تاریخ بروزرسانی : 1401/02/12
مدل معادلات ساختاری روشی برای بررسی روابط میان متغیرهای پنهان است که همزمان متغیرهای مشاهدهپذیر را نیز در نظر میگیرد. منظور از متغیرهای پنهان همان عوامل اصلی هستند که در یک الگو یا مدل مفهومی نمایش داده میشوند. متغیرهای مشاهدهپذیر نیز همان گویهها یا سؤالات مربوط به سنجش عوامل اصلی میباشند.درواقع مدل معادلات ساختاری ترجمه فارسی Structural Equation Model است که بهاختصار SEM نیز نامیده میشود. این روش یک ساختار علی ویژه بین مجموعهای از متغیرهای پنهان و متغیرهای مشاهدهپذیر است. با استفاده از روش مدلیابی معادلات ساختاری روابط بین متغیرهای پنهان با یکدیگر و نیز گویههای سنجش هر متغیر پنهان با متغیر مربوط قابلبررسی است. برای انجام محاسبات این روش از نرمافزار لیزرل یا نرمافزار اموس استفاده میشود.روش مدلیابی معادلات ساختاری آن است که این روش برای ساخت مدل استفاده نمیشود بلکه برای ارزیابی و اعتبارسنجی مدل کاربرد دارد. درواقع پژوهشگر باید یک مدل اولیه را ترسیم کند سپس با استفاده از این روش به اعتبارسنجی مدل بپردازد.
این رویکرد در تحقیقات مدیریت و علوم اجتماعی کاربرد زیادی دارد چراکه یکی از موضوعات اصلی پژوهشهای مدیریت بررسی روابط بین عناصر بوده است. نخستین بار کارل پیرسون با ارائه روش همبستگی کوشش کرد تا روشی آماری برای بررسی روابط بین عناصر ارائه نماید. روش همبستگی پیرسون با وجود مزایایی که داشت اما روابط متغیرها را همواره دوبهدو بررسی میکرد. در این روش نقش متغیرهای دیگر مدل در روابط میان سایر عناصر در نظر گرفته نمیشود. مدلهای نظری چند متغیره را نمیتوان با شیوه دو متغیری که هر بار تنها رابطه یک متغیر مستقل با یک متغیر وابسته در نظر گرفته میشود، ارزیابی کرد.برای رفع این مشکل روش رگرسیون مطرح گردید. در روشهای رگرسیونی برخلاف روشهای همبستگی نقش عناصر مختلف در رابطه عوامل موجود در مدل در نظر گرفته میشود. برای درک بهتر موضوع مقاله تفاوت رگرسیون و همبستگی را مطالعه کنید. اما نقطهضعف اصلی روش رگرسیون و تحلیل مسیر نیز در عدم امکان در نظر گرفتن همزمان همه گویههای شکلدهنده متغیرهای اصلی بوده است. برای رفع این مشکل مدل معادلات ساختاری طراحی شد.
مدل معادلات ساختاری یکی از انواع تحلیلهای همبستگی است که در دسته تحلیل ماتریس کوواریانس یا ماتریس همبستگی قرار میگیرد. تحلیل ماتریس کوواریانس با توجه به هدف و نوع تحلیل به دودسته اصلی تحلیل عاملی و مدلهای ساختاری تقسیم میشود،گامهای انجام تحقیق با تکنیک مدلیابی معادلات ساختاری عبارتند از:
نوشتههای تازه