مقایسه میزان ظرفیت پذیرش و تعداد شرکت کنندگان در آزمون دکتری «Ph.D» (نیمه‌متمرکز) سال ۱۴۰۲

مقایسه میزان ظرفیت پذیرش و تعداد شرکت کنندگان در آزمون دکتری «Ph.D» (نیمه‌متمرکز) سال ۱۴۰۲

به گزارش پایگاه خبری آزمون دکتری ، در این مطلب میخواهیم تحلیلی درباره ظرفیت پذیرش و تعداد شرکت کنندگان در آزمون دکتری داشته باشیم ،  تحصیلات تکمیلی در سال‌های اخیر یکی از مهم‌ترین ابزارهای توسعه علمی و فناوری کشور محسوب می‌شوند. دانشگاه‌های کشور در حوزه دولتی و غیردولتی بخش عمده‌ای از ظرفیت خود را به دوره‌های تحصیلات تکمیلی کارشناسی ارشد و دکتری تخصصی اختصاص داده اند.

آزمون دکتری تخصصی سال 1402 دانشگاه‌ها و موسسات آموزش عالی صبح 11 اسفند 1401 ، در 110 شهرستان، 157 حوزه امتحانی دانشگاه‌ها و همچنین 557 حوزه فرعی برگزار شد(تاریخ برگزاری کنکور دکتری 1403).

این آزمون در هفت گروه آزمایشی “علوم انسانی”، “علوم پایه”، “فنی مهندسی”، “کشاورزی و منابع طبیعی”،” هنر”، “دامپزشکی” و “زبان” برگزار شد که در گروه آزمایشی علوم انسانی 63 کد رشته تعریف شده است که 55 درصد داوطلبان این گروه مرد و 45 درصد نیز زن هستند.

به طور کلی 111 هزار و 973 داوطلب در گروه آزمایشی علوم انسانی به رقابت پرداختند. در گروه علوم پایه نیز 12 هزار و 437 داوطلب شرکت کردند که از این تعداد 63 درصد زن و 37 درصد مرد هستند که 46 رشته نیز برای این گروه تعریف شده است.

همچنین در گروه فنی مهندسی 25 هزار و 152 نفر شرکت کردند که 76 درصد داوطلبان مرد و 24 درصد نیز زن هستند. در این گروه نیز 60 تعداد کد رشته وجود دارد.

در گروه آزمایشی کشاورزی و منابع طبیعی شش هزار و 743 داوطلب شرکت کردند که 52 درصد مرد و  48 درصد نیز در 35 کد رشته رقابت می‌کنند.

رشته های متجانس دکتری

عبور دانشگاه‌ها از مرز تربیت صرف دانشجو و رسیدن به خلق ثروت از دانش مستلزم دارا بودن زیرساخت‌های نیروی انسانی، تجهیزات آزمایشگاهی و توانمندی دانش و فناوری است که تربیت دانشجو در مقاطع کارشناسی ارشد و دکتری می‌تواند این مسیر را هموار کند.

در چند سال اخیر تعداد داوطلبان آزمون‌های کارشناسی ارشد و دکتری تخصصی نیز رشد قابل توجهی داشته اند و در هر یک از این آزمون‌ها بالغ بر نیم میلیون نفر در مجموع شرکت می‌کنند که از این تعداد تقریباً یک پنجم تعداد شرکت کنندگان در دانشگاه‌ها پذیرفته می‌شوند.

ظرفیت پذیرش در مقاطع کارشناسی ارشد و دکتری تخصصی در سال‌های اخیر در کشور رشد داشته است و البته این میزان رشد به نسبت گروه‌های آزمایشی و رشته‌های مورد نیاز کشور متفاوت بوده است.

در آزمون دکتری «Ph.D» (نیمه‌متمرکز) سال ۱۴۰۲ که در اسفندماه سال 1401 برگزار شد بیش از ۱۶۹ هزار داوطلب با هم به رقابت پرداختند که از این تعداد بیش از ۱۲۰ هزار داوطلب مجاز به انتخاب رشته شدند و تعداد ۹۱ هزار و ۷۰۱ داوطلب در سایت سازمان سنجش انتخاب رشته کردند.(تاریخ برگزاری کنکور دکتری 1403)

ظرفیت پذیرش در آزمون دکتری «Ph.D» (نیمه‌متمرکز) سال ۱۴۰۲ در مجموع ۷ گروه آزمایشی ۱۳ هزار و ۷۳۶ نفر است.

مقایسه میزان ظرفیت پذیرش و تعداد شرکت کنندگان در آزمون دکتری «Ph.D» (نیمه‌متمرکز) سال ۱۴۰۲

بیشترین میزان ظرفیت در دوره‌های دکتری تخصصی در کشور به گروه علوم انسانی و فنی – مهندسی اختصاص دارد. کمترین میزان ظرفیت پذیرش نیز متعلق به گروه دامپزشکی است. در این میان بیشترین تعداد داوطلب در آزمون دکتری تخصصی نیز ابتدا به گروه علوم انسانی و پس از آن گروه فنی – مهندسی اختصاص دارد.

به این ترتیب حدود ۷ درصد جمعیت داوطلب در آزمون دکتری تخصصی در دانشگاه‌ها پذیرفته می‌شوند.

تعداد کل دانشجویان آموزش عالی به تفکیک دوره تحصیلی

ظرفیت پذیرش دانشجویان دکتری سال ۱۴۰۲ به تفکیک دوره تحصیلی

اما در این میان سهم دانشگاه‌های دولتی و غیردولتی در پذیرش دانشجوی دکتری چگونه است. بررسی آماری دفترچه انتخاب رشته و میزان ظرفیت اعلامی دانشگاه‌های کشور نشان می‌دهد که بیشترین ظرفیت پذیرش در دوره‌های پذیرش متعلق به دوره روزانه با پذیرش ۹ هزار و ۸۲۹ دانشجو است.

جدول میزان پذیرش دانشجویان دکتری به تفکیک دوره تحصیلی سال ۱۴۰۲

این بررسی نشان می‌دهد که بار اصلی تربیت دانشجوی دکتری در کشور برعهده دانشگاه‌های دولتی و دوره‌های روزانه است. البته بسیاری از دانشگاه‌ها در آزمون سال ۱۴۰۲ دوره‌های پژوهش محور را با همکاری پژوهشگاه‌ها و مراکز تحقیقاتی به منظور تربیت دانشجوی دکتری اعلام کرده اند. (ایا رشته ارشد و دکتری باید یکی باشد)

سهم شهریه پردازها از تربیت دانشجوی دکتری حدود ۲۲ درصد است. به عبارت دیگر همچنان ۷۸ درصد تربیت دانشجوی دکتری همچنان در کشور برعهده دولت و بودجه‌های دولتی است و دانشگاه‌ها باید ضمن توجه به وضعیت معیشت دانشجویان دکتری، بودجه لازم برای تحقیقات اساتید دارای دانشجوی دکتری را نیز فراهم کنند.

در همین مسیر تعریف گرنت های تحقیقاتی، مأموریت‌های مساله محور، تحقیقات کاربردی و تحقیقات در مرزهای دانش و همچنین مأموریت محور کردن دانشگاه‌ها و مراکز تحقیقاتی می‌تواند تربیت دانشجوی دکتری را هدفمند کند.

وضعیت ظرفیت پذیرش دانشجوی دکتری در کشور نشان می‌دهد که سهم دوره روزانه فنی - مهندسی با ۳ هزار و ۱۷۱ نفر ظرفیت از دوره روزانه سایر گروه‌های آموزشی بیشتر است. این موضوع نشان دهنده زیرساخت‌های فنی و حرکت دانشگاه‌ها در مسیر فناوری است.

پردیس‌های خودگردان از دیگر ظرفیت‌های دانشگاه‌ها هستند که در سال‌های اخیر رشد قابل توجهی داشته اند در این میان در بخش تحصیلات تکمیلی نیز پردیس‌های خودگردان درصدی از ظرفیت را به خود اختصاص داده اند اما سهم آنها در تربیت دانشجوی دکتری در گروه علوم انسانی بیشتر از سایر گروه‌های آموزشی است.

منبع: مهر

برای مشاوره اینجا بزنید