تاریخ بروزرسانی : 1401/01/17
پیشنهاد ویژه : میتوانید برای مشاهده سرفصل های درس فلسفه غرب کلیک کنید.
|
پیشنهاد ویژه : میتوانید برای مشاهده سرفصل های درس فلسفه غرب کلیک کنید.
فهرست
فصل اول: دکارت-لایب نیتسپ – اسپینوزا
فصل دوم:کانت
فصل سوم: هگل
فصل چهارم: سارتر- هایدگر
منابع و مآخذ
بخش هایی از بسته درسی فلسفه غرب
فصل اول: دکارت، لایب نیتس و اسبینوزا
دکارت
در طول تاريخ فلسفه غرب، فيلسوفان بسياري ظهور كرده اند و انديشه هاي فلسفي گوناگوني به جا گذارده اند. در ميان اين انديشه هاي فلسفي، اختلاف و تعارض كم نيست؛ در يك سو، فيلسوفي را مىبينيم كه به مطلبي قايل است و به شدت از آن دفاع مىكند، و در سوي ديگر، فيلسوفي ديگر را كه دقيقا همان مطلب را انكار مىكند و به شدت آن را رد مى نمايد. اگر چنين مباحثي در زمره امور اعتباري و بسته به ذوق و احساس مىبودند چندان جاي تعجب نداشت و وجود اختلاف و تعارض امري طبيعي و عادي مىنمود، ولي اگر بپذيريم كه قوام هر انديشه فلسفي به عقل است. و اصولاً فلسفه ورزي را همان عقلورزي بدانيم، در اين صورت، با اين مسئله پيچيده مواجه خواهيم شد كه آيا مى توان همه آنچه را امروزه تحت عنوان «انديشه هاي فلسفي» شناخته مىشود، مطالب عقلي دانست، يا آنكه بايد اين انديشه ها را آميخته اي از عقل و ناعقل شمرد؟ به تعبير ديگر، با توجه به اختلاف هاي عميقي كه در انديشه هاي فلسفي وجود دارند، در انديشه فيلسوفان غربي، عقل از چه جايگاهي برخوردار است؟ به ديگر سخن، ميزان عقلانيت در اين فلسفه ها چقدر است؟ با توجه به اينكه بسياري بر اين باورند كه دكارت نقطه عطفي در سير تاريخ فلسفه غرب محسوب مىشود، به گونه اي كه فلسفه هاي پس از او با عنوان «فلسفه جديد» از فلسفه هاي پيش از او متمايز مىگردند.
مفهوم شناسي «عقلانيت»
براي آنكه در ادامه از هر گونه مغلطه، اشتباه و سوء تفاهم بر كنار بمانيم، لازم است پيش از ورود به بحث، مراد خود را از «عقلانيت» به خوبي بيان كنيم. امروزه اصطلاح «rationality» در متون علمي و تخصصي زياد به كار مىرود و مترجمان براي اين اصطلاح، معادلهايي همچون عُقلايي، خردمندي، خردپسندي، خردگرايي، تعقّل، معقوليت، ارجحيت عقل، عقلْ بنيادي، خردپذيري، خردمندگي، و همچنين عقلانيت به كار مىبرند و البته جاافتاده ترين معادل همان واژه «عقلانيت» است. با جستوجو در ميان متون گوناگون، مىتوان دستِ كم هفت معنا براي اين اصطلاح به دست آورد:
منبع : سازمان اسناد و كتابخانه ملی جمهوری اسلامی ایران
نوشتههای تازه