برنامه ریزی فقط پیش بینی آینده باشددر این صورت فعالیتی است آینده نگر. اگر هدف برنامه ریزی ساختن و شکل دادن به آینده باشد در این صورت فعالیتی است آینده ساز. اگر هدف برنامه ریزی انتخاب کردن بین اشکال مختلف آینده باشد در این صورت فعالیتی است آینده گزین.

• تفکر و عقلانیت در برنامه ریزی:

برنامه ریزی فعالیتی است حساب شده و منطقی یعنی باید متکی به اطلاعات دقیق و صحیح باشد. نیازها و انتظارات را تشخیص دهد محدودیت ها، تنگناها، موانع و همچنین منابع موجود و متحمل را محاسبه و پیش بینی کند. برای رسیئن به مقصد بایکدیگر بسنجد و طرح های واقه بینانه و لازم را برای تحقق مقصود تنظیم و ارایه کند.

• تعاریف برنامه ریزی

ـ برنامه ریزی وسیله ای است برای تمرکز عقل و دانش و مهارتهای فنی افراد یک جامعه در جهت تنظیم و اجرای نقشه هایی برای رشد و تکامل افراد آن جامعه در آینده.

ـ برنامه ریزی یک جریان آگاهانه اسن به منظور دستیابی به اهداف معین و مشخص انجام یک سلسله اقدامات و فعالیت های مرتبط به یکدیگر در آینده پیش بینی می کند.

• برنامه ریزی ترویجی

برنامه ریزی عبارت است از تمرکز، ترکییب، تلفیق، تنظیم و بهره برداری از منابع موجود و مستعد انسانی، طبیعی، مالی و تکنولوژی به منظور حل مشکلات آنی و آتی و تامین احتیاجات مربوطه در زمان محدود برای رسیدن به هدفی مشخص و معین.

در تعریف مضمون برنامه ریزی و کاربرد آن در امر ترویج و توسعه روستایی به عنوان یک زمینه فرهنگی، اجتماعی و اقتصادی تاکید می گردد که برنامه ریزی اندیشه و تدبیر در آینده نگری است یا به عبارت دیگر برنامه ریزی در زمینه ترویج و توسعه روستایی را می توان پژوهش در شناخت وضع موجود و تفکر و تدبیر منطق و مستدل در تجسم وضع مطلوب در آینده دانست . تحقق این مقصود جامع مستلزم:

1ـ شناخت مشخصات و کیفیات نیروی انسانی شاغل و مرتبط با فعالیت های روستایی.

2ـ تشخیص و تعیین کیفیات مورد لزوم در نیروهای ماهر و متخصص کارگزار خدمات روستایی.

3ـ شناخت منابع موجود ومستعد در دسترس و قابل دسترسی جوامع روستایی.

4ـ تشخیص و تعیین خواست ها، نیازها، علایق و آرمانهای مردم روستایی.

5ـ تشخیص و تعیین اولویت ها در رفع مسائل و مشکلات و برآوردن خواستها و نیازهای مردم روستایی.

6ـ تشخیص و تعیین اهداف جامع و اختصاصی در قالب برنامه های مدون به منظور برآوردن خواسته ها و نیازها و تحقق علایق  وآرمانهای متعالی جامعه.

7ـ تشخیص و تعیین راهبردها، روشها، سیاست ها و خط مشی های مناسب و نیز نیروی انسانی و تجهیزات و تسهیلات مورد لزوم در فرآیند تحقق اهداف مورد نظر در قالب یک برنامه بلند مدت و مشتمل بر طرحهای کوتاه مدتی که به تبع آن تهیه و برای اجرا آماده می گردند، می باشند.

آزمون خودسنجی :

• راهنمای گام به گام بوده که طی مسیر تلاش و کاوش، کارشناس و تحلیلگر روش در سایه تبعیت از آن می تواند به نقطه نظر برسد؟

  الف)طرح مطالعاتی          ب) طرح پژوهشی         ج) طرح کشاورزی       د) طرح مقدماتی

• طرح پرسشی از قبیل که محصولات کجا باید فروخته شود؟ مربوط به کدام نوع ارزیابی می باشد؟

الف)ارزیابی اجتماعی       ب)ارزیابی تجارتی       ج) ارزیابی مالی            د) ارزیابی اقتصادی

• کدام گزینه مربوط به اعتبار ارزیاب می باشد؟

الف) تحلیل گری            ب) اثربخشی             ج) صلاحیت حرفه ای          د) تسهیل گری

پاسخ نامه :

1ـ گزینه د صحیح است

2ـ گزینه ب صحیح است

3ـ گزینه ج صحیح است

برای مشاوره اینجا بزنید