تاریخ بروزرسانی : 1401/02/12
استفاده از اطلاعات و مدارك موجود:
در برخي تحقيقات اطلاعاتي كه بايد بهعنوان داده مورد بررسي و تجزيه و تحليل قرار گيرند از پيش آماده هستند. بدين صورت كه محقق بدنبال اطلاعات جديد نيست بلكه می تواند نسبت به جمعآوري اطلاعاتي كه از قبل تهيه شدهاند و در پرونده هاي ( درمانگاهي بيمارستاني ثبت احوال، دانشجويي ،دانش آموزي و مراجعين به مراكز مختلف شهرداري ها و… ) موجود است اقدام كند.
مزايا: به واسطه موجود بودن اطلاعات ارزان است. در وقت صرفه جويي مي شود. مهمترين مزيت آن امكان ارزيابي روند موضوع مورد بررسي در گذشته است كه در مطالعات گذشته نگر بسيار حائز اهميت است.
معايب: ناقص بودن و دردسترس نبودن اطلاعات از اشكالات عمده اين روش است. گاهي ملاحظات اخلاقي مانع از دستيابي به اطلاعات مورد نظر مي باشد. قديمي و كهنه بودن اطلاعات هم ممكن است در برخي موارد مطرح باشد.
مشاهده:
از روش هاي جمع آوری اطلاعات جامعه آماری است كه در آن رفتار مشخصات موجودات زنده اشيا و پديدهها با استفاده از ويژگيهاي گوناگون آنها ملاحظه و ثبت ميگردد. منظور از مشاهده ثبت دقيق تمام جوانب بروز حادثه ويژه يا رفتار و گفتار فرد يا افراد از راه حواس و يا ساير راه هاي ادراكي ( كمك گرفتن از ابزار خاص ) ميباشد. مشاهده منظم در تحقيق ضروري است بنابراين مشاهده بايد اولا به هدف تحقيق مربوط باشد، برنامه و نحوه عمل آن از قبل مشخص و تنظيم شده باشد، به طور دقيق و منظم ثبت شود، ميزان اعتبار و صحت انجام آن قابل سنجش و بررسي باشد
مشاهده به دو صورت مشاركتي و غير مشاركتي انجام مي شود. كه در مشاهده مشاركتي شخص مشاهده كننده در موضوع مشاهده شركت دار دو در همان جلب مشاهده صورت مي گيرد.در مشاهده غير مشاركتي مشاهده گر پديده مورد مشاهده را بدون آنكه خود دخالتي در آن داشته باشد ملاحظه مي كند كه اين روش خود به دو صورت انجام مي شود. در روش اول مشاهده گر پديده ها را به صورت آشكار ثبت مي كند و در نوع دوم مشاهده گر به صورت مخفيانه مو راد مورد مشاهده را ملاحظه و به ثبت آن مي پردازد. همچنین مشاهده ممكن است در هنگام تهيه طرح اوليه تحقيق نيز صورت پذيرد كه بدان مشاهده مقدماتي گفته ميشود مشاهده ممكن است منبع اصلي جمع آو ري اطلاعات باشد و گاهي نيز براي تكميل يا اصلاح اطلاعاتي كه از روش هاي ديگر بدست آمده است استفاده شود. مشاهده ممكن است در مورد اشيا صورت بگيرد .
مزايا: امكان بررسي جزئيات موضوع و جمع آوری اطلاعات جامعه آماری وجود دارد. ميتوان صحت اطلاعات جمع آوري شده را با وسائل ديگر آزمايش كرد .براي جمع آوري اطلاعات زمينه اي مناسب است. در زمان كوتاه اطلاعات زيادي بدست ميآيد و اعتبار علمي اطلاعات بالاست.
معايب: حضور مشاهده گر ميتواند بر روند فعاليت مورد مشاهده تاثير گذار باشد. تمايلات شخصي مشاهدهگر و ميزان توانائي او در مشاهده و ثبت دقيق فعاليت مورد مشاهده ممكن است تاثير گذار باشد. عوامل محيطي بر نوع و روش گردآوري اطلاعات موثر است. استاندارد كردن و طبقهبندي اطلاعات مشكل است ( بهويژه در ثبت رفتار انساني ) و براي نمونه هاي زياد وقت گير و پر هزينه است.
مصاحبه: مصاحبه يكي از روشهاي جمع آوري اطلاعات است كه در آن به صورت حضوري ياغير حضوري از افراد يا گروهي ار آنان پرسش مي شود. نكته مهم آن است كه سوالات مصاحبه از پيش انديشيده شده و تعيين شده است. آنچه مصاحبه را به صورت هاي مختلف طبقه بندي مي كند ميزان انعطاف پذيري آن و يا نحوه اجراي آن است. مصاحبه را يكي ازروش هائي دانسته اند که امکان دریافت پاسخ در آن بیش از روش های دیگر است، زيرا در هنگام مصاحبه امكان تحريك آزمودني براي دادن پاسخ وجود دارد و نيز مي توان در صورت ابهام با توضيح موضوع راروشن ساخت.
مزاياي مصاحبه: قابليت استفاده براي كم يا بي سوادان و كودكان و بيماران؛ امكان روشن كردن مفهوم سوالات ودر مقايسه با مشاهده بدست آمدن درصد بيشتري از پاسخ ها
معايب مصاحبه: وقت گير و پرهزينه، در مقايسه با روش مشاهده ثبت وقايع ناقص تر است، طبقه بندي وتجزيه و تحليل اطلاعات درهنگامي كه سوالات باز هستند مشكل است
نوشتههای تازه