تاریخ بروزرسانی : 1402/09/23
——————————————-
فهرست:
مزایای عکسهای هوایی نسبت به نقشه
معایب عکسهای هوایی نسبت به نقشه
ویژگیهای عکسهای هوایی
اطلاعات حاشیهای عکسهای هوایی
علائم گوشهای و حاشیه عکس
پوشش مشترک Overlap عکسهای هوایی
موزاییک عکسهای هوایی
انواع موزاییک عکسهای هوایی
موزاییک کنترل شده
موزاییک های بدون کنترل
موزاییکهای نیمه کنترل شده
کاربرد موزاییک عکسهای هوایی
مزایا ومعایب موزاییک عکسهای هوایی
فتوگرامتری
مشکلات اساسی نقشه برداری زیرزمینی
بخشهای فتوگرامتری
عکسبرداری هوائی
انواع دوربین های عکسبرداری هوائی
زاویه دید دوربین
هواپیما
انواع عکسبرداریهای هوائی
اصول تفسیر عکسهای هوائی
تاریخچه عکسهای هوایی در ایران
محدودیتهای نقشه های سنتی
نقشه های رقومی
روش های تهیه نقشه های رقومی
برخی از کاربردهای نقشه های رقومی
مقایسه نقشه های سنتی و رقومی
سیستم اطلاعات جغرافیایی یا Geographic Information System (GIS)
داده
اجزاء GIS
وظایف اصلی یک سیستم اطلاعات مکانی (GIS)
ورود اطلاعات
دستکاری اطلاعات
اطلاعات
مدیریت
پرسش و پاسخ و تجزیه و تحلیل اطلاعات
منابع تولید کننده اطلاعات مورد نیاز یک سیستم GIS
مراحل راه اندازی و بکارگیری GIS
ایجاد و پیاده سازی موفق GIS
انواع داده ها در GIS
انواع داده های مکانی
داده های برداری و انوع ساختار های آن
ویژگیهای داده برداری
برخی از فرمتهای برداری
داده های رستری (Raster)
ویژگی های داده شبکهای (رستری)
برخی از فرمتهای رستر
مدل رقومی سطح زمین DTM
مراحل مختلفی در مورد یک DTM
منابع جمع آوری داده ها در DTM
روش نقشه برداری زمینی
روش نقشه برداری هوایی (فتوگرامتری)
نقشه های کارتوگرافی دیجیتایز شده
روشهای نمونه برداری داده های ارتفاعی
روش منظم Regular Sampling
روش مرحله ای Progressive Sampling
روش نمونه برداری انتخابی
نمونه برداری ترکیب (Composite Sampling)
درونیابی (Interpolation)
عوامل موثر در انتخاب روش انترپولاسیون
ساختارهای DTM
ساختار شبکه منظم یا Grid Model Structure
ساختار شبکه نامنظم مثلثی (TIN) Triangulate Irregular Network Model Structure
اجزای یک TIN
رقومی سازی Digitizing
ضرورت رقومی سازی
عارضه ها روی نقشه
انواع علائم و نمادها
انواع دستگاه های Digitizer
روشهای رقومی سازی
توابع GIS
مدل سازی درGIS
تعاریف سنجش از دور Remote Sensing
ویژگیهای داده های ماهواره ای
دید وسیع و یکپارچه
چند طیفی بودن تصاویر
پوشش تکراری و به روز بودن
تنوع اشکال و فرمهای اطلاعات
توان تفکیک طیفی، زمینی، زمانی و رادیومتری برای تصاویر ماهواره ای
پروژکسیون
پروژکسیون TM
پروژکسیون UTM
طبقه بندی سنجنده ها براساس منبع انرژی
طبقه بندی سنجنده ها بر اساس بازده اطلاعاتی
مدار ماهوارهها
ماهوارههای مدار پایین زمین
ماهوارههای مدار قطبی
ماهوارههای مدار زمینایست
ماهوارههای مدار بیضوی
انواع قدرت تفکیک برای تصاویر ماهواره ای
مهمترین امواج مورد استفاده در سنجش از دور
ماورای بنفش
طیف مرئی
مادون قرمز
امواج مایکروویو
امواج رادیویی یا راداری (Radio Detection & Ranging )
بارز سازی یا آشکار سازی تصاویر Image Enhancement
افزایش کنتراست تصاویر
استفاده از فیلتر
تجزیه و تحلیل مؤلفه های اصلی تصویر
استفاده از نسبتهای طیفی
بررسی تفکیک پذیری طیفی پدیده ها
روشهای طبقه بندی داده های ماهواره ای
طبقه بندی نظارت شده
طبقه بندی نظارت نشده
برآورد دقت طبقه بندی
طبقه بندی ماهواره ها بر اساس نوع مدار
ماهواره های خورشید آهنگ Sun synchronous
ماهواره های زمین آهنگ Geo- synchronous
ماهواره های سری Land sat
ماهواره اسپات
ماهواره ایکونوس (IKONOS)
ماهواره QuickBird
ماهواره های IRS
ماهواره ترا (TERRA)
سنجنده استر
ماهواره WorldView-1
ماهواره WorldView-2
ماهواره GeoEye-1
ماهواره های هواشناسی
سیستم تعیین موقعیت جهانی GPS
با اختراع هواپیما و جنگنده های نظامی و پیشرفتهای هوایی در طول جنگهای اول و دوم جهانی و نیاز به تهیه نقشه های دقیق به منظور هدفهای نظامی، عکسبرداری هوایی رو به توسعه گذاشت. گفتنی است که استفاده عظیم از عکسهای هوایی در امور نظامی در طول جنگ جهانی اول بود، در حالی که برای مصارف غیر نظامی از جنگ جهانی دوم به طور وسیع آغاز شد.
باتوجه به نیازهای روز افزون سازمانهای نظامی ونقشه برداری به نقشه مناطق مختلف بعد از سال1950میلادی علم فتوگرامتری روبه پیشرفت نهاد وتکنیکهای جدید تبدیل عکس به نقشه به وجود آمد، به طوری که امروزه تقریباً کلیه کشورها از عکسهای هوایی برای تهیه انواع نقشه در سطوح مختلف استفاده میکنند. درایران نیز تهیه عکسهای هوایی وتبدیل عکس به نقشه ازهمان زمان شروع شد. سازمان جغرافیای نیروهای مصلح و سازمان نقشهبرداری کشور، بزرگترین سازمانهای دولتی هستند که عهدهدار تهیه نقشههای سراسر کشور در سطوح مختلف و برای هدفهای نظامی و غیرنظامی میباشد.
نکته: اولین عکس درسال1839میلادی برداشته شد.
یکسال بعد از اولین عکسبرداری از روی عکس نقشه تهیه شد گاهی نقشهبرداری ازروی عکسهای هوایی که در روی زمین برداشت میشود تهیه میشود ولی غالبا نقشه از روی عکسهایی که توسط هلیکوپتر و هواپیما و اخیرا ماهواره برداشته میشود تهیه میشود امروزه نقشه برداری هوایی به علت مزایای آن مورد استفاده زیاد نقشه برداران میباشد زیرا در مدت کمی میتوان از وسعت زیادی، عکس برداشت و ضمنا بیشترین اطلاعات را از جزئیات زمین بدست آورد در اراضی با وسعت زیاد تهیه نقشه با روش عکسبرداری هوائی ارزانتر از نقشه برداری عادی تمام میشود. عکس هوایی غالباً به ابعاد 230×230 میلی متر تهیه میشود ولی گاهی عکس هائی به ابعاد 90×90و200×200و300×300 میلی متر و غیره نیز گرفته میشود در روی عکسهای هوایی تاریخ برداشت زمان (ساعت دقیق) و فاصله کانونی عدسی دوربین و ارتفاع از سطح دریا شماره ردیف و شماره عکس و محل عکسبرداری ونام اداره و یا شرکت عکسبرداری دیده میشود.
🔵 عکسهای هوایی تصاویرحقیقی عوارض هستند و آنها را به شکل واقعی به ما نشان میدهند.
🔵 عکسهای هوایی جدیدترین و تازه ترین اطلاعات و تغییرات سطح زمین را نشان میدهند.
🔵 جزئیات عوارض و پدیده هایی که در عکسهای هوایی مشاهده میشوند، در نقشه وجود ندارد.
🔵 عکسهای هوایی ساده تر، سریعتر و ارزانتر از نقشه ها تهیه میشوند.
🔵 از نقاطی که به علل جغرافیایی یا نظامی غیر قابل دسترسی بوده و نمیتوان نقشه تهیه کرد میتوان عکس تهیه کرد.
🔴 مقیاس عکسهای هوایی در همه جای آن کاملاً یکسان نیست و از مرکز عکس به طرف حاشیه، مقیاس تغییر میکند در حالی که در نقشه مقیاس ثابت است.
🔴 برای استفاده از عکسهای هوایی نیازمند آموزشهای تخصصیتری نسبت به استفاده از نقشه میباشد.
🔴 برای استفاده از عکسهای هوایی ،نیاز به وسایل و امکانات مخصوص میباشد، در حالی که استفاده از نقشه با وسایل ساده میسر است.
🔴 اطلاعات حاشیه عکسهای هوایی مانند اطلاعات حاشیه نقشه کامل نیست.
🔴 درعکسهای هوایی ممکن است عوارض کوچک به وسیله عوارض و پدیده های بزرگتر یا به وسیله سایه عوارض پوشیده و پنهان شوند.
اطلاعات حاشیه ای عکسهای هوایی
اندازه متعارف عکسهای هوایی معمولاً 23×23 سانتیمتر است. برای شناسایی و تفضیل عکسهای هوایی اطلاعاتی بر روی آنها درج میشود که عبارتند از:
1) شماره عکس و شماره خط پرواز: در گوشه چپ اولین عدد سمت چپ شماره خط پرواز یا شماره سری عکس دیده میشود. هرامتدادی را که هواپیما هنگام عکسبرداری طی میکند یک خط پرواز گویند.عدد دوم شماره عکس را در خط پرواز نشان میدهد.
2) فاصله کانونی: این رقم برای محاسبه مقیاس عکس و همچنین تنظیم دستگاه تبدیل عکسهای هوایی به نقشه به کار میرود و معمولاً بر حسب میلیمتر تا صدم آن در حاشیه نوشته یا چاپ میشود و با علامت Fنشان داده می شود.
3) ارتفاع پرواز : علامتی در حاشیه عکس است که میتواند ارتفاع پرواز هواپیما را نسبت به سطح دریای آزاد نشان دهد. البته برای تعیین ارتفاع هواپیما تا زمین و منطقه مورد عکسبرداری باید ارتفاع منطقه عکسبرداری را از سطح دریای آزاد با سایر مناطق مشخص نمود.
4 )تاریخ و زمان عکسبرداری: معمولاً تاریخ و ساعت عکسبرداری در روی عکس مشخص میشود که برای اطلاع از زمان دقیق عکسبرداری و شناخت سایر عوارض و پدیده ها به کار برده میشوند.
5 )تراز دوربین: در بیشتر دوربینهای عکس برداری هوایی، تراز یا حباب مدوری با تعدادی خطوط دایرهای وجود دارد که میتوان به کمک آن میزان انحراف تقریبی دوربین را بدست آورد.
6 )شماره طرح یا بلوک: در سازمان نقشه برداری کشور،تمام ایران بلوک بندی و به هر بلوک شماره ای اختصاص داده شده است. بنابراین، شماره بلوک محل عکس برداری را نشان میدهد که در روی دوربین منعکس است.
نوشتههای تازه