چگونه در دانشگاه آزاد اسلامی «دستیار آموزشی» شویم؟
به گزارش پایگاه خبری آزمون دکتری [2] ، دانشگاه آزاد اسلامی [3] در راستای ایجاد تحول در نظام استادی دانشگاه و افزایش تعلق استاد به دانشگاه و همچنین ارتقا کیفیت و جلب رضایت جامعه مخاطب دانشگاه، اقدام به اجرای طرحی موسوم به «دستیار آموزشی» کرده است.
امکان تدریس دانشجویان دکتری دانشگاه آزاد فراهم شد [4]
از طرف دیگر برخی اعضای حق‌التدریس یا در کلاس‌های درس حاضر نمی‌شوند و بازدهی مناسبی ندارند و یا به دلیل اینکه خود را متعلق به دانشگاه نمی‌دانند، رسالت خویش را هم به درستی انجام نمی‌دهند. این در حالی است که دانشگاه آزاد اسلامی از گنجینه‌ای از دانشجویان دکتری و توانمند برخوردار است که ضمن حس تعلق به دانشگاه، به دنبال ارتقای مهارت‌ها و تمرین و تجربه مشی استادی هستند.
از این‌رو در تابستان امسال اجرایی‌سازی طرح دستیار آموزشی در دستور کار دانشگاه آزاد اسلامی قرار دارد و به موجب این طرح دانشجویان مقطع دکتری این دانشگاه که یک ترم تحصیلی و همچنین مراحل ارزیابی را با موفقیت گذرانده باشند، از مهرماه جایگزین نیروهای حق‌التدریس و وارد کلاس‌های درس می‌شوند.
با توجه به اینکه امروز هفتم تیرماه، آخرین مهلت نام‌نویسی در طرح دستیار آموزشی است برآن شدیم تا در گفت‌وگو با حامد حسن‌پور و پاسخگویی به برخی ابهامات این طرح همچنین سوالات رایجی که پیرامون آن شکل گرفته، فرصتی را فراهم سازیم تا داوطلبان واجد شرایطی که تا کنون اقدام به ثبت‌نام نکرده‌اند؛ از زمان باقی‌مانده استفاده کنند.
جزئیات دستیاری آموزشی دانشجویان دکتری دانشگاه آزاد اسلامی اعلام شد [5]
چه کسانی می‌توانند دستیار آموزشی شوند؟
رئیس باشگاه پژوهشگران جوان و نخبگان دانشگاه آزاد اسلامی اظهار کرد: تمام دانشجویان مقطع دکتری دانشگاه آزاد اسلامی که ترم اول خود را با موفقیت گذرانده باشد می‌تواند در این طرح شرکت کند.
راهنمای ثبت نام در سامانه دستیاری آموزشی دانشگاه آزاد اسلامی [6]
حامد حسن‌پور ادامه داد: مرحله بعدی ارزیابی داوطلبان و نیازسنجی واحدها و اینکه خود داوطلبان، متقاضی تدریس در چه واحدهایی هستند را شامل میشود تا در نهایت دانشجوی دکتری ما به عبارتی کارورزی خود را در واحد دانشگاهی که تشخیص داده میشود آغاز کند.
آغاز ثبت نام دانشجویان دانشگاه آزاد در سامانه «مهارت یار» [7]
برای ثبت‌نام باید چه‌کار کنیم؟
وی با بیان اینکه 7 تیرماه آخرین مهلت ثبت نام در طرح دستیار آموزشی است، افزود: علاقه مندان به شرکت در این طرح می‌توانند در مهلت تعیین شده به سایت باشگاه پژوهشگران جوان دانشگاه آزاد اسلامی مراجعه کنند.
پیش‌بینی ثبت‌نام 35 هزارنفر در طرح دستیار آموزشی دانشگاه آزاد اسلامی
حسن‌پور با اشاره به اینکه تا کنون 31 هزارنفر ثبت‌نام کرده‌اند، خاطرنشان کرد: پیش‌بینی می‌کنیم با این روند آمار ثبت‌نامی‌ها در مرحله اول به 35 هزار نفر افزایش پیدا کند.
چه تعداد دستیار آموزشی جذب خواهند شد؟
رئیس باشگاه پژوهشگران جوان و نخبگان دانشگاه آزاد اسلامی [8] با اشاره به اینکه در نهایت 15 هزار نفر در این طرح جذب خواهند شد، تصریح کرد: در فرآیند انتخاب دستیاران آموزشی موارد متعددی از جمله رزومه و اطلاعات هویتی و همچنین ارزیابی فنی که توسط دانشکده‌های موضوعی در استان‌ها و واحدهای ویژه انجام میشود، دخیل هستند.
وی با اشاره به اینکه در این فرآیند مکاتباتی نیز با کمیته‌های انضباطی واحدها صورت می‌گیرد، ادامه داد: در صورت تایید صلاحیت داوطلبان در این مرحله نیز آنها از مهرماه می‌توانند کار خود را آغاز کنند.
آیا این امکان وجود دارد که افراد بیشتری جذب شوند؟
حسن‌پور با بیان اینکه در اواسط تیرماه فرآیند انتخاب نهایی دستیاران آموزشی پایان می‌پذیرد، تصریح کرد: توجه داشته باشید که طرح دستیاری آموزشی در کنار طرح هیات علمی وابسته است و اینها مکمل یکدیگرند و گاهی ممکن است شرایطی رقم بخورد که ظرفیت‌های جذب در این دو طرح با یکدیگر تغییر کند بنابراین 15 هزار نفری که تعیین شده به عنوان جذب و تکلیف اولیه است و در ادامه امکان افزایش و یا حتی کاهش هم وجود دارد.
وی اضافه کرد: ما در موج اول این طرح قرار داریم و دانشگاه آزاد اسلامی برای این افراد برنامه دارد و فردا ممکن است ما طرح دستیار فناوری را داشته باشیم و در واقع این فرآیند یک شبکه‌ای است که نظام نخبه‌گزینی دانشگاه را شکل می‌دهد.
پذیرش ۸۵۰ دانشجوی دکتری به عنوان دستیار آموزشی در واحد علوم و تحقیقات [9]
گذراندن حداقل 24 واحد؛ پیش‌شرط دریافت گواهینامه صلاحیت مدرسی
رئیس باشگاه پژوهشگران جوان و نخبگان دانشگاه آزاد اسلامی با تاکید بر اینکه طرح دستیار آموزشی این امکان را به دانشجو می‌دهد تا خود را محک بزند و به دانش تخصصی خود عمق ببخشد، افزود: دستیاران آموزشی اگر به دریافت گواهینامه صلاحیت مدرسی تمایل داشتند باید حداقل 24 واحد را به عنوان دوره عملی سرکلاس حاضر شوند و اگر مایل به حضور بیشتر هم بودند این امکان وجود دارد.
طرح دستیار آموزشی چه مزایا و تسهیلاتی برای داوطلبان دارد؟
وی خاطرنشان کرد: علاوه بر صدور گواهینامه صلاحیت تدریس، کمک هزینه تحصیلی برای دستیاران آموزشی درنظر گرفته خواهد شد در واقع معادل با کلاس‌هایی که شرکت می‌کنند این کمک هزینه در قالب معافیت از شهریه در حساب شهریه دانشجو لحاظ میشود.
آیا دستیاران آموزشی امتیاز ویژه ای برای جذب هیأت علمی دارند؟
حسن‌پور با بیان اینکه دستیاران آموزشی معادل مربی پایه یک از معافیت شهریه برخوردار می‌شوند، اضافه کرد: اگر فرد گواهینامه صلاحیت مدرسی را دریافت کرد و به فرآیند جذب هیأت علمی و استخدام نیز راه پیدا کرد ما این گواهینامه را لحاظ خواهیم کرد اما به جای پایه یک، استادیار پایه دو میشود.
وی اظهار کرد: در تحصیلات تکمیلی یکی از اهداف، تربیت دانشجویان دکتری است که به نوعی از آن با عنوان تربیت استاد آینده و تامین نیروی انسانی در نظام آموزشی یاد میشود و از دیدگاه ارتقای تخصصی دانشجویان دکتری این موضوع مورد توجه همه دانشگاه هاست و دانشگاه آزاد اسلامی هم از این موضوع مستثنی نیست.
رئیس باشگاه پژوهشگران جوان و نخبگان دانشگاه آزاد اسلامی تصریح کرد: در حقیقت بال دیگر این نظام تربیتی انتقال مهارت های معلمی است که از مسیر تمرین و تجربه حاصل میشود و دانشجویی که تمرین و تدریس نکند معلم و استاد خوبی هم در آینده نخواهد شد بنابراین تربیت استاد آینده نیازمند تمرین مشی استادی است.
۴۰ ساعت دوره آموزشی رایگان با نظارت اساتید برگزار میشود
وی با بیان اینکه ۲۴ واحد حداقل برای این دانشجویان در طول سه ترم دیده شده است، اضافه کرد: پس از گذراندن این سه ترم دانشجویان گواهینامه دوره ویژه مدرسی را دریافت خواهند کرد، در واقع ۴۰ساعت آموزش رایگان و ۲۴واحد هم در کلاس درس به عنوان کارورزی سپری خواهند کرد که در نهایت منجر به اخذ گواهینامه دوره خواهد شد.
دستیاران آموزشی برچه اساس رتبه‌بندی می‌شوند؟
وی مخاطب این طرح را کلیه دانشجویان فعال دکتری تخصصی دانشگاه آزاد اسلامی که ترم اول خود را سپری کرده اند عنوان کرد و گفت: متقاضیان با مراجعه به سامانه نسبت به تکمیل اطلاعات از جمله واحدهای مورد علاقه برای تدریس و نیز محل تدریس اقدام خواهند کرد و سپس بر اساس سوابق پژوهشی و آموزشی، معدل و دانشگاه محل تحصیل کارشناسی و کارشناسی ارشد رتبه بندی می‌شوند و در نهایت از طریق باشگاه پژوهشگران جوان دانشگاه معرفی خواهند شد و مدیر گروه بر اساس ضوابط مشارکت کنندگان را در فرآیند طرح قرار می‌دهد.
منتورینگ طرح دستیاران آموزشی با اساتید پشتیبان است
رئیس باشگاه پژوهشگران جوان و نخبگان دانشگاه آزاد اسلامی با تاکید بر اینکه دانشجویان ما در این طرح مدرس محسوب می‌شوند و مستقل و در کسوت استاد کار تدریس را انجام می‌دهند، اضافه کرد: وظیفه استاد پشتیبان منتورینگ، مشاوره و راهبری است و در واقع وظیفه تربیتی دارد و طرح درس مدرس را بررسی و تایید می‌کند.
وی با اشاره به اینکه استاد پشتیبان یک جلسه هم در کلاس درس برای بررسی صلاحیت تدریس حاضر خواهد شد، افزود: روش ارزیابی دانشجویان توسط مدرس نیز ارزیابی خواهد شد.
رئیس باشگاه پژوهشگران جوان و نخبگان دانشگاه آزاد اسلامی در پایان خاطرنشان کرد: در نهایت اساتید پشتیبان در سامانه باشگاه پژوهشگران جوان به مدرسان نمره خواهد داد و اگر مدرسان ما حائز رتبه لازم شوند مجدد از آنان برای فرآیند تدریس دعوت به عمل خواهد آمد و اگر هم نقاط ضعفی وجود داشته باشد پوشش داده خواهد شد و مجدد وارد فرآیند تدریس می‌شوند.
سوالات متداول
ظرفیت کمّی برنامه دوره ویژه دستیاری آموزشی چقدر است؟
این ظرفیت وابسته به نیاز واحد و گروه تخصصی متغیر است و بیشتر در رشته های پرمخاطب دوره های کاردانی و کارشناسی متمرکز است تا استادان آینده در این رشته ها برای فردای کشور تامین گردد.
پیش بینی می شود بر اساس نیازسنجی انجام شده در کشور، مجموع این ظرفیت بین 10000 تا 15000 دستیار آموزشی از میان دانشجویان دکتری متقاضی باشد.
این ظرفیت کمّی بزرگ، چگونه و با تعدیل چه بخشی از ظرفیت مدرسان دانشگاه آزاد اسلامی ایجاد شده است؟
با توجه به اینکه در بسیاری از رشته های دانشگاهی در مقاطع کاردانی و کارشناسی، از اساتید مدعو استفاده می شده است که ارتباط سازمانی با دانشگاه آزاد اسلامی ندارند، بخشی از این ظرفیت به دستیاران آموزشی اختصاص داده شده است.
هزینه های دوره ویژه مدرسی از چه منبعی تامین می شود؟
هزینه های فعالیت های ستادی (نظیر ثبت نام، احراز شرایط دستیاری، توزیع به واحدهای دانشگاهی، نظارت و ارزیابی و … ) بر عهده سازمان مرکزی دانشگاه و از ماموریت های ستاد مرکزی باشگاه پژوهشگران جوان و نخبگان خواهد بود.
هزینه دوره های توان افزایی بر عهده ستاد استان خواهد بود و کسر درآمدهای ناشی از معافیت شهریه دانشجویان دکتری، مطابق تدریس در دروس اختصاص داده شده به آنان در واحدهای دانشگاهی، از محل تامین درآمدهای واحدهای دانشگاهی محل تدریس خواهد بود.
آیا دستیاری آموزشی نام دیگر حق التدریس است؟
اگرچه پیش از این تدریس دانشجویان دکتری برای مقاطع دیگر، به عنوان حق التدریس تلقی می شده است، اما برنامه حاضر برای دانشجویان دکتری یک دوره آموزشی نظری- عملی، از طریق کار واقعی در محیط آموزشی، به شمار می ر ود و به دنبال تربیت مدون اساتید قابل اتکا برای آینده کشور است و گواهی ویژه مدرسی اعطا شده راه را برای رسمی کردن این فرآیند در دانشگاه آزاد اسلامی و در کشور مهیا می کند.
آیا دستیاری آموزشی، درآمد شهریه ای واحدها را کاهش می دهد؟
خیر، دستیاری آموزشی تغییری در درآمد یا هزینه واحد دانشگاهی محل تدریس یا محل تحصیل دستیار آموزشی ایجاد نمی کند. تنها مسیر اخذ شهریه دانشجویان دکتری را تغییر می دهد.
مخاطبان این طرح چه کسانی هستند؟ شرایط ثبت نام چگونه است؟
کلیه دانشجویان فعال دکتری تخصصی (PhD) دانشگاه آزاد اسلامی که ترم اول تحصیل خود را گذرانده اند تا زمان تسویه حساب با دانشگاه، می توانند در این برنامه ثبت نام کنند و دروس و واحدهای دانشگاهی پیشنهادی خود را برای تدریس اعلام کنند و در صورت انتخاب متقاضیان به عنوان مدرس درس از سوی واحدهای دانشگاهی، به عنوان دستیار آموزشی انتخاب می گردند.
از مشارکت کنندگان در این طرح چه انتظاری می رود؟ چه فعالیت هایی می کنند و چه وظایفی دارند؟
مشارکت کنندگان در طرح، مانند مدرسان دیگر، کلیه فرآیندهای آموزشی یک یا چند درس دانشگاهی را بر عهده می گیرند و نسبت به خروجی های آن مسئول هستند. فرآیندهای تهیه طرح درس، تدریس، آزمون و ارزیابی، اعلام نمرات و کلیه فرآیندهای مرتبط بر عهده دستیار آموزشی پذیرفته شده است. همچنین دستیار آموزشی باید ارتباط سازنده ای با استاد پشتیبان به عنوان مشاور خود ایجاد کند.
انتظار می رود که دستیار آموزشی از فرصتی که برای تجربه تدریس دانشگاهی در اختیار او گذاشته شده است، برای شناساندن خود به عنوان یک مدرس قابل اتکا به خوبی استفاده کند و انتظارات دانشجویان، استاد پشتیبان و مدیر گروه مرتبط را برآورده سازد.
سقف میزان تدریس دستیار آموزشی در یک ترم چقدر است؟
دستیار آموزشی می تواند حداکثر تا سقف تدریس مربی پایه 1 (که در حال حاضر 18 واحد است) در یک نیمسال تدریس داشته باشد اما جهت بهره وری مناسب از دوره ویژه مدرسی، توصیه می شود این دوره در چهار ترم با متوسط شش واحد در ترم دنبال شود.
مشارکت کنندگان در این طرح از چه مزایایی بهره مند می شوند؟
دستیار آموزشی در دوره کارورزی تدریس، از معافیت بخشی از شهریه، متناسب با میزان تدریس و معادل با مربی پایه یک برخوردار خواهد بود. همچنین دوره های توان افزایی دستیاران آموزشی رایگان است.
دستیار آموزشی پس از اخذ گواهی دوره ویژه مدرسی، می تواند به دستیاری آموزشی معادل با مربی پایه دو ادامه دهد. پس از اخذ این گواهی امکان تدریس دروس کارشناسی ارشد و مشاوره پایان نامه دانشجویان مقطع کارشناسی ارشد نیز برای او مهیا خواهد بود.
دوره توان افزایی مدرسی شامل چه عناوینی است؟
لیست دروس دوره توان افزایی مدرسی به شرح زیر است:
✔️ آشنایی با آداب و ضوابط استادی
✔️ طراحی آموزشی
✔️ آشنایی با سامانه آموزشیار
✔️ استاد 1400، فناوری ها و شگرد های نوین آموزشی
✔️ اصول تعلیم و تربیت اسلامی ( اخلاق در آموزش، اخلاق حرفه ای)
✔️ ارزشیابی آموزشی
✔️ روانشناسی آموزشی
✔️ طرح ملی اعتلا
✔️ آشنایی با ساختار و فعالیت های تحولی دانشگاه
✔️ روانشناسی آموزشی و یادگیری عمیق
استاد پشتیبان دستیاری آموزشی چه نقشی دارد؟
استاد پشتیبان دستیار آموزشی وظیفه راهبری، مشاوره و هدایت دستیار آموزشی را برای تربیت استاد آینده بر عهده دارد. اهم وظابف این استاد به شرح زیر است:
🔴 بررسی و تایید طرح درس دستیار آموزشی
🔴 حضور حداقل یک جلسه در کلاس تدریس دستیار آموزشی
🔴 بررسی و تایید روش ارزیابی دانشجویان توسط دستیار آموزشی
🔴 ثبت ارزیابی دستیار آموزشی در سامانه
استاد پشتیبان از چه مزایایی بهره مند میشود؟
استاد پشتیبان، بخشی از ساعات حضور خود را به این امر اختصاص می دهد و این ساعات، جزء فعالیت های تدریس و حضور استاد، قابل محاسبه است. میزان ساعت محاسبه شده متعاقباً اعلام می شود.
شرایط اخذ گواهی دوره ویژه مدرسی چیست؟
گواهی دوره ویژه مدرسی به دستیارانی اعطا خواهد شد که شرایط زیر را کسب کرده باشند:
🔵 گذراندن موفق دوره های دفتر توان افزایی با احراز نمره قبولی
🔵 تایید کمیت تدریس دستیار آموزشی با گزارش واحد(های) محل تدریس
🔵 تایید کیفیت تدریس قابل قبول از نمره ارزشیابی دانشجویان در نیمسال‌های تدریس شده
🔵 رعایت شئونات و نظم و انضباط آموزشی (عدم رعایت این بند، در هر مرحله ای موجب لغو دستیاری آموزشی و مزایای مترتب بر آن خواهد بود.)
چگونه در طرح ثبت نام کنیم؟
متقاضیان دستیاری آموزشی می توانند در مهلت ثبت نام به سایت باشگاه پژوهشگران جوان و نخبگان به آدرس bpj.iau.ir مراجعه و در بخش دستیاری آموزشی تقاضای دستیاری آموزشی خود را ثبت کنند.
آیا حضور در دوره وِیژه مدرسی برای دانشجوی دکتری هزینه دارد؟ آیا درآمد دارد؟
هیچ هزینه ای برای مراحل ثبت نام، پذیرش و کارورزی مدرسی از دانشجویان دکتری متقاضی اخذ نمی شود. همچنین دانشجویان متقاضی و ثبت نام کرده در طرح، می توانند در دوره های توان افزایی اعلام شده به صورت رایگان ثبت نام کنند. گذراندن موفق این دوره ها برای بار اول رایگان است.
همچنین در صورت پذیرش و اختصاص درس به دستیاران آموزشی از سوی واحد دانشگاهی، از معافیت بخشی از شهریه تحصیلی خود، چنانچه ذکر شد، برخوردار خواهند شد.
دستیاران چگونه از نتیجه پذیرش در طرح یا وضعیت پرونده خود مطلع می شوند؟
کلیه فرآیندهای ثبت نام، اطلاع رسانی، توزیع به واحدهای دانشگاهی، گزارش فعالیت تدریس انجام شده و نظایر آن در سامانه دستیاری آموزشی باشگاه پژوهشگران جوان و نخبگان قابل مشاهده و پی گیری است.
پس از اخذ گواهی ویژه مدرسی، چه مزایا و فرصت هایی برای دستیار آموزشی ایجاد می شود؟
چنانچه ذکر شد، این گواهی نشانگر توانمندی قابل اتکا و تجربه موفق و هدایت شده دستیار آموزشی در تدریس دانشگاهی است. لذا علاوه بر مزایایی که پیش از این ذکر شد، این افراد به صورت طبیعی فرصت و اولویت جذب در محیط های دانشگاهی را خواهند داشت و در صورت جذب در دانشگاه آزاد اسلامی، از پایه 2 آغاز به کار خواهند کرد.
شرایط تحصیل همزمان در دو رشته یا مقطع در دانشگاه آزاد اسلامی [11]
[12]برای مشاوره اینجا بزنید [12]
[13]  | [14] |