تاریخ بروزرسانی : 1397/08/14
نام بسته : زمین شناسی نفت پیشرفته
——————————————————————
فهرست
بخش اول- زمین شناسی نفت
بخش دوم – ژئوشیمی نفت
بخش سوم- پتروفیزیک
بخش چهارم – زمين شناسي كاربردي در اکتشافات نفت و گاز
بخش پنجم – مهندسي مخازن هيدرو كربوري
آزمون خودسنجی با پاسخ
منابع این بسته درسی
بخش هایی از بسته درسی زمین شناسی نفت پیشرفته
بخش اول- زمین شناسی نفت
1-خواص فیزیکی نفت :
1- بو : اگر خرده سنگ آغشته به نفت باشد بو میدهد که برای این کار از اعماق m 2000 که خرده سنگها را حفاری میکند و در یک لوله آزمایش میگذارند و در آن را میبندند اگر بعد از باز کردن در لوله بوی تند داد و سریعاً استنشاق شد این نفت خام سبک است و اگر بوی آن ملایم بود نفت خام سنگین است.
2- آلودگی و ریزش :
ریزش : بعضی از مغزههای بزرگ وقتی به سطح زمین میرسند نفت از آنها ریزش میکند.
آغشتگی یا آلودگی : آغشته بودن برخی از سنگهای آهکی به هیدروکربنها که در اینحالت سنگ خیس است ولی ریزش ندارد.
3- واکنش خرده سنگ در اسید کلریدریک رقیق : خرده سنگها ماسه سنگی یا آهکیاند. اگر خرده سنگها آهکی باشند به هیدروکربن آغشته باشند هنگام جوشش با اسید یک حباب پایدار حالت رنگین کمانی اطراف آن تشکیل میشود و اگر مقدار هیدروکربن آن بالا باشد خرده سنگ از ته ظرف بالا میآید حال اگر خرده سنگ ماسه سنگی باشد تنها حباب با حالت رنگین کمانی ایجاد میشود و خرده سنگ قادر نیست از ته ظرف بالا بیاید.
4- خاصیت فلوئورسانس: سنگ را در مقابل نور ماورابنفش میگیرند اگر سنگ آغشته به هیدروکرین باشد واکنش صورت میگیرد و بازتاب آن دیده میشود، ولی اگر سنگ فاقد هیدروکربن باشد تاریک است هر چه رنگ فلورسانس ایجاد شده بیشتر باشد نفت سنگینتر است. رنگها از قهوهای، نارنجی، زرد، سبز تا بنفش میباشد.
5- استفاده از معرف : شناسایی هیدروکربنها توسط معرفهای شیمیایی صورت میگیرد. نمونه را همراه با اتر یا استون درون لوله ریخته و درب لوله را به مدت min 20-10 میبندیم اگر خرده سنگ آغشته به هیدروکربن باشد تغییر رنگ میدهد اگر رنگ روشن بود نشان دهنده نفت سبک است و اگر تیره بود نفت سنگین است. در استفاده از معرفها مقدار هیدروکربنها با تغییر رنگ مرتبط نیست بلکه نوع هیدروکربن در رابطه با تغییر رنگ است.
6- خاصیت رنگین کمانی : این خاصیت بیشتر در نفتهای سبک کاربرد دارد.
7- تر شدگی : تمایل سنگ به نگهداشتن نفت در خود و دفع آبها را ترشدگی گویند اگر یک خرده سنگ داشته باشیم و نفتی باشد و روی آن آب بچکد آب به صورت قطره در میآید.
8- استفاده از آب داغ : آب حدود 77 حرارت دارد خرده سنگ را درون آب داغ ریخته، اگر خرده سنگ آغشته به هیدروکربن باشد مقداری از نفت داخل آب حل میشود و به خاطر سبکتر بودن نفت، نفت به صورت قشر نازکی روی سطح آب ظاهر میگردد.
9- هیدرولیز : حرارت دادن نمونه بر روی شعله گاز پروپان که اگر نمونه آغشته به هیدروکربن باشد هیدروکربنها متساعد میشوند و روی دیواره ظرف مینشیند و یک قشر قهوهای رنگ را تشکیل میدهد. این روش بیشتر در مورد سنگهای منشا کاربرد دارد. نقطه اشتعال بین 80-0 است. هر چه نفت مرغوبتر و سبکتر باشد نقطه اشتعال آن کمتر است.
نفتهای نفتالین بیشتر برای مناطق سردسیر مفیداند. بعلت نقطه اشتعال پایین که دارند. انکسار با جرم مخصوص نسبت مستقیم دارد.
اصطلاحات متداول در رابطه با خصوصیات فیزیکی هیدروکربنها :
1- جامد : مثل قیر، آسفالت، زغال سنگ، کروژن و …
2- مایع : مثل نفت خام
3- گاز : به دو دسته تقسیم میشود:
3a :گاز خشک: مانند بوتان
:3b گاز مرطوب: مانند اتان، پروپان، پنتان
3a: گاز خشک (dry gas) : به متانی گفته میشود که به طور قراردادی کمتر از 1/0 گالن در هزار فوت مکعب مواد متراکم داشته باشد.
3b: گاز مرطوب (Wet gas) : به گازی گفته میشود که بیشتر از 1/0 گالن در هزار فوت مکعب مواد متراکم دارند.
مواد متراکم یا مواد میعانی (condensate) : هیدروکرینهای سبکی هستند که پس از کاهش دما به صورت مایع در میآیند یعنی در زیر زمین به صورت گاز هستند وقتی به سطح زمین میرسند تحت افت دما به مایع تبدیل میشوند و ارزش اقتصادی زیادی دارند.
گاز طبیعی مایع NGL: به هیدروکربنهای مایعی گفته میشود که از گازهای در حین استخراج در هنگام تولید جدا میشوند در حالت مایع پیدا میکنند اینها جزء نفتهای میعانی هستند.
LPG : شامل هیدروکرینهای گازی سنگینتر هستند مثل بوتان و پروپان که تحت فشار به مایع تبدیل میشوند.
آزمون خودسنجی :
1-وجود کدام یک از مواد زیر در نفت دلیل بر آلی بودن منشا آن است؟
1-نفتن
2-پرفیرین
3-کروژن
4-تولوئن
2-کدام هیدروکربن ها در نفت های جامد و نیمه جامد وجود دارند؟
1-هیدروکربن های حلقوی
2- هیدروکربن های نیمه سنگین و سبک
3- هیدروکربن های سنگین و سبک
4-هیدروکربن های سنگین
پاسخ تشریحی :
1-گزینه 2
پرفیرین عامل سرخی خون جانوران و سبزی کلروفیل گیاهان است. در دمای 270 درجه سانتیگراد از بین می رود و تنها در مواد آلی یافت می شود. حضور آن نشاندهنده کم عمق بودن محل تشکیل نفت و منشا آلی آن می باشد.
2-گزینه 4
در نفت های سنگین، رزین-آسفالتین و ترکیبات آروماتیک یافت می شود که همگی جز هیدروکربن های سنگین محسوب می شوند.نفت های جامد و نیمه جام هم از جمله نفت های سنگین هستند.
نوشتههای تازه
آخرین دیدگاه ها